Sophiatown

(Aangestuur vanaf Triomf)

Sophiatown is 'n voorstad van Johannesburg, Suid-Afrika. Die aanvanklike naam was ook Sophiatown, maar die township is onder apartheid gesloop en 'n wit woonbuurt genaamd Triomf is in die plek van die voormalige swart buurt gestig. In 2006 is die dorp weer na Sophiatown hernoem.

Sophiatown

Sof'town, Kofifi, Triomf
Uitsig oor modêrne Sophiatown
Uitsig oor modêrne Sophiatown
Sophiatown is in Gauteng
Sophiatown
Sophiatown
 Sophiatown se ligging in Gauteng
Koördinate: 26°10′0″S 27°59′0″O / 26.16667°S 27.98333°O / -26.16667; 27.98333
LandVlag van Suid-Afrika Suid-Afrika
ProvinsieGauteng
MunisipaliteitStad Johannesburg
Stigting1899
Oppervlak
 • Totaal0,95 km2 (0,37 vk. myl)
Bevolking
 (2011)[1]
 • Totaal5 371
 • Digtheid5 654/km2 (14 640/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
 • Wit mense41.4%
 • Indiërs/Asiërs5.1%
 • Bruin mense25.8%
 • Swart mense26.8%
 • Ander0.8%
Taal (2011)
 • Afrikaans 44.5%
 • Engels 31.9%
 • Tswana 4.7%
 • Zoeloe 4.5%
 • Ander 14.4%
Poskode (strate)
2092
Skakelkode011

Sophiatown was een van die vier townships buite die stad Johannesburg waar swartmense eiendom kon besit, tesame met Alexandra, Martindale en Newclare. In 1913 is 'n nuwe wet ingestel wat hierdie voorreg egter van swartmense ontneem het.

Sophiatown het in die 1940's en 1950's die simboliese sentrum van swart kultuur in Johannesburg geword. Net soos Harlem in New York Stad, het dit 'n fokuspunt vir die kunste, politiek, religie en vermaak geword.

Geskiedenis

wysig
 
Die hoeksteen van die NG kerk Triomf se kerkgebou is op 4 Oktober 1975 gelê, maar dit meld nie deur wie of wie die argitek of bouaannemer was nie.

Sophiatown is in 1899 gestig en na een van die oorspronklike beleggers se vrou vernoem. Witmense het meestal belegging in eiendom in die gebied gestaak nadat die Johannesburgse Stadsraad 'n nuwe rioolaanleg langsaan Sophiatown beplan het. Swartes, kleurlinge, Indiërs en Sjinese het begin om die onverkoopte erwe op te koop en om huise daarop te bou. Terwyl apartheid en skeiding al hoe meer in Suid-Afrika gewortel geraak het, het mense van alle rassegroepe steeds in Sophiatown gewoon.

Ná die Tweede Wêreldoorlog het die bevolking van die township skerp toegeneem namate die land al hoe meer op nywerhede begin steun het en die Johannesburgse Stadsraad opgetree het om krotbuurte in die stadsentrum op te ruim. Daar het veral meer en meer werklose en ongeskoolde jong mans begin woon. Mense het hutte op hul erwe opgerig sodat hulle geld kon verdien van huurders wat uit die stad gedwing is. Blanke grondeienaars het kasernes gebou en uitverhuur. Vele daaglikse aktiwiteite het in gemeenskapserwe en -strate plaasgevind. Die lewe in Sophiatown is deur armoede, oorbevolking, geweld en die tekort aan openbare dienste gekarakteriseer. Maar die lewe hier is ook deur 'n gevoel van gemeenskap, musiek, dans en tuisgemaakte bier gekenmerk. Bierbrouery, meestal deur vroue om hul inkomste aan te vul, en bierdrinkery, meestal deur mans, was beide onwettig. Die vroue se drinkkamers het ook sentrums vir mondelingse en instrumentele musiek en dans geword.

Kerke was belangrike rolspelers in die voorsiening van opvoeding en die bedryf van klinieke in Sophiatown, maar hulle kon nie in die behoeftes van die groeiende bevolking voorsien nie. Daar was twee rolprentteaters in Sophiatown. Een van hulle, die Odeon, is gereeld vir politieke vergaderings gebruik. Die Odeon was ook die plek van jazz tydens die Odeon-konserte wat die Jazz Epistles roem in Sophiatown help verwerf het.

Verblyfpermitte was nie benodig nie en slegte verwysings in 'n indiwidu se pasboek het nie outomaties tot veroordeling gelei nie. In 'n tyd waar die apartheidswette mans tronk toe gestuur het indien hulle nie hul pasboeke gedra het nie, was die etikettering van 'n persoon as 'n krimineel geen aansienlike rede vir kommer nie. Hierdie omstandighede het tot 'n toename in die aantal bendes en misdaad gelei. 'n Bendelid het in die township as 'n tsotsie bekend gestaan. Dit is 'n korrupte vorm van die woord "zoor-suit", wat na die jong mans se modieuse kleure verwys het. Hierdie tsotsies het 'n informele taal, genaamd "Tsotsitaal", gepraat.

Anglikaanse Kerk van "Christ the King"

wysig

Die Anglikaanse kerk van "Chirst the King" is in 1933 gebou en die toring in 1936 bygevoeg. In 1940 is vr. Trevor Huddlestone as rektor aangestel. Hy was 'n uitgesproke teenstander van die apartheid en die kerk het 'n baken in die vryheidstryd geword. In 1955, tydens die gedwonge verskuiwings, is Huddelstone teruggeroep Engeland toe. Nadat die lidmate gedwing is om die buurt te verlaat, is die kerk gesekulariseer en verkoop. In 1997 is dit opnuut as Anglikaanse kerk ingewy. Biskop Huddlestone se as word op sy versoek hier geberg.

Uitsigte van die kerk van "Christ the King"
 
Altaar van die kerk, c 1972 (verlate)
Altaar van die kerk, c 1972 (verlate)  
 
Doopvont van die kerk, c 1972 (verlate)
Doopvont van die kerk, c 1972 (verlate)  
 
Die kerk, 2017 (Herstel)
Die kerk, 2017 (Herstel)  

Eksterne skakels

wysig

Verwysings

wysig
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 "Subplek Sophiatown". Sensus 2011.