ActionSA

ActionSA is 'n Suid-Afrikaanse politieke party wat in 2020 deur die voormalige burgemeester van Johannesburg, Herman Mashaba, gestig is kort nadat hy die Demokratiese Alliansie verlaat het. ^[1]

Die party verklaar dat dit gestig is om "Suid-Afrika vry te maak van die beperkings van 'n gebroke politieke stelsel en 'n voorspoedige, nie-rassige en veilige toekoms vir al sy mense te bou." ^[2] en dat dit die ideaal volg van "Optree as Een om 'n voorspoedige, nie-rassige en veilige toekoms vir alle Suid-Afrikaners te bou." ^[3]

Vorming

Op 29 Augustus 2020 het Herman Mashaba aangekondig dat hy 'n nuwe politieke party gestig het. Dié party sou as ActionSA bekend staan en hy was van plan om vir die drie Gautengse metrostede (Johannesburg, Ekurhuleni en Tshwane) in die plaaslike regeringsverkiesing van 2021 deel te neem.^[4] Die party het gou bekendheid verwerf toe dit voormalige politici bymekaar gebring het wat ontevrede was met groot partye soos die DA en ANC. Makhosi Khoza, Vytie Mentor, André Coetzee en David Tembe was van die voormalige ANC-politici wat by die nuutgestigte ActionSA aangesluit het.^[5] Op 5 Oktober 2020 het die voormalige DA-provinsiale leier, John Moodey, aangekondig dat hy by ActionSA aangesluit het.^[6]^[7] Kort daarna is hy gevolg deur talle voormalige DA-raadslede, saam met leiers soos Abel Tau, Funzi Ngobeni en voormalige Johannesburgse DA-jeugleier, Lincoln Machaba.^[8]^[9]

In 'n verrassende skuif het die voormalige DA-swaargewig Athol Trollip by "Action SA" aangesluit op 9 Februarie 2022,^[10] en is dadelik die pos van provinsiale voorsitter van ActionSA in die Oos-Kaap aangebied.

Die party is spoedig gekritiseer deur die leier van die DA, John Steenhuisen, wat gesê het dat "elke keer wat 'n kieser vir 'n kleiner party soos ActionSA stem, hy in effek die ANC se posisie verstewig. Wanneer die verkiesing verby is en hierdie kiesers ontgogel is deur 'n eenman-party met slegs streeksverteenwoordiging, keer hulle weer terug na die DA, maar dan is die skade reeds gedoen vir die volgende 5 jaar".^[11]

Waardes

Volgens die party se webwerf het die party sewe kernwaardes: ^[12]

Verkiesingshervorming
Ekonomiese welvaart
Nie-rassigheid
Kwaliteit onderwys
Sosiale geregtigheid
Etiese leierskap

Verkiesingsresultate

Munisipale verkiesings

Verkiesing	Stemme	%	Setels
2021^[13]	556 721	1,82%	90

Nasionale verkiesings

Verkiesing	Stemme	%	Setels
2024	192 373	1,2	6

Verwysings

↑ "Ready for ActionSA: John Moodey jumps on Mashaba bandwagon". TimesLIVE (in Engels). Besoek op 14 Desember 2020.
↑ "Former Joburg mayor Herman Mashaba launches his new ACTIONSA party". TimesLIVE (in Engels). Besoek op 14 Desember 2020.
↑ Tandwa, Lizeka. "Mashaba launches new political party, ropes in former ANC leaders". News24 (in Engels (VSA)). Besoek op 14 Desember 2020.
↑ Tandwa, Lizeka. "Mashaba launches new political party, ropes in former ANC leaders". News24 (in Engels (VSA)). Besoek op 14 Desember 2020.
↑ "Ready for ActionSA: John Moodey jumps on Mashaba bandwagon". TimesLIVE (in Engels). Besoek op 14 Desember 2020.
↑ "Former DA Gauteng leader John Moodey joins Mashaba's ActionSA". BusinessLIVE (in Engels). Besoek op 14 Desember 2020.
↑ "DA JHB youth chair and councillor joins Action SA". www.polity.org.za (in Engels). Besoek op 14 Desember 2020.
↑ Tandwa, Lizeka. "Another one bites the dust - DA JHB youth leader and councillor joins Action SA". News24 (in Engels (VSA)). Besoek op 14 Desember 2020.
↑ "DA Tshwane leader jumps ship to join Herman Mashaba's new party". TimesLIVE (in Engels). Besoek op 14 Desember 2020.
↑ (in en) ActionSA welcomes Athol Trollip in Gqeberha, https://www.youtube.com/watch?v=ZueNhs9rqBk, besoek op 2022-02-09
↑ Smith, Ryan (1 Desember 2020). "OPINIONISTA: Herman Mashaba's ActionSA is EFF-lite in disguise". Daily Maverick (in Engels). Besoek op 14 Desember 2020.
↑ "ActionSA - Climate Change Blueprint". ActionSA (in Engels). 16 September 2020. Besoek op 14 Desember 2020.
↑ "Results Summary – All Ballots" (PDF) (in Engels). elections.org.za. Besoek op 28 November 2021.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.

[:0-1] "Ready for ActionSA: John Moodey jumps on Mashaba bandwagon". TimesLIVE (in Engels). Besoek op 14 Desember 2020.

[2] "Former Joburg mayor Herman Mashaba launches his new ACTIONSA party". TimesLIVE (in Engels). Besoek op 14 Desember 2020.

[3] Tandwa, Lizeka. "Mashaba launches new political party, ropes in former ANC leaders". News24 (in Engels (VSA)). Besoek op 14 Desember 2020.

[:02-4] Tandwa, Lizeka. "Mashaba launches new political party, ropes in former ANC leaders". News24 (in Engels (VSA)). Besoek op 14 Desember 2020.

[5] "Ready for ActionSA: John Moodey jumps on Mashaba bandwagon". TimesLIVE (in Engels). Besoek op 14 Desember 2020.

[6] "Former DA Gauteng leader John Moodey joins Mashaba's ActionSA". BusinessLIVE (in Engels). Besoek op 14 Desember 2020.

[7] "DA JHB youth chair and councillor joins Action SA". www.polity.org.za (in Engels). Besoek op 14 Desember 2020.

[8] Tandwa, Lizeka. "Another one bites the dust - DA JHB youth leader and councillor joins Action SA". News24 (in Engels (VSA)). Besoek op 14 Desember 2020.

[9] "DA Tshwane leader jumps ship to join Herman Mashaba's new party". TimesLIVE (in Engels). Besoek op 14 Desember 2020.

[10] (in en) ActionSA welcomes Athol Trollip in Gqeberha, https://www.youtube.com/watch?v=ZueNhs9rqBk, besoek op 2022-02-09

[11] Smith, Ryan (1 Desember 2020). "OPINIONISTA: Herman Mashaba's ActionSA is EFF-lite in disguise". Daily Maverick (in Engels). Besoek op 14 Desember 2020.

[12] "ActionSA - Climate Change Blueprint". ActionSA (in Engels). 16 September 2020. Besoek op 14 Desember 2020.

[13] "Results Summary – All Ballots" (PDF) (in Engels). elections.org.za. Besoek op 28 November 2021.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]