Anna Geyer

Anna Elizabeth Geyer (née Joubert, Wellington, Kaapkolonie, 28 September 1891 – Kaapstad, Suid-Afrika, 5 Desember 1964) was ’n onderwyseres, welsynwerkster en vrou van ’n Suid-Afrikaanse hoë kommissaris in Londen.

Anna Geyer, gebore Joubert was jare lange presidente van die ACVV en skryfster van Briewe uit Highveld, 'n keur uit die briewe wat sy uit Londen geskryf het aan haar dogter terwyl haar man die Suid-Afrikaanse hoë kommissaris was en hulle in Highveld- gewoon het.

Dr. A.L. Geyer (11 Augustus 1894 – 13 Desember 1969), Anna Geyer se eggenoot, was van 1924 tot 1945 die tweede redakteur van Die Burger en van 1950 tot 1954 Suid-Afrika se hoë kommissaris in Londen.

Herkoms en opleiding

Geyer was die agste van 12 kinders van Schalk Joubert van die plaas Twyfeling, Wellington, en sy vrou, Margaretha Cillié, wat 'n sterk vormende invloed op haar dogter gehad het. Geyer het onderwys aan die Hugenote-seminarie op Wellington ontvang en is ook as kindertuinonderwyseres aan dieselfde inrigting opgelei. Daarna het sy 'n aanstelling op Kroonstad gekry waar sy die geskiedenisonderwyser Albertus Lourens Geyer ontmoet het. Ná hul huwelik op 19 Februarie 1921 het sy hom na Berlyn vergesel waar hy sy studie voortgesit het.

Redakteursvrou en ACVV-presidente

In Augustus 1923 is Geyer as assistent-redakteur van die Kaapse dagblad Die Burger aangestel en op 30 Junie 1924 as tweede redakteur in die plek van dr. D.F. Malan, wat in genl. J.B.M. Hertzog se kabinet opgeneem is nadat die Pakt-regering, ’n koalisie tussen die Nasionale Party en die Arbeidersparty, aan bewind gekom het. Destyds het Geyer by die Kaapstadse tak van die Afrikaanse Christelike Vrouevereniging (ACVV) aangesluit waar sy dadelik 'n leidende rol gespeel het en eindelik van 1946 tot 1950 en daarna weer van 1954 tot 1964 as presidente van die hoofbestuur van die ACVV opgetree het. Saam met A. (Ida) Theron, mev. M. Roome en M.E. Rothmann wat die "vierskaar" van die ACVV genoem is, het sy in die dertigerjare iets besonders van die Vereniging gemaak. Hulle het hulle onder meer beywer vir die bestryding van te vroeë skoolverlating deur blanke kinders (die sogenaamde Standerdsesserskomitee in 1932 gestig om dit te bekamp), beter en gevorderde gesondheidsdiens vir die platteland, huisvesting vir laagbesoldigde blanke meisies in Kaapstad, en projekte (veral by plaasskole) om leeslus aan te moedig. Deur haar toedoen het die Nasionale Pers in 1930 'n wisseltrofee geskenk om aan dié tak van die ACVV toe te ken wat die meeste in bogenoemde verband gedoen het. Volgens Alba Bouwer word Geyer by die ACVV veral onthou om die skerpsinnigheid en vreesloosheid waarmee sy probleme aangepak het.

Briewe uit Highveld

Gedurende dr. Geyer se ampstermyn as Hoë Kommissaris in Londen (1950–'54) het sy 'n heel besonderse stempel as eggenote op dié amp afgedruk deur die intelligente en nugtere manier waarop sy haar deel van die werk verrig het. In 1965 het haar Briewe uit Highveld, wat sy aan hul enigste kind, Magriet, geskryf het en deur M.E.R. saamgestel is, postuum verskyn. Hierin word 'n boeiende verslag gegee van haar verblyf in Londen.

Geyer is aan beenmurgkanker oorlede en in die Bovlei-kerkhof by haar geboortedorp begrawe.

Bronne

• (af) Schutte, dr. J.H.T. in Beyers, C.J. (hoofred.). 1987. Suid-Afrikaanse Biografiese Woordeboek, deel V. Pretoria: Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing.