Salvatore Riina
Salvatore "Totò" Riina (16 November 1930 – 17 November 2017) was ’n Italiaanse mafioso en hoof van die Sisiliaanse Mafia. Hy is bekend vir sy hartelose moordveldtog wat in die vroeë 1990's ’n hoogtepunt bereik het met die moorde op die anti-Mafiamagistrate Giovanni Falcone en Paolo Borsellino. Dit het gelei tot ’n openbare protes en ’n groot aanslag deur die owerhede. Hy was ook bekend onder die byname Totò 'u Curtu (Totò die Korte; Totò is die verkleiningsvorm van "Salvatore"), La Belva ("Die Monster") en Il Capo dei Capi ("Die Baas van Base").
| Salvatore Riina | ||
| ||
| Salvatore Riina ná een van sy inhegtenisnemings. | ||
| Gebore | 16 November 1930 Corleone, Sisilië, Italië | |
| Oorlede | 17 November 2017 (op 87) Parma, Emilia-Romagna, Italië | |
| Land |  Italië
| |
| Bynaam | Totò 'u Curtu ("Totò die Korte") La Belva ("Die Monster") Il Capo dei Capi ("Die Baas van Base") | |
| Beroep | Mafiabaas | |
| Misdaadbesonderhede | ||
| Misdaad | Mafiabande, verskeie moorde | |
| Beweging | Sisiliaanse Mafia | |
| Voorganger | Luciano Leggio | |
| Opvolger | Leoluca Bagarella | |
| Vonnisbesonderhede | ||
| Aangekeer | 15 Januarie 1993 | |
| Vonnis | Lewenslange tronkstraf (verskeie lewenslange vonnisse) | |
| Status | Oorlede | |
Riina het Luciano Leggio in die vroeë 1980's opgevolg as baas van die Corleonesi-misdaadfaksie en het oorheersing oor die Sisiliaanse Mafia verkry met ’n veldtog van geweld. Hy het vroue en kinders laat vermoor, asook onskuldige lede van die publiek net om wetstoepassingsagentskappe se aandag af te lei. Die moordenaar Giovanni Brusca het geraam hy het 100 tot 200 mense namens Riina vermoor. Hoewel hierdie verskroeide-aarde-beleid interne bedreigings uit die weg geruim het, het hy sy organisasie openlik met die staat laat bots. Nadat hy 23 jaar lank ’n voortvlugtige was, is hy in 1993 in hegtenis geneem. Dit het gelei tot ’n reeks bomaanvalle deur sy organisasie op kunsgalerye en kerke op die vasteland van Italië. Weens sy algehele gebrek aan berou is hy tot met sy dood onder die strengste moontlike omstandighede aangehou.
Vroeë lewe en loopbaan
wysigRiina het in ’n arm huis in Corleone in die destydse provinsie Palermo grootgeword. Hy het op 19-jarige ouderdom by die plaaslike Mafiafamilie aangesluit en ’n moord namens hulle gepleeg. Die volgende jaar het hy ’n man tydens ’n stryery vermoor en ses jaar in die tronk deurgebring vir manslag.
Die hoof van die Corleone-clan was Michele Navarra tot in 1958, toe hy doodgeskiet is op bevel van Luciano Leggio, ’n ongenaakbare 33-jarige mafioso wat daarna die familie se nuwe baas geword het. Saam met Totò Riina, Calogero Bagarella en Bernardo Provenzano (Navarra se drie moordenaars), het hy die mag van die Corleonesi begin vergroot. Omdat hulle van ’n plattelandse dorpie was, was hulle in die 1950's ’n klein clan in vergelyking met die groteres in die hoofstad, Palermo.
In die vroeë 1960's moes Leggio, Riina en Provenzano, wat ’n paar jaar lank tientalle van Navarra se ondersteuners opgespoor en vermoor het, wegkruip weens dagvaardings vir hul arres. Riina en Leggio is in 1969 gevang en verhoor. Hulle is vrygespreek danksy die intimidasie van die jurielede en getuies. Riina het weer weggekruip nadat hy aan nog ’n moord skuldig bevind is en was die volgende 23 jaar voortvlugtig.
In 1974 is Leggio in hegtenis geneem en tronkstraf opgelê vir die moord op Navarra 16 jaar tevore. Hoewel hy nog invloed van agter die tralies uitgeoefen het, was Riina eintlik toe die aktiewe hoof van die Corleonesi. In die 1970's het Sisilië ’n belangrike ligging geword in die internasionale heroïenhandel. Die winste was groot in vergelyking met die inkomste uit tradisionele praktyke soos afpersing en geldlenery. Riina wou beheer oor die handel hê en het ’n oorlog teen mededingende Mafiafamilies beplan.
Laat in dié dekade het Riina die moord op ’n paar belangrike openbare figure georkestreer en die Corleonesi se teenstanders onder verdenking geplaas. Hulle was baie meer in die kollig as Riina, Provenzano en ander, wat voortdurend weggekruip het.
Tweede Mafiaoorlog
wysig
Die Corleonesi se gootste teenstanders was Stefano Bontade, Salvatore Inzerillo en Tano Badalamenti, die base van verskeie magtige Palermo-families. Tussen 1981 en 1983 is Bontade en Inzerillo, asook baie van hul vennote, mede-mafiosi en familielede, vermoor. Daar was tot duisend moorde in dié tydperk dat Riina, die Corleonesi en hul bondgenote hul teenstanders uitgewis het. Teen 1983 het die Corleonesi feitlik die hele Mafia beheer en oor die volgende paar jaar het Riina sy invloed verder vergroot deur ontslae te raak van hul bondgenote, soos Filippo Marchese, Giuseppe Greco en Rosario Riccobono.
Die Corleonesi se taktiek het ietwat geboemerang toe ’n veroordeelde moordenaar, Tommaso Buscetta, in 1984 die eerste Sisiliaanse informant teen die Mafia word. Hy was van ’n familie wat aan die verloor was in die Mafiaoorlog en het baie vriende en familielede verloor wat deur Riina se moordenaars uit die weg geruim is. Deur ’n informant te word het hy homself gered én wraak geneem. Buscetta het baie inligting aan die owerhede verskaf en in die middel 1980's in die Maxiverhoor getuig wat tot honderde mafiosi se skuldigbevinding gelei het. Riina het tydens die verhoor nog ’n lewenslange vonnis vir moord gekry, maar dit was in absentia en hy was steeds op die vlug.
Mafialeierskap
wysigTerwyl sy voorgangers so ’n lae profiel gehandhaaf het dat sommige wetstoepassers eintlik aan die bestaan van die Mafia getwyfel het, het Riina opdrag gegee vir moorde op regters, polisiemanne en aanklaers in ’n poging om die owerhede te intimideer.
Terwyl Buscetta sy inligting aan die owerhede gegee het, het Riina die aandag van sy getuienis probeer aflei met ’n soort terroristeaanval: Op 23 Desember 1984 is 17 mense gedood en 267 beseer in ’n bomaanval op ’n trein. Politieke ekstremiste het aanvanklik die skuld gekry; die polisie sou eers jare later plofstof van dieselfde soort in ’n wegkruipplek van Giuseppe Calò vind en besef die Mafia het agter die aanval gesit.[1]
Sluipmoorde op Falcone en Borsellino
wysigRiina en 360 ander mafiosi is tydens die Maxiverhoor skuldig bevind en die vonnisse is in Januarie 1992 deur die hooggeregshof bekragtig.
Die twee magistrate wat die aanslag op die Mafia geloods het, was Giovanni Falcone en Paolo Borsellino. Op 23 Mei 1992 is Falcone, sy vrou en drie lyfwagte buite Palermo vermoor met plofstof wat onder ’n snelweg geplant is. Twee maande later is Borsellino en vyf polisie-offisiere met ’n motorbom vermoor. Riina het opdrag vir albei aanvalle gegee. Die publiek was woedend vir die Mafia, maar ook vir die politici wat, soos hulle gevoel het, Falcone en Borsellino nie voldoende beskerm het nie. Die Italiaanse regering het uit reaksie nog ’n groot aanslag teen die Mafia geloods.
Inhegtenisneming en vonnisse
wysigRiina het Balduccio Di Maggio oor die kole gehaal omdat hy sy vrou vir ’n minnares verlaat het en gesê hy sal nooit ’n volle Mafiabaas word nie. Di Maggio het geweet Riina laat ondergeskiktes vermoor wat hy as onbetroubaar beskou en het met die owerhede begin saamwerk. By ’n woonkompleks het hy Riina se vrou aan hulle uitgewys en op 15 Januarie 1993 is Riina in Palermo in hegtenis geneem. Hy was 23 jaar jaar lank voortvlugtig.[2][3][4]
Die Corleonesi het gereageer met ’n terreurveldtog op die vasteland van Italië. Bomme is op verskeie plekke geplant, onder meer Via dei Georgofili in Florence, Via Palestro in Milaan en Via San Teodoro in Rome. Altesaam 10 mense is gedood en 93 beseer. Groot skade is ook aan kultuurerfenisse soos die Uffizi-galery aangerig. Die Katolieke Kerk het die Mafia openlik veroordeel. Daarna is twee kerke met bomme bestook en ’n priester in Rome doodgeskiet.[5]
Hoewel Riina reeds twee vonnisse van lewenslange tronkstraf gehad het, is hy verhoor en skuldig bevind aan meer as 100 moorde, onder andere op Falcone en Borsellino. In Oktober 1993 is hy aan nog twee moorde skuldig bevind.[6]
In 1998 het hy nog ’n lewenslange vonnis gekry vir die moord in 1992 op die politikus Salvo Lima, wat lank daarvan verdink is dat hy Mafiabande gehad het. Hy is doodgeskiet omdat hy nie die vonnisse van die Maxiverhoor van die middel 1980's kon omkeer nie.[7]
Riina is in ’n maksimumsekuriteitstronk aangehou met beperkte toegang tot die buitewêreld om hom te keer om sy organisasie vanuit die tronk te beheer.
Dood
wysigRiina is op 17 November 2017, ’n dag ná sy 87ste verjaardag, dood terwyl hy in ’n geïnduseerde koma was ná twee operasies in die hospitaaleenheid van die tronk in Parma.[8] Die spesifieke rede vir sy dood is nie bekend gemaak nie. Hy is privaat op sy tuisdorp, Corleone, begrawe.[9]
Verwysings
wysig- ↑ (it) Rapido 904: "Un intreccio tra mafia, camorra e politica", Il Fatto Quotidiano, 27 April 2011
- ↑ Italy Arrests Sicilian Mafia's Top Leader, The New York Times, 16 Januarie 1993
- ↑ Brother of top Mafia turncoat shot, BBC News, 21 Maart 1998
- ↑ Follain p212-213
- ↑ Dickie 2007, p. 416
- ↑ Mafia Kingpin Jailed for Life, The Independent, 9 Oktober 1993
- ↑ Italian Mafia bosses get life sentences, BBC News, 15 Julie 1998
- ↑ "E' morto il boss Totò Riina. Da 24 anni era al 41 bis" (in Italiaans). repubblica.it. 17 November 2017. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Januarie 2020.
- ↑ "The Beast is buried: Mafia Godfather Toto Riina who ordered the execution of more than 150 people is put to rest with a private family funeral in mob stronghold of Corleone after Church banned a public service". The Daily Mail (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Desember 2017. Besoek op 24 November 2017.
Bronne
wysig- Dickie, John (2007). Cosa Nostra: A History of the Sicilian Mafia. Hodder. ISBN 978-0-340-93526-2.
{{cite book}}: Ongeldige|ref=harv(hulp) - Follain, John (2012). Vendetta: The Mafia, Judge Falcone and the Quest for Justice, Londen: Hodder & Stoughton, ISBN 978-1-444-71411-1
- Jamieson, Alison (1999). The Antimafia: Italy's Fight Against Organized Crime. Houndmills, Basingstoke: Macmillan. ISBN 0-333-71900-X.
- (it) Lodato, Saverio (1999). Ho ucciso Giovanni Falcone: la confessione di Giovanni Brusca, Milan: Mondadori ISBN 88-04-45048-7
- Schneider, Jane T. & Peter T. Schneider (2003). Reversible Destiny: Mafia, Antimafia, and the Struggle for Palermo, Berkeley: University of California Press ISBN 0-520-23609-2
- Stille, Alexander (1995). Excellent Cadavers: The Mafia and the Death of the First Italian Republic. Londen: Jonathan Cape. ISBN 0-224-03761-7.
Eksterne skakels
wysig- (it) Lo «sbarco» di Totò Riina a Palermo, La Sicilia, 23 Oktober 2005
- (it) Totò Riina nega in tribunale di conoscere Cosa Nostra op YouTube
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
