Tupí
- Hierdie artikel handel oor die taal. Vir die etniese groep, sien Tupí (volk).
Tupí (Tupinambá) is 'n uitgestorwe Tupí-Guaraní-taal wat deur die inheemse Tupí in Brasilië gepraat is, veral langs die kus van Suid- en Suidwes-Brasilië. Volgens die Brasiliaanse Tupinologis Eduardo Navarro "is dit die klassieke inheemse taal van Brasilië en dié wat die belangrikste was vir die kulturele en geestelike vorming van die land".[1]
| Tupí Tupinambá | ||
|---|---|---|
| Gepraat in: |  Brasilië
| |
| Totale sprekers: | uitgesterf | |
| Taalfamilie: | Tupí Tupí-Guaraní Tupí | |
| Skrifstelsel: | Latynse alfabet | |
| Amptelike status | ||
| Amptelike taal in: | ||
| Gereguleer deur: | geen | |
| Taalkodes | ||
| ISO 639-1: | geen | |
| ISO 639-2: | ||
| ISO 639-3: | — | |
| ||
| Nota: Hierdie bladsy kan IFA fonetiese simbole in Unicode bevat. | ||
Dit behoort tot die Tupí-Guaraní-taalfamilie en sy geskrewe geskiedenis streek oor die 16de, 17de en vroeë 18ste eeue. Gedurende die vroeë koloniale tydperk van Brasilië is Tupí deur beide Europeërs en inheemse Amerikaners gebruik as lingua franca en is ook in die literatuur gebruik, maar dit is later amper tot uitsterwing onderdruk. Deesdae bestaan slegs een nasaat, Nheengatu.
As die belangrikste inheemse taal van Brasilië is dit die oorsprong van die meeste stadsname van 'n inheemse herkoms (Guarulhos en Niterói). Verskeie plante en diere het ook Tupí-name (waaronder kapibara en poema) en van die deelstate en riviere het ook Tupí-name (waaronder Apiacá, Pará, Rio Araguaia, Rio Tocantins en Tocantins). Dit het 'n ryk literatuur wat kategese, gedigte en dramas insluit.[2] Soms is na Tupí as "Brasiliaans" verwys, veral in Portugees (língua brasílica)
Sien ook
wysigVerwysings
wysig- ↑ (pt) Eduardo de Almeida Navarro (2013). Dicionário de tupi antigo: a língua indígena clássica do Brasil (1ste uitg.). São Paulo: Global. ISBN 978-85-260-1933-1.
- ↑ (pt) Eduardo de Almeida Navarro (2005). Método moderno de tupi antigo: a língua do Brasil dos primeiros séculos (3ste uitg.). São Paulo: Global. ISBN 978-85-260-1058-1.
Eksterne skakels
wysig
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Tupí.
