A.J. Bruwer

Andries Bruwer (24 Februarie 1896 – 17 September 1983) is die eerste voorsitter van die Suid-Afrikaanse Raad van Handel en Nywerheid wat ’n groot rol speel met die oprigting van Yskor. Later is hy voorsitter van die Nywerheidsbeheerraad en die Randse Waterraad. Hy skryf verskeie dramas asook boeke oor die ekonomie.

Lewe en werk

Andries Johannes Bruwer is op 24 Februarie 1896 gebore en word groot op die familieplaas Mymering naby Ladismith in die Karoo. Hy word een van die eerste ekonome in Suid-Afrika en behaal ’n B.A.-graad aan die Universiteit van Kaapstad, waarna hy na die Verenigde State van Amerika gaan vir verdere studie. Hier behaal hy ’n M.A.-graad aan die Harvard-universiteit en in 1923 ’n Ph.D.-graad aan die Universiteit van Pennsilvanië met ’n proefskrif oor tariefwetgewing, “Protection in South Africa”, wat in 1923 gepubliseer is. Hierdie boek word in 1924 as die grondslag gebruik vir wetgewing om Suid-Afrika se jong nywerhede te beskerm. Die wetgewing het voorkom dat grondstowwe van Suid-Afrika na Brittanje uitgevoer, daar verwerk en aan Suid-Afrika terugverkoop word, wat op uitbuiting van die jong nywerhede sou neerkom en ongeregverdigde tariefvoordele aan Brittanje besorg. In navolging van die aanbeveling in sy proefskrif word Britse voorkeure in die doeane-tarief afgeskaf.

Hoewel hy in Amerika kon gebly het, keer hy terug na Suid-Afrika om sy eie land te help ontwikkel. Hy word dan in 1924 die eerste Voorsitter van die Raad van Handel en Nywerheid. In hierdie tyd speel hy ’n groot rol in die oprigting van Yskor en dien vir lank op hierdie organisasie se Raad van Direkteure. Nadat hy op 6 Februarie 1932 as gevolg van die goudstandaardvraagstuk (hy ondersteun goud as die standaard in ’n tyd toe dit polities onpopulêr was) as Voorsitter van die Raad van Handel en Nywerheid bedank, probeer hy om ’n nuwe politieke party te stig, naamlik Groepsverteenwoordiging. Hy word egter op ’n vergadering aangerand en vir dood laat lê, waarna hy die gehoor in sy een oor verloor. Hierna begin hy sy eie koerant in Port Elizabeth, die Agricultura en later die Independent. Hierdie blad word in 1940 deur ’n ander groep oorgeneem en verwerf hierna onder die naam Trek groter bekendheid. Gedurende die Tweede Wêreldoorlog bied generaal Jan Smuts hom die voorsitterskap van die Nywerheidsbeheerraad aan en in 1955 word hy Voorsitter van die Rand Waterraad, ’n posisie wat hy tot 1968 beklee.

Hy is getroud met Susan du Pre van Rooyen (skryfster van die roman “Bodemvas”) en hulle het twee seuns (Andreas Johannes en Stefan) en ’n dogter (Salomina Magdalena, of Salomé). Die egpaar bly in ’n woonstel in Parktown in Johannesburg en besit ook die familieplaas Mymering in die Klein-Karoo naby Ladismith, waarvan hy later sowat tagtig hektaar aan dr. Anton Rupert se Natuurstigting skenk. Hy is op 17 September 1983 in die hospitaal op George oorlede.

Skryfwerk

Vroeg reeds lewer hy ’n bydrae tot die ontwikkeling van die drama in Afrikaans deur sy historiese drama uit die Van Jaarsveld-opstand van 1799 in Graaff-Reinet in die Oos-Kaap, “Gert Vosloo – die egte rebel”. “Jacques Serurier, of Teruggekeerd” is ’n tragikomedie in vyf bedrywe. Die advokaat Jacques Serurier trou teen sy vader se wense met die hartelose meisie Ada, wat hom bedrieg. Jacques keer dan berouvol terug na sy vader. Die hoofkarakter is egter te veel as swakkeling geteken om medelye te wek, terwyl die drama ook ’n aantal onwaarskynlikhede bevat. Beide hierdie dramas is in versformaat geskryf, wat die dialoog onnatuurlik maak eerder as versterk. Die mensgerigte romantiese drama “Sy meesterstuk” het as hoofkarakter die kunssinnige Pierre du Plessis, wat droom van skoonheid en vryheid maar vasgevang is in ’n ongelukkige huwelik en ’n regspraktyk. Op ’n vakansie ontmoet hy die skone Mathilde, wat hom betower met haar skoonheid en sy droom weer laat opvlam, maar self onbereikbaar bly. Hy soek ontvlugting eers as vermaaklikheidskunstenaar en eindelik as beroemde skilder, waar hy eindelik sy meesterwerk, ’n portretstudie van Mathilde, ten toon stel. So het hy die skoonheid op doek verewig, terwyl hy self in eensaamheid sy lewe slyt. “Sketse uit die lewe” bevat outobiografiese sketse.

Verder skryf hy verskeie boeke oor die ekonomie, soos “Kapitalisme, partypolitiek en armoede”, “South Africa: a case for a National Gold and Banking Policy” (1957) en “South Africa: Fundamentals of Reconstruction” (1945). In laasgenoemde werk dui hy reeds vroeg aan watter ekonomiese moontlikhede daar in streeksontwikkeling is. Hy verdiep hom ook in die geskiedenis en skryf ’n boek oor die herkoms en ontstaan van die Zimbabwe ruïnes, “Zimbabwe, Rhodesia’s ancient greatness”, wat in 1965 gepubliseer word. Sy teorie is dat die Fenisiërs vir hierdie groot bouwerke verantwoordelik was.

Publikasies

Jaar	Publikasies
	Fiksie
	Gert Vosloo – die egte rebel
	Jacques Serurier, of Teruggekeerd
	Sy meesterstuk
	Sketse uit die lewe
	Nie-fiksie
	Protection in South Africa
	Kapitalisme, party-politiek en armoede
	Die volk en die party-politiek
	South Africa: Fundamentals of Reconstruction
	South Africa: a case for a National Gold and Banking Policy
	Zimbabwe, Rhodesia’s ancient greatness

Bronnelys

Boeke

• Dekker, G. “Afrikaanse Literatuurgeskiedenis” Nasou Beperk Kaapstad Elfde druk 1970
• Kannemeyer, J.C. “Geskiedenis van die Afrikaanse literatuur 1” Academica, Pretoria en Kaapstad Tweede druk 1984
• Kannemeyer, J.C. “Geskiedenis van die Afrikaanse literatuur 2” Academica, Pretoria, Kaapstad en Johannesburg Eerste uitgawe Eerste druk 1983
• Nienaber, P.J. et al “Perspektief en Profiel” Afrikaanse Pers-Boekhandel Johannesburg Derde hersiene  uitgawe 1969
• Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel I” J.L. van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 1998

Tydskrifte en koerante

• Ligter, Dirk “Oor my bril: Baanbreker het ’n helse tyd” “Die Transvaler” 4 Maart 1976

Internet

• Esaach: http://www.esaach.org.za/index.php?title=Bruwer,_A.J.
• My Heritage: https://www.myheritage.com/names/salomina_bruwer
• OCLC Classify: http://classify.oclc.org/classify2/ClassifyDemo?search-author-txt=%22Bruwer%2C+A.+J.+(Andries+Johannes)%2C+1896-%22

Ongepubliseerde dokumente

• Nasionale Afrikaanse Letterkundige Museum en Navorsingsentrum (NALN) “Dr. A.J. Bruwer”