Albert (kiesafdeling)

Albert in die noordooste van die huidige Oos-Kaap (setel Burgersdorp) was 'n kiesafdeling van die Suid-Afrikaanse Volksraad vanaf die eerste algemene verkiesing op 15 September 1910 ná Uniewording op 31 Mei daardie jaar.

Ds. L.P. Vorster het Albert verteenwoordig van 1915 tot 1921, toe hy met 172 stemme verloor teen die SAP-kandidaat. Hy was LV vir Albert tot 1920 en daarna vir die gekombineerde Albert-Aliwal tot 1921.

In die eerste algemene verkiesing word Henry Burton van die Regerende Party onbestrede verkies. In 1915 kom die Gereformeerde predikant ds. Louis Petrus Vorster van die Nasionale Party te staan teen die Suid-Afrikaanse Party se Henry Burton, destyds minister van finansies, maar wen met 'n meerderheid van 239 stemme. Daar was 2 851 geregistreerde kiesers waarvan 91,7% gestem het. Albert word in 1920 gekombineer met Aliwal en dié keer wen die Nasionale Party se Vorster met slegs 17 stemme teen die dienende Volksraadlid vir Aliwal, Constantine Alexander Schweizer. In 1921 word die bordjies in die gekombineerde kiesafdeling egter verhang toe Vorster met 172 verloor teen die Suid-Afrikaanse Party se Charles Arthur Augustus Sephton. Van 1924 af word die twee kiesafdelings geskei en toe wen Sephton in Aliwal, maar in Albert rook die N.P. weer die pyp toe Lourens Jacobus Steytler vir D.G.A. Falck van die S.A.P. verslaan met 'n meerderheid van 739 stemme. Hy vergroot sy meerderheid in 1929 en wen met 997 meer as die S.A.P. se P.E. Scholtz. Steytler word in 1933 die derde keer verkies toe hy as N.P.-Koalisie-kandidaat staan en 1 578 meer stemme kry as die onafhanklike T.P.N. Coetsee.

In 1938 word Albert weereens gekombineer, maar nou met Colesberg. Die Nasionalis dr. Frederik Hendricus Boltman kry 'n skamele 34 stemme meer as die Verenigde Party se H.A.J. Wium, wat 2 850 stemme op hom verenig. In die derde plek is die Arbeidersparty se J.G. van Buuren met 69 stemme. Boltman behou die gekombineerde kiesafdeling in 1943 met 'n meerderheid van 693 stemme bo L.D. de Jager van die V.P. Dit sou die laaste verkiesing in Albert wees, want in 1948, '53, '58, '61 kombineer Colesberg met De Aar, waarna dit weer twee afsonderlike kiesafdelings word in 1966. In 1974 verdwyn Colesberg, maar De Aar bestaan voort tot 1994.

Bronne

• Schoeman, B.M. 1977. Parlementêre verkiesings in Suid-Afrika 1910-1976. Pretoria: Aktuele Publikasies.