Achajers

(Aangestuur vanaf Achajer)

Die Achajers (Grieks: Ἀχαιοί, Akhaioí) is een van die name vir die Grieke wat in Homeros se Ilias (598 keer) en Odussee voorkom. Ander algemene name vir hulle is die Danaërs (Δαναοί, Danaoi; 138 keer in die Ilias) en Argeërs (Ἀργεῖοι, Argeioi; 182 keer in die Ilias). Al dié name is as sinonieme gebruik vir die algemene Griekse beskawing.[1] In die historiese tydperk was die Achajers die inwoners van die streek Achaje, in die noordelike Sentraal-Peloponnesos. Die stadstate van die streek het later ’n konfederasie gestig bekend as die Achajerbond, wat in die 3de en 2de eeu v.C. invloedryk was.

’n Kaart van die Miceense beskawing, 1400-1100 v.C.

Homeriese vs. latere gebruik

wysig

Die "langharige Achajers" van Homeros sou deel gewees het van die Miceense beskawing wat Griekeland sedert omstreeks 1600 tot 1100 v.C. oorheers het. Teen die Argaïese en die Klassieke tydperk het "Achajers" verwys na inwoners van die veel kleiner streek Achaje. Herodotos identifiseer die Achajers van die Noord-Peloponnesos as afstammelinge van die vroeëre, Homeriese Achajers. Volgens Pausanias, ’n geograaf van die 2de eeu v.C., is die naam Achajers oorspronklik aan die Grieke van Argolis en Lakonië gegee.[2] Dit is eger nie die manier waarop Homeros die term gebruik het nie.

Pausanias en Herodotos vertel albei die legende van die Achajers wat uit hul tuisland gedwing is tydens die Doriese inval. Hulle het toe na die streek Achaje getrek. Geleerdes verskil oor die oorsprong van die historiese Achajers teenoor die Homeriese Achajers. Die Duitse klassieke historikus Karl Beloch glo daar was nie ’n Doriese inval nie, maar dat die Doriërs van die Peloponnesos eintlik die Achajers was.[3] Eduard Meyer, ook ’n Duitse historikus, stem nie saam nie en stel voor die Achajers was pre-Doriese Grieke van die vasteland.[4] William Prentice verskil met beide Beloch en Meyer, en wys daarop dat argeologiese bewyse aantoon die Achajers van suidelike Klein-Asië het na Griekeland getrek en moontlik voor 2000 v.C. in Thessalië gaan woon.[5]

Antieke dokumente

wysig

Sommige Hetitiese tekste noem ’n volk in die weste met die naam "Ahhiyawa", wat die Achajers kon gewees het.[6][7] Vroeër word dit ook "Ahhiya" genoem.

Antieke Egiptiese bronne noem weer die naam "Ekwesh", wat ook moontlik die Achajers kon gewees het, terwyl "Denyen" en "Tanaju" weer na die Klassiek-Griekse Danaän kan verwys.[8] Die vroegste teksverwysings na die Miceense wêreld is in die Annale van Toetmoses III (omstreeks 1479–1425 v.C.), waarvolgens boodskappers van die koning van die Tanaju omstreeks 1437 v.C. geskenke na die Egiptiese koning gestuur het met die doel om diplomatieke bande aan te knoop.[8] Tanaju word ook genoem in ’n inskripsie in die dodetempel van Amenhotep III, wat omstreeks 1382–1344 v.C. oor Egipte geheers het. Boonop bevat ’n lys stede van Tanaju die name Micene, Nauplion, Kythera en Messenië, asook die Thebaid (die streek van Thebe).[8]

In die vyfde bewindsjaar van farao Merneptah het ’n konfederasie van noordelike volke die wesdelta aangeval. Onder die volke se name is die "Ekwesh". Homeros vertel van ’n Achajer-aanval op die delta, en Menelaus noem dit ook in die Odussee.

Verwysings

wysig
  1. Nagy 2014
  2. Pausanias. Beskrywing van Griekeland, VII.1.
  3. Beloch 1893, Volume I, pp. 88 (Note #1) and 92.
  4. Meyer 1884–1902, Volume II, Part 1: Die Zeit der ägyptischen Großmacht – V. Das griechische Festland und die mykenische Kultur.
  5. Prentice 1929, pp. 206–218.
  6. Huxley 1960, p. 22; Güterbock 1983, pp. 133–138; Mellink 1983, pp. 138–141;
  7. "Translation of the Tawagalawa Letter". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Oktober 2013. Besoek op 26 Augustus 2021.
  8. 8,0 8,1 8,2 Kelder 2010, pp. 125–126.

Bronne

wysig

Eksterne skakels

wysig