Torcello

Torcello (Latyn: Torcellum, Venesiaans: Torceło) is 'n yl bevolkte eiland met 'n oppervlakte van 44,17 hektaar, geleë in die noorde van die Venesiaanse strandmeer naby die eilande Mazzorbo en Burano, en sowat 10 km noord van Venesië se Piazza San Marco (Sint Markusplein). Na hierdie gebied word verwys as laguna morta of "dooie strandmeer" omrede dit nie meer deur die Adriatiese See se getye geraak word nie. In November 2018 was daar nog dertien permanente bewoners na wie in Italiaans as torcellani verwys word.

Besides the marshes… and the reeds bent by the violent north wind, I saw the square tower of the Church of Torcello and the high bell tower of Burano behind it
Ernest Hemingway: Across the River and into the Trees (1950)

Die kerktoring (campanile) van die 11de eeuse katedraal Santa Maria Assunta bied 'n uitsig oor die eiland en die strandmeer. Torcello is danksy sy goed bewaarde vroeë sakrale boukuns 'n belangrike studie- en navorsingsterrein vir kunshistorici. In Venesië is Middeleeuse kerkgeboue oor die eeue heen volgens die heersende style omgebou sodat hul oorspronklike toestand moeilik herkenbaar is

Torcello is van historiese en argitektoniese belang as die vroegste nedersetting wat in die tyd van die Hunne-invalle in 452 deur vlugtelinge van die vasteland in die Venesiaanse strandmeer gevestig is. As sulks word dit as die bakermat van Venesië beskou. In 638 het die biskop van Altinum, destyds die grootste Romeinse nedersetting op die vasteland, saam met talle bewoners sy toevlug op Torcello gevind. Nog in die 10de eeu was Torcello met 'n bevolking, wat op tussen 10 000 en 20 000 beraam word, merkbaar groter as die nabygeleë Venesië. In die 12de eeu het die eiland geleidelik in 'n moerasgebied begin verander waar malaria 'n konstante bedreiging ingehou het. Die bewoners het hulle merendeels op die eiland Murano of in Venesië (op die destydse eiland Rialto) hervestig.

Net enkele sakrale geboue - die katedraal, kerke en kloosters - het bewaar gebly. Die eiland word tans grotendeels deur groentetuine beslaan.

Locanda Cipriani

Locanda Cipriani is na bewering die enigste restaurant waaraan koningin Elizabeth II van die Verenigde Koninkryk ooit 'n privaat besoek gebring het

Een van die mees befaamde kroeë en restaurante in die Venesiaanse strandmeer is Locanda Cipriani, een van die gunsteling-kuierplekke van filmsterre en ander professioneles uit die rolprentbedryf tydens die filmfees van Venesië - en van kunstenaars en kunsliefhebbers asook argitekte tydens Venesië se Biennale. 'n Lang lys van bekende persoonlikhede het Locanda Cipriani se gasteboek geteken, onder wie Charlie Chaplin, Marc Chagall, Igor Strawinski, Margaret Thatcher, François Mitterrand, Jacques Chirac, Romano Prodi, Rupert Murdoch, Giovanni "Gianni" Versace, Rudolph Nureyev, Omar Sharif, Paul Newman en Rod Stewart.

Die restaurant se naamgewer, Giuseppe Cipriani, het die beskeie gebou, waar wyn en olyfolie verkoop is, in 1934 oorgeneem en dit omgeskep tot 'n klein kroeg, met enkele kamers wat aan gaste verhuur is. Die restaurant word omring deur blomme- en groentetuine en bied 'n uitsig oor die kerke van Torcello.

In die najaar van 1948 het die eerste beroemde buitelandse gas, die Amerikaanse skrywer Ernest Hemingway, hier 'n kamer gehuur en aan Locanda Cipriani sodoende 'n vaste plek op literatuurliefhebbers se lys van Venesiaanse besienswaardighede verskaf. Saam met sy vrou Mary het Hemingway hier die hele November deurgebring om wilde eende te jaag, by die restaurant se fogher (die Venesiaanse term vir "vuurplek, oond") te kuier en sy roman Across the River and into the Trees te skryf. Sy persoonlike indrukke en herinneringe aan Torcello het ingang gevind tot die werk. In die lente van 1954 het die Hemingways nog eens Locanda Cipriani as hul Venesiaanse verblyfplek gekies.

Reeds tien jaar vroeër het die eerste lid van Italië se koningshuis, prinses Maria Josè van Savoje, 'n besoek aan die restaurant gebring. In Mei 1961 het koningin Elizabeth II van die Verenigde Koninkryk saam met haar eggenoot, die hertog van Edinburg, aan boord van die koninklike plesierboot Britannia 'n besoek aan Locanda Cipriani gebring.

Literêre verbintenis

In Daphne du Maurier se kortverhaal Don't Look Now is Torcello die eiland waar 'n jong Britse egpaar ná die ongeluksdood van hul dogter die geheimsinnige ou tweeling teëkom. Toe Nicholas Roeg die bonatuurlike verhaal in 1973 verfilm het, is die storielyn verander. Die ontmoeting vind in Venesië se Centro storico plaas, en die twee ou dames is net susters.