Bespreking:Rewolusie

Anglisisme?

Hoekom "rewolusie" en nie "omwenteling" nie? Is dit net omdat meeste mense "rewolusie" gebruik? Is "rewolusie" nie eintlike 'n anglisisme nie? Ek weet in Nederlands gebruik hulle "Rewolutie" maar dit kan ook 'n anglisisme wees. Is daar 'n taalkundige wat hierop kan kommentaar? Groete. - Rooiratel (kontak) 07:46, 23 Januarie 2020 (UTC)

@Rooiratel: revolusie is ontleen uit Latyn re + volvere. Volgens die Etimologiewoordeboek van Afrikaans (EWA) betree revolusie Afrikaans via Nederlands revolutie. Slegs in die geval waar dit 'n omwenteling om 'n as beteken, is revolusie uit Engels afkomstig, aldus die EWA. Sien ook Gebruiker:Mieliestronk se skrywe op Facebook. Ek haal dit hier aan:

Taalgeselsie ANGLISISMES, WAT IS DIT? (nogmaals en vir die soveelste keer) 'n Onlangse opmerking êrens dat die woord "ambidekstrie" (dubbelhandigheid) nie in Afrikaans gebruik moet word nie omdat dit 'n Anglisisme sou wees, dwing 'n mens maar weer om hierdie onderwerp op te rakel. Al is dit tot vervelens toe, want as 'n mens dit nie doen nie, raak ons taal maklik armer. Die waarheid is: Vele geslagte het al gekom en gegaan en nog begryp mense nie mooi wat met Anglisismes bedoel word nie. Dit is nie woorde wat Engels "lyk" of "klink" nie, want dan was "hand" of "pen" ook Anglisismes. Italiaans, Spaans, Portugees en Frans is tale wat op Latyn gegrond is. Dis eenvoudig so dat baie tale wat nie op Latyn gegrond is nie, Latynse woorde gaan leen en tot hul woordeskat toegevoeg het. Sulke woorde vorm nuttige sinonieme vir bestaande woorde en verryk die woordeskat. Partymaal ontwikkel daar selfs geringe verskille tussen woorde wat eiegoed en ander wat leengoed is, alles ten goede vir die besondere taal. In Afrikaans gebruik jy miskien een keer "ondernemingsgees" in 'n sin, maar dan soek jy 'n woord wat dieselfde beteken in 'n daaropvolgende sin, ter wille van afwisselling en sommer vir die "lekker lees". Dan gebruik jy "inisiatief". En niemand kyk skeef op dink jy steel nou by Engels nie. Sulke woorde met 'n Latynse grondslag vorm lang lyste in verskillende tale wat op Germaans gegrond is, soos Afrikaans, Nederlands, Duits, Deens, ens., maar dan ook Engels. En, ja, Engels is stellig op die voorpunt, want die Romeine was toeka baie bedrywig in Engeland en het dié Germaanse taal besonder baie met Latynse woorde gevoed. Geleende woorde word dikwels "internasionale woorde" genoem, omdat soveel ander tale (nes die Germaanse tale) eweneens by die Latyn gaan leen het. Vele anderlanders dink bes moontlik nie hulle neem Engelse woorde oor (soos baie van ons mense dink nie), maar besef dit is Latynse leengoed. Soos "ambidekstrie" (uit die Latyn ambo "albei" en dexter "regs"). Die Nederlanders ken ook "tweehandigheid", maar gebruik eweneens "ambidextrie", so ook die Roemene. In Deens en Noors is dit "ambidekstri", in Sweeds "ambidextri". Selfs die Russe gebruik Амбидекстрия (nee, ek ken nie die Russiese skrif nie, maar glo my die herkoms van hul woord is ook Latyn!) Wat, aan die einde van die dag, is dan 'n Anglisisme? Dis hierdie einste "einde van die dag", wat 'n presiese vertaling is van hoe die Engelse 'n ding sê. Sulke uitdrukkings is soos swerms vlieë gesaai oor die hele Afrikaanse taal, heel waarskynlik onherroeplik. Ys ons nog enigsins by die aanhoor van die "ek doen", wat soveel mense deesdae sê, pleks van "ek doen dit"? Ons het al hoe meer Afrikaans begin praat in die Engelse idioom, terwyl ons mense gestry het om internasionale leenwoorde, soos "ambidekstrie", uit Afrikaans te hou. Die wolf in skaapsklere is nooit raakgesien nie. LATERE BYVOEGING: Ek was stellig 'n bietjie eng deur "internasionale leenwoorde" slegs te beperk tot Latyn. Daar is natuurlik ook die woorde uit Frans, trouens uit 'n breë spektrum van tale uit die geskiedenis wat tot vandag hul invloed op omtrent alle tale afdruk. Maar die argument bly basies dieselfde.

– K175 (skil 'n appeltjie) 07:54, 23 Januarie 2020 (UTC)

Baie dankie! Groete. Rooiratel (kontak) 07:59, 23 Januarie 2020 (UTC)