Wikipedia:Spoedige verwyderings

In teenstelling met Wikipedia se proses om onensiklopediese artikels vir verwydering te nomineer, is daar ook artikels wat vir spoedige verwydering kwalifiseer. In hierdie beperkte aantal gevalle mag administrateurs Wikipedia-bladsye sonder bespreking verwyder. Gebruikers wat nie administrateursregte het nie, kan die spoedige verwydering van 'n bladsy aanvra deur {{skrap|"rede"}} bo-aan 'n bladsy voeg, waar "rede" die plekhouer vir 'n geldige rede vir verwydering is. In hierdie geval verwys "spoedige" na die eenvoudige beslissing om die bladsy te skrap, nie na die tydsduur sedert die skepping van die bladsy nie.

Hierdie bladsye bevat die kriteria vir spoedige verwydering. Die noue bewoording behoort aan gebruikers duidelik te maak welke bladsye vir spoedige verwydering kwalifiseer, al dan nie. Wanneer 'n gebruiker twyfel, kan hy die bladsy eerder vir verwydering nomineer, wat bespreking rondom die verwydering behels. Soms kan oorleg op die besprekingsblad of met die skepper van die bladsy ook tot 'n oplossing lei. Indien 'n bladsy reeds 'n verwyderingsgesprek oorleef het, kan dit slegs vir spoedige verwydering kwalifiseer indien bewyse van kopieregskending ontdek word.

Die skepper van die bladsy mag nie self die sjabloon verwyder nie: indien hy nie saamstem met die gegewe rede nie, kan hy die saak op die betrokke blad se besprekingsblad opper.

Net omdat 'n bladsy aan een van die vereistes hier onder voldoen, beteken nie dat dit spoedige verwydering vereis word nie. Gebruikers mag sulke bladsy wysig om dit te verbeter, die inhoud saam met ander artikels smelt, ens. in 'n poging om die inhoud aanvaarbaar te maak. Soms word artikels deur nuwe gebruikers ook met stampe en stote bygevoeg: gebruik diskresie om te oordeel tussen blatante vandalisme en 'n artikel wat miskien nog aan gewerk gaan word. Indien daar 20 minute na die eerste wysiging geen ander wysigings aangebring is nie, kan daar aanvaar word dat dit bloot 'n toetswysiging of vandalisme was. Wanneer 'n gebruiker die "spoedige verwydering"-sjabloon toevoeg, moet daar ook gemeld word waarom die bladsy vir spoedige verwydering kwalifiseer (uit die redes hieronder genoem). Alhoewel dit nie vereis word nie, behalwe in die geval van kopieregskending, word dit ook as bedagsaam beskou om die goedbedoelde skepper en ander hoofbydraers van die betrokke bladsy te verwittig dat hulle werk moontlik geskrap gaan word.

Algemeen

Hierdie kriteria is van toepassing op alle naamspasies.

Blatante nonsens: 'n onbegrypbare bladsy sonder enige betekenisvolle inhoud wat nie gered kan word nie. Dit sluit nie swak of kru taal, fiktiewe materiaal, vandalisme, anderstalige teks, grappe, ens. in nie, alhoewel sommige van hierdie wel as vandalisme verwyder mag word.
Toetsbladsye: Gebruikers wat wil eksperimenteer is welkom om dit in die sandput te doen, of as deel van hulle gebruikersbladsy.
Wikipedia:vandalisme: dit sluit blatante en duidelike verdraaiing van inhoud in.
Skepping van reeds-geskrapte materiaal: 'n kopie, onder enige titel, van 'n bladsy wat as gevolg van 'n verwyderingsnominasie verwyder is, indien die kopie merkbaar identies is aan die verwyderde weergawe en enige veranderings in die kopie nie sodanig is dat die oorspronklike rede vir verwydering nie meer geldig is nie.
Geblokkeerde gebruiker: Bladsye wat deur geblokkeerde gebruikers geskep word, ten spyte van hulle blokkering, wat geen noemenswaardige wysigings deur ander gebruikers het nie.
Tegniese verwydering: Instandhouding wat nie omstrede is nie, soos die tydelike verwydering van 'n bladsy om 'n knip-en-plak skuif te herstel, verwydering van ongebruikte, verouderde kategorieë, ens.
Bladsye wat van 'n verwyderde bladsy of bladsy wat nie bestaan nie afhanklik is: soos gebreekte aansture, besprekingsbladsy waarvan die projekblad verwyder is, subbladsye sonder 'n hoofbladsy, beeldinligtingsbladsye sonder die relevante beeld, ens. In die geval waar so 'n bladsy 'n geldige bespreking bevat of andersins inligting wat nuttig kan wees, moet die bladsy eerder geargiveer word vir toekomstige verwysing. Plaaslike beeldinligtingsbladsye en beeldbesprekingsbladsye van beelde wat op die Wikimedia Commons gehuisves word, moet ook behoue bly.
Verwyderings deur die Wikimedia-stigting: die Wikimedia-stigting behou die reg om 'n bladsy (tydelik) spoedig te verwyder in uitsonderlike gevalle. Die terugplasing van die bladsy moet in so 'n geval nie gebeur sonder die toestemming van die Stigting nie.
Bladsye wat slegs geskep is om die onderwerp aan te val en/of te kleineer (b.v. "Jan Smit is 'n imbesiel."). Dit sluit ook bedreigings of 'n biografie van 'n lewende persoon wat geheel en al negatief is en nie van bronne voorsien is nie en wanneer daar geen neutrale weergawe is waarna die bladsy teruggerol kan word nie. Administrateurs moet in sulke gevalle nie die inhoud van die bladsy in die verwyderingsopsomming aanhaal nie en, in indien die artikel oor 'n lewendige persoon handel, moet dit nie herstel of herskep word totdat dit 'n neutrale oorsig bied en van betroubare bronne voorsien is nie.
Blatante reklame: bladsye wat iets of iemand adverteer en fundamenteel herskryf sou word om ensiklopedies te word. Let wel: bloot omdat 'n artikel 'n besigheid of produk as onderwerp het, beteken nie dat dit outomaties as reklame kwalifiseer nie.
Blatante kopieregskending: teksbladsye wat materiaal bevat wat aan kopiereg onderhewig is en geen geloofwaardige bewering rakende 'n vrye lisensie maak of die teks in die publieke domein stel nie en waar daar geen toegestane (vrye) materiaal is wat behoue kan bly nie. Slegs indien daar geen weergawe bestaan wat vrylik gebruik kan word nie, moet die bladsy geheel en al geskrap word. Indien daar wel vroeë weergawes bestaan wat nie as kopieregskendings kwalifiseer nie, moet na die laaste bruikbare weergawe teruggerol word. Onthou om te kyk of die vermeende bron van die kopieregskending nie self 'n Wikipedia-kloon is nie. Stel ook die oorspronklike bydraer in kennis indien die bladsy om hierdie rede verwyder gaan word.

Artikels

Gebruik Wikipedia:Bladsyverwydering vir artikels wat nie as kandidate vir spoedige verwydering kwalifiseer nie.

Geen konteks. Baie kort artikels wat 'n tekort aan voldoende konteks het waardeur die onderwerp van die artikel geïdentifiseer kan word. Voorbeeld: "Hy is 'n snaakse man met 'n rooi kar. Hy laat mense lag." Konteks is nie dieselfde as inhoud nie (sien onder).
Anderstalige artikels wat van 'n ander Wikimedia-projek gekopieer is. Anderstalige artikels wat nie op 'n ander Wikimedia-projek verskyn nie, kan met {{vertaal}} gemerk word. Twee weke na die artikel met hierdie sjabloon gemerk is en steeds nie vertaal is nie, kwalifiseer dit vir spoedige verwydering.
Geen inhoud. 'n Artikel (buiten dubbelsinnigheidsbladsye en aansture) wat slegs uit eksterne skakels, kategorieë en/of "sien ook"-afdelings bestaan, of 'n herfrasering van die titel, pogings om die persoon/groep/onderwerp van die artikel in kontak te kom, geselserige kommentaar, sjablone en/of beelde. 'n Baie kort artikel mag wel 'n geldige saadjie wees indien dit konteks het, wat beteken dat die nie vir spoedige verwydering kwalifiseer nie. Hierdie kriterium dek ook nie 'n bladsy met slegs 'n inligtingskas wat ensiklopediese inligting bevat nie.
Transwiki-artikels. Enige artikel wat, b.v. slegs uit 'n woordeboekdefinisie bestaan en reeds na Wiktionary geskuif is, of 'n artikel wat b.v. uit primêre bronmateriaal bestaan en reeds na Wikisource geskuif is.
'n Artikel oor 'n regte persoon, organisasie (musiekgroep, besigheid, ens.) of webblad wat nie aandui waarom die onderwerp belangrik is nie'. B.v. "Jan Hendrik is in Bloemfontein gebore en werk hoofsaaklik in Johannesburg" in teenstelling met "Jan Hendrik is 'n bekende akteur wat in Bloemfontein gebore is hoofsaaklik in Johannesburg werk". Hierdie kriterium is apart van sake rondom verifieerbaarheid en betroubaarheid van bronne. Om spoedige verwydering te vermy hoef 'n artikel nie te bewys dat sy onderwerp noemenswaardig is nie, maar wel 'n redelike aanduiding gee waarom dit moontlik noemenswaardig kan wees. Hierdie kriterium is slegs van toepassing op artikels oor webinhoud, mense en organisasies, nie op artikels van boeke, musiekalbums, ens. nie. Met moontlik omstrede sake, moet 'n artikel liewer vir verwydering genomineer word.
Artikels oor 'n musikale opname wat nie aandui waarom die onderwerp van belang is nie en waar die kunstenaar se artikel nie bestaan nie of voorheen verwyder is. Hierdie kriterium is apart van sake rondom verifieerbaarheid en betroubaarheid van bronne. Om spoedige verwydering te vermy hoef 'n artikel nie te bewys dat sy onderwerp noemenswaardig is nie, maar wel 'n redelike aanduiding gee waarom dit moontlik noemenswaardig kan wees. Hierdie kriterium is nie van toepassing op artikels oor ander vorms van kreatiewe media nie.

Aansture

Aanstuurbladsye met 'n nuttige geskiedenis moet nooit spoedig verwyder word nie. Dit kan ook soms moontlik wees om 'n aanstuur nuttig te maak deur bloot die teiken te wysig.

Aansture vanaf die artikelnaamruimte na die Bespreking:, Beeld:, Beeldbespreking: Gebruiker: of Gebruikerbespreking:- naamruimtes.
Onlangs geskepde aansture van ongeloofwaardige tikfoute of verkeerde benamings. Aansture van algemene spelfoute (bv. Vietnam i.p.v. Viëtnam) en aansture vanaf anderstalige vorms is oor die algemeen nuttig.
Vir tegniese doeleindes, b.v. die omdraai van 'n aanstuur (m.a.w. Dier -> Diere word omgedraai na Diere -> Dier), waar 'n skuif opgehou word, ens.

Beelde en media

Vir beelde en ander media wat nie vir spoedige verwydering kwalifiseer nie, moet gebruik gemaak word van Wikipedia:Bladsyverwydering.

Oorbodig. Enige beeld of medialêer wat 'n oorbodige kopie is, in dieselfde formaat is en dieselfde (of laer) resolusie as die ander lêer het. Let wel: dis slegs geldig vir beelde wat 'n kopie van 'n plaaslike lêer is.
'n Korrupte of leë beeld. Voor hierdie soort lêer verwyder word, moet daar bevestig word dat die MediaWiki-enijn dit nie kan lees nie deur 'n duimnaelskets daarvan te probeer besigtig.
Lisensie is onvanpas. Beelde wat gemerk is as "slegs vir nie-kommersiële gebruik", "geen wysigings" of "met toestemming aan Wikipedia".
Tekort aan lisensiëringsinligting. Beelde in die kategorieë Kategorie:Beelde met onbepaalde kopieregstatus, Kategorie:Beelde met verdagte lisensies, Kategorie:Beelde sonder etikette en Kategorie:Beelde sonder bronne wat reeds twee weke (14 dae) of meer daar verkeer en steeds die nodige inligting kort, ongeag van wanneer dit opgelaai is. Let wel: soms word die bron in die oplaai-opsomming gegee.
Ongebruikte nie-vrye beelde. Beelde en media wat nie onder 'n vrye lisensie verskyn nie en nie in enige artikel gebruik word nie.
Kort 'n "billike gebruik"-rasionaal. Nie-vrye beelde/media wat beweer dat die gebruik hier as "billike gebruik" kwalifiseer, maar nie 'n gebruiksrasionaal het nie, moet as sulks geëtikeer word en na twee weke geskrap word, indien 'n geldige rasionaal nie bygevoeg word nie. Die algemene "billike gebruik"-sjabloon geld nie as 'n rasionaal nie.
Ongeldige bewering van "billike gebruik".
- Nie-vrye beelde/media wat deur 'n vrye weergawe vervang kan word. Die beelde moet as sulks gemerk word en die oplaaier twee weke gegun word om 'n rede te gee waarom hy glo dat die beeld nie vervang kan word nie.
Beelde waarvan identiese kopieë by die Wikimedia Commons bestaan. Let wel:
- Die Commons-weergawe moet in dieselfde formaat wees en dieselfde of hoër resolusie hê.
- Daar mag geen twyfel bestaan oor die beeld se lisensie- /bronstatus nie; verder moet die lisensie ook aanvaar wees by die Commons.
- Alle nodige inligting op die plaaslike beeldinligtingblad moet ook op die Commons se inligtingblad wees. Indien die plaaslike beeld die bron vir die Commons-beeld is, moet die oplaai-inligting (gebruikersname, tyd, datums) ook daarheen geskuif word.
- Indien daar geen nuttige inligting is wat op die plaaslike bladsy behoue moet bly nie, moet die bladsy self ook verwyder word.
- Indien die beeld se plaaslike lêernaam verskil van dié op die Commons, moet alle plaaslike verwysings na die lêer gewysig word om na die korrekte beeld te skakel.
- Maak seker dat die beeld nie om een of ander rede beskerm is nie.
Blatante kopieregskendings. Beelde waar die oplaaier bewerings van 'n vrye lisensie maak, wanneer dit duidelik nie die geval is nie. 'n URL of ander bronaanduiding moet genoem word.
Nuttelose medialêers. Opgelaaide lêers wat nie beeld-, klank- of videolêers is nie (b.v. .doc, .pdf of .xls-lêers) en wat nie in enige artikel gebruik word nie.
Geen bewys van toestemming nie: Indien die oplaaier 'n bron gespesifiseer het en 'n derde party as die bron/kopiereghouer genoem het, sonder om bewys te lewer dat die party inderdaad toestemming tot die gebruik van die beeld gegee het, mag die beeld twee weke na kennisgewing verwyder word. Aanvaarbare bewys van 'n lisensie is óf 'n skakel na die bronwerf waar melding van die gegewe lisensie gemaak word of 'n verklaring deur die kopiereghouer wat na info-af@wikimedia.org gestuur/aangestuur is. So 'n bevestiging word ook vereis indien die oplaaier beweer dat hy die bron ('n instelling, webwerf, ens.) verteenwoordig. In gevalle van duidelike kopieregskending, waar die oplaaier geen redelike verwagting kan hê om toestemming te verkry nie (b.v. plakate van internasionale filmbedrywe, skote uit televisiereekse, ens.) kan volgens kriterium 9 spoedig verwyder word.

Kategorieë

Leë kategorieë wat ten minste vier dae reeds leeg staan. Het nie betrekking op dubbelsinnigheidkategorieë, aanstuurkategorieë of kategorieë wat onder bespreking is nie. Het ook nie betrekking op kategorieë wat van tyd tot tyd leeg mag wees nie, b.v. Kategorie:Moontlike kopieregskendings.
Kategorieë wat spoedig hernoem is. Let wel, die kategorie mag eers verwyder word ná die betrokke artikels geherkategoriseer is.
1. Tik- en spelfoute (b.v., Entrepeneurs -> Entrepreneurs)
2. Titelkas -> sinskas(b.v., Afrikaanse Digters → Afrikaanse digters).
3. Enkelvoud -> Meervoud (e.g., Taal → Tale).
4. Vorms wat nie konvensie volg nie, b.v. "Dorpe en stede in Suid-Afrika", i.p.v. "Stede en dorpe in Suid-Afrika".
5. Ander nie-omstrede korreksies.

Gebruikersbladsye

Vir gebruikersbladsye wat nie vir spoedige verwydering kwalifiseer nie, moet die normale verwyderingsproses gevolg word.

Op versoek van gebruiker. Persoonlike gebruikersbladsye en subbladsye kan op versoek van die betrokke gebruiker spoedig verwyder word. In sommige gevalle mag dit om administratiewe redes nodig wees om 'n gebruikersblad te behou.
Gebruiker bestaan nie. Gebruikerbladsye van gebruikers wat nie bestaan nie (sien Special:Listusers).

Sjablone

Vir sjablone wat nie vir spoedige verwydering kwalifiseer nie moet die normale verwyderingsproses gevolg word. Omring die "spoedige verwydering"-sjabloon met <noinclude></noinclude>, sodat bladsye wat die sjabloon gebruik nie ook vir verwydering gelys word nie.

Sjablone in die "sjabloon"-naamspasie wat strydwekkend en opruiend is. Algemene kriterium 10 kan ook van toepassing wees.
Sjablone wat blatante wanvoorstellings van vasgestelde beleid is.
Sjablone wat nie op nuttige wyse gebruik word nie en óf grootliks 'n duplikasie van 'n ander sjabloon is, óf waar dieselfde funksie deur 'n ander sjabloon verskaf kan word, kan verwyder word na dit 14 dae lank reeds vir verwydering gemerk is.

Ongeldige kriteria

Die volgende redes is nie, in sigself, genoeg om die spoedige verwydering van 'n blad te regverdig nie.

Redes afgelei uit Wikipedia:Wat Wikipedia nie is nie. Wikipedia is nie: "'n woordeboek", "'n kennisbank", ens.
Oorspronklike navorsing. Dit is nie altyd maklik om te oordeel of die inhoud van 'n artikel die beleid teen nuwe teorieë of interpretasies oortree nie, en of dit slegs nie die nodige bronne bevat nie.
Noemenswaardigheid. Artikels wat skynbaar onnoemenswaardige onderwerpe het, kwalifiseer slegs vir spoedige verwydering indien die artikel nie die belangrikheid of noemenswaardigheid van die onderwerp aanvoer nie.
Op versoek van outeur, wanneer die versoek nie in goedertrou gemaak is nie, uit frustrasie gemaak is, of gemaak is in 'n poging om sy GFDL-bydraes te herroep. Bladsye in hul gebruikersnaamspasie mag wel verwyder word.
Op versoek van outeur, na ander outeurs reeds aansienlike bydraes aan dieselfde artikel aangebring het. Indien ander se wysigings meer as slegs klein korreksies, byvoeging van interne skakels, ens. is, mag daar nie aan die betrokke outeur se versoek voldoen word nie.
Baie kort artikels. Kort artikels met genoeg inhoud én konteks wat as 'n saadjie kwalifiseer mag nie met die redes "Geen konteks" of "Geen inhoud" verwyder word nie. Ander kriteria mag egter steeds van toepassing wees.
Kopieë wat nie kopieregskendings is nie. Indien 'n teks beide as artikelinhoud hier en elders (moontlik in aangepaste vorm) op die web verskyn is dit moontlik dat die teks oorspronklik van Wikipedia afkomstig is. Dit is ook moontlik dat dieselfde outeur beide weergawes geskryf het; of die oorspronklike weergawe elders, is onder 'n vrye lisensie beskikbaar.
Bevraagtekenbare materiaal wat nie vandalisme is nie. Bydraes wat in goedertrou gemaak is is nie vandalisme nie en moenie as "vandalisme" verwyder word tensy daar geen twyfel bestaan nie.

Verwyderingssjabloon

Indien 'n bladsy vir spoedige verwydering kwalifiseer kan u die sjabloon {{skrap|rede}} bo-aan die bladsy voeg. In plaas van "rede", moet u die rede gee waarom die bladsy vir spoedige verwydering kwalifiseer. Meld in die wysigingsopsomming dat u die bladsy vir spoedige verwydering gemerk het en meld ook die rede. Die artikel sal dan onder Kategorie:Kandidate vir spoedige verwydering gekategoriseer word en mettertyd deur 'n administrateur verwyder word.

Prosedure vir administrateurs

Onthou om die rede vir verwydering in die verwyderingsopsomming te gee. In sommige gevalle behoort die artikel se skepper ook in kennis gestel te word.

Voor 'n bladsy verwyder word, moet na die bladsy se geskiedenis gekyk word om seker te maak of dit nie moontlik is om 'n vroeër weergawe van die bladsy te herstel en sodoende huidige probleme op te los nie. Daar moet ook na die volgende opgelet word:

Die oorspronklike wysigingsopsomming kan inligting oor die bron van of die rede vir die artikel bevat.
Die besprekingsblad verwys moontlik na vorige verwyderingsbesprekings, of bevat onlangse besprekings wat die verwydering/behoud van die artikel aangaan.
Die bladsy se logboek mag inligting rakende vroeër verwyderings bevat wat beteken dat die bladsy teen herskepping beskerm moet word of eerder gehou moet word.
"Skakels hierheen" kan na soortgelyke artikels lei wat ook verwyder moet word. Vir artikels wat nie herskep moet word nie, behoort skakels daarheen in ander artikels verwyder te word.

Sien ook

Kategorie:Kandidate vir spoedige verwydering