Alexios III Angelos

Alexios III Angelos (Grieks: Ἀλέξιος Γ′ Ἄγγελος; omstreeks 1153-1211) was van 1195 tot 1203 keiser van die Bisantynse Ryk. Hy was die ouer broer van keiser Isak II en die seun van Andronikos Doukas Angelos, ’n militêre leier in Klein-Asië, en Euphrosyne Kastamonitissa. Andronikos was die seun van Konstantyn Angelos en Theodora Komnene, die jongste dogter van keiser Alexios I Komnenos en Irene Doukaina. Alexios was dus lid van die uitgebreide Komnenos-familie.

Alexios III Angelos
Keiser van die Bisantynse Ryk

Bewind 8 April 1195 - 18 Julie 1202
Huis Angelos
Voorganger Isak II Angelos
Opvolger Isak II Angelos en Alexios IV Angelos
Gebore Omstreeks 1153
Oorlede 1211
Vrou Euphrosyne Doukaina Kamatera
Vader Andronikos Doukas Angelos
Moeder Euphrosyne Kastamonitissa
Godsdiens Oosters-Ortodoks

Opkoms wysig

Tydens die kort bewind van Andronikos I Komnenos was Alexios saam met sy pa en broers, ook Isak, betrokke by ’n opstand en hy het verskeie jare in bannelingskap deurgebring. Isak is nie gestraf nie en het in Konstantinopel gebly. Maar op 11 September 1185, terwyl die gehate Andronikos uitstedig was,[1] het sy luitenant Stephen Hagiochristophorites Isak gearresteer.[2] Isak het Hagiochristophorites doodgemaak en in die Hagia Sophia gaan skuil. Hy het ’n beroep om hulp op die inwoners gedoen, en toe Andronikos terugkeer na die stad, moes hy hoor Isak is as die nuwe keiser aangewys. Alexios was nou nader aan die keiserlike troon as ooit tevore.

Teen 1190 het Alexios teruggekeer na sy jonger broer se hof. In Maart 1195, terwyl Isak II op ’n jagekspedisie in Thracië was, is Alexios deur die leër as nuwe keiser aangewys. Alexios het Isak gevange geneem, sy oë laat uitsteek en hom in Konstantinopel aangehou.[3]

Bewind wysig

 
Alexios III uit Promptuarii Iconum Insigniorum.

Om vir sy misdaad te vergoed en sy posisie as keiser te versterk het Alexios geld so kwistig uitgegee dat hy die staatskas geledig het en sy offisiere soveel vryhede toegelaat dat die ryk feitlik onverdedig was. Dit het onvermydelik tot die finansiële verval van die ryk gelei. In 1196 het die keiser van die Heilige Romeinse Ryk, Hendrik VI, Alexios probeer dwing om ’n heffing aan hom te betaal om te keer dat hy Bisantium binneval. Alexios het die geld bymekaargemaak deur die keiserlik graftombes te beroof en belasting te verhoog, hoewel Hendrik se dood in September 1197 beteken het die geld is nooit gestuur nie.

 
Die beleg van Konstantinopel in 1204, deur Palma il Giovane.

Die ooste van die ryk is deur die Seldjoekse Turke oorgeneem en in die noorde is die Balkan-provinsies deur Bulgarye en Hongarye geplunder terwyl die keiser die ryk se geld op sy uitspattige paleise en tuine verkwis het en die krisis op ’n diplomatieke manier probeer oplos het.

In 1200 het Bisantium se eens goeie betrekkinge met Serwië versuur en dit het die ryk sonder ’n enkele bondgenoot in Suidoos-Europa gelaat.[4][5]

Gou was daar ’n bedreiging uit ’n nuwe oord. In 1202 het soldate in Venesië byeengekom vir die Vierde Kruistog. Alexios IV Angelos, die seun van die afgesette Isak II, het uit Konstantinopel ontsnap en het nou die Kruisvaarders se hulp gevra om sy oom van die troon te sit en Alexios te help om keiser te word. Hy het beloof om die kerkskeuring tussen die ooste en die weste te beëindig, vir die Kruisvaarders se vervoer te betaal en militêre steun te verskaf.[3]

Die Kruisvaarders het hul bestemming van Egipte na Konstantinopel verander en in Junie 1203 daar aangekom. Hulle het Alexios IV tot keiser verklaar. Alexios III se pogings om die Kruisvaarders om te koop het misluk en die beleg van Konstantinopel het begin. Ongelukkig was daar nie veel van die Bisantynse vloot oor nie weens die onbekwaamheid van Alexios III. In Julie het die Kruisvaarders ’n groot deel van die stad oorgeneem en in die daaropvolgende gevegte het hulle die stad aan die brand gesteek, wat 20 000 mense dakloos gelaat het. Op 17 Julie het Alexios III 17 leërafdelings teen die Kruisvaarders gelei. Sy moed het hom egter begewe en die leër het na die stad teruggekeer sonder om te veg. Daardie nag het Alexios III in die paleis weggekruip en met soveel goud as wat hy kon bymekaarmaak, in ’n boot na Thracië ontsnap. Isak II, swak ná agt jaar in aanhouding, is as keiser herstel met sy seun, Alexios IV, in beheer.

Verwysings wysig

  1. Chisholm 1911, p. 975.
  2. Harris 2003, p. 136.
  3. 3,0 3,1 Bury 1911.
  4. Fine 1994, p. 46.
  5. Ćirković 2004, p. 34-35.

Bronne wysig

  • Bury, John Bagnell (1911). "Alexius III.". In Chisholm, Hugh (red.). Encyclopædia Britannica. 1 (11de uitg.), Cambridge University Press. pp. 577–578.
  • Chisholm, Hugh, red. (1911), "Andronicus I", Encyclopædia Britannica, 1 (11de uitg.), Cambridge University Press, pp. 975–976
  • Ćirković, Sima (2004). The Serbs. Malden: Blackwell Publishing. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Fine, John van Antwerp jr. (1994) [1987]. The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Press. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  • Harris, Jonathan (2003), Byzantium and the Crusades, Bloomsbury Academic 
  •   Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia