WASP-43 is 'n K-tipe ster sowat 284 ligjare van die Son in die sterrebeeld Sekstant. Dit is omtrent die helfte so groot soos die Son en het 'n massa van sowat die helfte. WASP-43 het een bekende planeet, 'n warm Jupiter met die naam WASP-43b. Toe die ontdekking van WASP-43b op 15 April 2011 aangekondig is, was dit die warm Jupiter wat sover bekend die naaste aan sy moederster gewentel het. WASP-43b se klein wentelbaan word vermoedelik veroorsaak deur sy buitengewoon klein massa. WASP-43 is tussen Januarie en Mei 2009 die eerste keer waargeneem deur die SuperWASP-projek. Daar is gevind dit is koeler en effens ryker aan metale as die Son. Die ster roteer teen 'n hoë snelheid.

WASP-43/Gnomon
Sterrebeeld Sekstant
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming 10h 19m 38.00889s
Deklinasie -09° 48′ 22.6058″
Skynmagnitude (m) 12,4[1]
Besonderhede
Massa (M) 0,723+0,028−0,031[2]
Radius (R) 0,6747+0,0086−0,0097
Temperatuur (K) 4 286
Afstand (ligjaar) 284
Metaalinhoud [Fe/H] 0,28
Eienskappe
Planete 1
Ander name
GSC 05490-00141, 2MASS J10193800-0948225
Portaal  Portaalicoon   Sterrekunde

Die naam "WASP-43" beteken dit was die 43ste ster met 'n planeet wat deur die Wide Angle Search for Planets ontdek is.

Die goedgekeurde name, wat deur 'n span van Roemenië voorgestel is, is in Junie 2023 aangekondig. WASP-43 se eienaam is Gnomon en sy planeet s'n Astrolábos, na die gnomon (die deel van 'n sonwyser wat 'n skaduwee gooi) en die Griekse woord vir die astrolabium (hoekmeter).[3]

Waarnemingsgeskiedenis

wysig

WASP-43 is tussen Januarie en Mei 2009 die eerste keer deur die WASP-suid-deel van die SuperWASP-projek waargeneem. Uit die versamelde data is afgelei die ster kan 'n planeet hê wat daarvoor verbybeweeg, soos van die Aarde af gesien.[4]

Wetenskaplikes het 'n wentelbaan van 0,81 dae uit die data voorspel en het dit met spektrografiese waarnemings by Chili se La Silla-sterrewag opgevolg. Die ligkurwe van die planeet is in 'n ander ondersoek vasgestel.[4]

WASP-43b se ontdekking is op 15 April 2011 in die tydskrif Astronomy and Astrophysics aangekondig.[4]

Eienskappe

wysig

WASP-43 is 'n klas K-ster met 'n massa van sowat 0,72 M en 'n radius van sowat 0,67 R.[5] Met 'n effektiewe temperatuur van 4 400 K is WASP-43 koeler as die Son. Dit het ook effens minder yster as die Son (sowat 89%),[1] maar meer metale in die algemeen. Daar is ontdek dat die ster vinnig roteer, maar dit is onseker hoekom. Dit kan wees vanweë getywisselwerkings tussen WASP-43 en sy planeet.[4]

Met 'n skynbare magnitude van 12,4 kan WASP-43 nie met die blote oog gesien word nie.[1] Dit is sowat 260 ligjare van die Son af geleë.[4]

Planetêre stelsel

wysig

Die ster se planeet, WASP-43b, is 'n warm Jupiter met 'n massa van 1,78 keer dié van Jupiter en 'n radius van 0,93 keer Jupiter s'n. Dit wentel elke 0,813475 dae (19,5234 uur) op 'n afstand van 0,0142 AE om die ster.[1] Dit was die naaste wentelbaan aan 'n ster met WASP-43b se ontdekking.[4] WASP-43 se klein massa is die rede daarvoor. Planete met wentelbane om sterre soos WASP-43 word nie gewoonlik waargeneem nie, maar modelle dui daarop dat planete soos WASP-43b óf ongewoon is óf kort lewens het wat deur 'n afname in hulle wentelbane veroorsaak word.[4] WASP-43b se digtheid is 2,20 g/cm3.

Die WASP-43-stelsel
Planeet of skyf
(vanaf ster)
Massa Halwe lengteas
(AE)
Wentelperiode
(dae)
Eksentrisiteit Baanhelling
(°)
Radius[1]
WASP-43b/Astrolábos 2,054+0,055−0,060[2] MJ 0,0142 0,813474229±0,000000047[2] <0,03 82,5 1,049+0,014−0,016[2] RJ

Verwysings

wysig
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Jean Schneider (2011). "Notes for star WASP-43". Extrasolar Planets Encyclopaedia. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Mei 2011. Besoek op 7 Mei 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Wang, Xian-Yu; et al. (1 Julie 2021). "Transiting Exoplanet Monitoring Project (TEMP). VI. The Homogeneous Refinement of System Parameters for 39 Transiting Hot Jupiters with 127 New Light Curves". The Astrophysical Journal Supplement Series. 255 (1). 15. arXiv:2105.14851. Bibcode:2021ApJS..255...15W. doi:10.3847/1538-4365/ac0835. S2CID 235253975.
  3. "2022 Approved Names". nameexoworlds.iau.org. IAU. Besoek op 7 Junie 2023.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 Hellier, C.; Anderson, D.R. (2011). "WASP-43b: The closest-orbiting hot Jupiter". Astronomy and Astrophysics. European Southern Observatory. 535: L7. arXiv:1104.2823. Bibcode:2011A&A...535L...7H. doi:10.1051/0004-6361/201117081. S2CID 70287736.
  5. Martin, Pierre-Yves (2023). "Planet WASP-43 b". Extrasolar Planets Encyclopaedia (in Engels). Besoek op 21 Oktober 2023.

Skakels

wysig