Anchien Troskie
Anchien Troskie, ’n Suid-Afrikaanse skrywer, is op 11 Julie 1968 in Virginia in die Vrystaat gebore. Sy skryf onder die skuilnaam Elbie Lötter[1] Dis ek, Anna, ’n roman gebaseer op die ware verhaal van haar traumatiese kindertyd weens seksuele molestering deur haar stiefpa.[2]
Lewe en werk wysig
Na haar ouers se egskeiding verhuis sy saam met haar ma na Bloemfontein, waar sy haar laerskoolloopbaan voltooi. Haar ma trou weer en sy het ’n halfsuster uit hierdie huwelik. In 1986 matrikuleer sy aan die Hoërskool Edenburg. Ná matriek skryf sy in by die Universiteit van die Oranje-Vrystaat vir ’n B.A.-graad in Kommunikasiekunde, maar staak haar studies in haar tweede jaar omdat sy eerder met haar skoolliefde wou trou. Sy en haar man Lafras is op 25 Desember 1989 getroud en het twee kinders, ’n seun, Chris, en ’n dogter, Joyce.[3] Hulle woon naby Oesterbaai in die Oos-Kaap op die melkplaas[4] Milagro, waar Lafras die plaasbestuurder is.[5]
Skryfwerk wysig
Sy skryf onder die skuilnaam[6] Elbie Lötter[7]Dis ek, Anna,[8] ’n roman gebaseer op die ware verhaal van haar traumatiese kindertyd weens seksuele molestering deur haar stiefpa. Haar eie pa pleeg self moord na haar ouers se egskeiding en haar ma trou daarna weer met ’n man wat ouderling in die kerk is. Haar ma weier om te glo dat haar man haar dogter vanaf haar twaalfde jaar molesteer. Anna se hele lewe word hierdeur getraumatiseer. Die boek eindig waar sy haar stiefpa doodskiet nadat sy vir dertig jaar as slaaf van haar verkragter en daarna haar gedagtes en herinneringe geleef het. Dan eis sy weer haar eie identiteit op met die slotwoorde, “Ek is Anna”. Dis ek, Anna verower in 2005 die Nielsen Book Data Booksellers Choice-prys as die boek wat boekhandelaars die meeste geniet het om te lees en te verkoop en kom in dieselfde jaar ook in aanmerking vir die debuut prys van die Universiteit van Johannesburg.[9] Die boek word in Engels vertaal en vir die verhoog verwerk, waarna dit onder andere by die Klein Karoo Nasionale Kunstefees op Oudtshoorn en die Volksblad-Kunstefees in Bloemfontein opgevoer word.[10]
In Die staat teen Anna Bruwer[11] neem sy (onder haar eie naam)[12] die fiktiewe storie van Anna verder.[13] Anna word aangekla van die moord op haar stiefpa en hierdie hofsaak word die spil waarom die roman draai.[14] Die emosionele en sielkundige letsels wat die kindermolestering by haar gelos het, word oopgebreek sodat sy daarvan verlos kan word.[15] Ook die tema van wraak teenoor vergifnis kom ter sprake, aangesien sy weier om te erken dat dit verkeerd was om haar stiefpa dood te maak.[16] In aansluiting by haar verhaal word die ondersoekbeampte, Windhond Weber, se geskiedenis ook betrek. Hierdie twee boeke word in 2015 in een band uitgegee onder die titel Dis ek, Anna: die volle veraal en ook deur Tertius Kapp in een draaiboek verwerk[17] vir die maak van die rolprent Dis ek, Anna.[18] Die rolprent, onder regie van Sara Blecher, verower in 2015 drie toekennings by Kyk Net se Silwerskerm fees, as beste vollengte rolprent, beste regisseur en beste akteur. ’n Ouderdomsbeperking van agtien jaar word aanvanklik weens die sensitiewe tema aan die rolprent opgelê, waarna die verspreiders appelleer.[19] Die rolprent word ook op verskeie internasionale rolprentfeeste vertoon, onder andere in Edinburg in Skotland, Londen, Amsterdam en Palm Springs in die Verenigde State.[20] In 2016 word die rolprent bekroon met ses Safta-toekennings,[21] onder andere vir beste vollengte rolprent, die eerste keer wat ’n Afrikaanse[22] rolprent hierdie prestasie behaal.[23]
Noot is 'n lang, lang tyd is ’n meer konvensionele roman wat handel oor drie vriendinne van die plattelandse dorpie Sandfontein wat hulle mans en kinders agterlaat en saam met vakansie gaan. Karien wou skrywer word, maar die tandarts Dawid het haar voete onder haar uitgeslaan. Nou is sy getroud met kinders en haar man verneuk haar met die ander vrouens in Sandfontein, sodat sy roekeloos op soek is na bietjie opwinding van haar eie. Amelia is getroud met die impotente Gert, wat nogtans materieel goed vir haar sorg. Sy wil as huishoudkunde onderwyseres by die skool werk, maar Gert staan dit teen op grond van die tradisionele beskouing van die vrou se plek wat in die huis is. Daleen is enkellopend en ’n dokter en betrokke in ’n verhouding, maar verberg haar geheim vir ander. Op Jeffreysbaai is hulle gedurig in mekaar se geselskap, hulle drink baie en gou begin die ontboeseminge oor hulle probleme en geheime, wat eindelik lei tot ’n ommekeer in elkeen se lewens. Die jare lange standvastige vriendskap verander gou in ’n stormagtige moeras. Karien kom vroeër terug huis toe, ná sy ontdek Amelia het haar man verlei. Daleen erken dat sy eintlik gay is en te bang was om haar twee boesemvriendinne met die waarheid te vertrou. Amelia is verlig dat sy eindelik die waarheid oor haar egbreuk vertel het, maar diep hartseer oor die verbrokkeling van ’n kosbare vriendskap.
In Die besoeker[24] is Emmie Engelbrecht die jong sekretaresse by ’n prominente privaat skool. Om haar skulde te betaal raak sy betrokke by dwelmhandel en belowe haarself dat sy dit sal laat los sodra sy nie meer skuld het nie. Die dwelmhandelaars is egter onwillig om haar te laat gaan, want sy is die sleutel tot ’n winsgewende mark onder die verveelde ryk jong kinders. Sy vlug en beland in ’n afgeleë huisie in die berge, waar haar beskermengel[25] Migael haar inwag en deur sy bemiddeling word sy ’n tweede kans gegun.
Vermis op Allesverloren[26] begin wanneer een van die dorp se bekendste en berugste inwoners, Erta van Tonder, vermis word. Erta is weens haar afkoms en vermoëns deur die gemeenskap as ’n heks gebrandmerk.[27] Haar susterskind, Melinda, is bekommerd en huur die private speurder Barrie Barnard om na haar tante te soek. Hy is ’n middeljarige afgetrede polisieman wat met depressie sukkel, want dit gaan nie so goed met sy onderneming nie en hy en sy vrou is besig om uitmekaar te dryf. Die verhaal word deur twee vertellers, Erta en Barrie, vertel. Erta vertel haar lewensverhaal met terugflitse en lewer kommentaar op die soektog terwyl Barrie vertel hoe die ondersoek verloop en wat hy alles uitvind. In die proses word die sondes van die dorp se mense ontmasker. Melinda vertel vir Barrie die sleutelfigure in die dorp verteenwoordig die sewe doodsondes, en dit impliseer dus ook dat almal “skuldig” is en dat die dorp ’n kosmos is wat die breër samelewing verteenwoordig. Erta is die een wat onreg verduur en gely het en dan terugkeer na ’n dorp waar alles verlore is, om te kom heel, tot verantwoording te roep en die huigelaars te ontmasker deur hul stories te vertel.
Publikasies wysig
Werke uit haar pen sluit in:[2]
- Dis ek, Anna, as Elbie Lötter (2004)
- Nooit is ’n lang, lang tyd (2008)
- Die besoeker (2010)
- Die staat teen Anna Bruwer (2012)
- Vermis op Allesverloren (2014)
- Dis ek, Anna: die volle verhaal (2015)
Verwysings wysig
- ↑ Brand, Gerrit. ‘Anna’-skrywer maak haar regte naam bekend. Beeld, 13 Junie 2008
- ↑ 2,0 2,1 NB-Uitgewers: http://www.nb.co.za/authors/5759 Geargiveer 28 Maart 2016 op Wayback Machine
- ↑ Coetzee, Terésa. Anchien Troskie oor Anchien. Rapport, 3 April 2011
- ↑ Brynard, Karin. Die boervrou wat stories melk, Rapport, 2 November 2008
- ↑ Kannemeyer, J.C. Die Afrikaanse literatuur 1652–2004. Human & Rousseau Kaapstad en Pretoria Eerste uitgawe 2005
- ↑ Brand, Gerrit. Anchien, die skrywer van ‘Dis ek, Anna’. Beeld, 12 Augustus 2008
- ↑ Brand, Gerrit. Sy bly geheimsinnig. Die Burger, 30 Augustus 2005
- ↑ Fanoy, Piet. Kakkerlak. Uitgawe 2, 2005
- ↑ Erasmus, Elfra. Lötter-boek bekroon. Beeld, 19 Augustus 2005
- ↑ Retief, Hanlie. Dis ek, nogal in volkleur. Rapport, 6 September 2015
- ↑ Van Rensburg, Cas. Beeld. 4 Junie 2012
- ↑ Rautenbach, Elmari. Die Burger: http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2012/04/27/BJ/4/28AprilElbie.html
- ↑ Green, Phyllis. Sarie: http://www.sarie.com/lewe-liefdes/5-boekminute-met-anchien-troskie-1/#/
- ↑ Fitzpatrick, Marida. Dan sal mure dit uitroep... Beeld, 3 September 2015
- ↑ Rautenbach, Elmari. ‘Closure’ oor Anna. By, 28 April 2012
- ↑ Louw, Elretha. Ek, Anna, gereed vir vergifnis. Huisgenoot, 30 Desember 2004
- ↑ Pople Laetitia. ‘Dis ek, Anna’ kom silwerdoek toe. Beeld, 11 Februarie 2015
- ↑ Pople, Laetitia. Beeld, 23 Oktober 2015
- ↑ Venter, Suzanne. 18TGSNV: Fliek hoor dán. Rapport, 13 September 2015
- ↑ Anoniem. ‘Dis ek, Anna’ op feeste oorsee. Beeld, 27 Oktober 2015
- ↑ Sieberhagen, Charlea. Netwerk24: http://www.netwerk24.com/Vermaak/Tv/dis-ek-anna-maak-geskiedenis-by-die-saftas-20160321 Geargiveer 2 April 2016 op Wayback Machine
- ↑ Sieberhagen, Charlea. ‘Anna’ gee my hoop vir SA fliek bedryf. Beeld”,31 Augustus 2015
- ↑ Pople, Laetitia. ‘Dis ek, Anna’ is Silwerskerm fees se beste speelprent. Beeld, 11 September 2015
- ↑ Geldenhuys, Nico “Beeld” 30 Augustus 2010
- ↑ Van der Merwe, Kirby “As jy in engele glo” “By” 28 Augustus 2010
- ↑ Salzwedel, Ilse “Beeld” 3 November 2014 Volschenk, Dineke “Rapport” 2 November 2014
- ↑ Adendorff, Elbie LitNet: http://www.litnet.co.za/vermis-op-allesverloren-beeld-kleindorpse-lewe-uit/