Botswana se filmbedryf

Die geskiedenis en hede van die filmbedryf in Botswana

Die geskiedenis van die filmbedryf van Botswana (of bioskoop in Botswana) behels filmvervaardiging in die Suider-Afrikaanse land Botswana, voor en na Botswana se onafhanklikheid. Die filmbedryf van Botswana is een van 'n aantal Afrika nasionale filmbedrywe wat ook die van onder meer Benin, Egipte, Kenia, Nigerië en Suid-Afrika insluit.

Die plaaslike rolprentbedryf in Botswana is deur sommige die bynaam Botswood,[1] soortgelyk aan die manier waarop die Indiese filmbedryf Bollywood genoem word, die Nigeriese Nollywood en die Amerikaanse Hollywood.

Vroeë geskiedenis

wysig

Volgens historikus Neil Parsons dateer die vroegste bekende kopie van 'n film wat in Botswana geneem is, tussen 1906 en 1907.[2] Volgens hom het in Londen, Engeland 'n gevestigde maatskappy wat deur 'n man genaamd Charlie Urban besit is, kameramanne gestuur om 'n dokumentêr oor die reis met die Betsjoeanaland Spoorweë na Victoria Falls af te neem, 'n treinreis wat deur die gebied van die huidige land Botswana gegaan het. Die etnograaf Rudolf Pöch van Oostenryk het daarna 'n reeks kortfilms in die Afrika-land kom maak, wat klank en kleur bevat, en 'n sestigjarige man, Kubi. Parsons beskou Kubi as die "eerste Botswana-filmster".[2]

In 1912 het 'n Londenaar, bekend as W. Butcher, toestemming gekry om na Oos-Botswana te reis om 'n mars deur die Bangwato-regimente te verfilm; dit het plaasgevind in die dorp Serowe.[2] Sedert die Eerste Wêreldoorlog en tot die Tweede Wêreldoorlog is die produksies van die filmbedryf in Botswana oorheers deur dokumentêre films oor die plaaslike bevolking van die westelike streek van Botswana en nuusberigte oor aangeleenthede wat in die ooste gebeur het.

Na verneem word, was die eerste rolprentmaker van Botswana 'n man met die naam Molefi Pilane,[3] 'n plaaslike stamhoof wat na bewering vroue met 'n klein kamera afgeneem het as hulle bad. 'n Vrou, bekend as "Miss Muichison", het 'n totaal van twee uur se films opgeneem met 'n uiteensetting van die operasies van die African Auxiliary Pioneers Corps (AAPC); Dit is bekend dat twee dele nog bestaan en daar word vermoed dat 'n derde êrens in Botswana bestaan.[3]

Die film met die naam Betsjoeanaland Protektoraat is tydens die Tweede Wêreldoorlog gemaak en fokus op APC-soldate wat terugkeer uit Noord-Afrika nadat hulle 'n reis terug na Botswana gewen het. Die film bevat filmmateriaal van die stamhoof Bathoen II.

Kaapstad se filmmaker Bill Lewis het in 1947 na die gebied van Botswana gekom om die koninklike besoek aan 'n plaas waar African Pioneer Corps (APC)-soldate was, te verfilm.[4] Die Amerikaner Tom Larson het ook in die laat veertigerjare gekom; hy verfilm twee dokumentêre films, een met die titel "Rainmakers of the Okavango" wat in 1948 vrygestel is.[5]

1950s tot 1960s

wysig

Plaaslike politikus, die toekomstige eerste president van Botswana Seretse Khama, 'n Swart man, trou in 1948 met Ruth Williams, 'n Blanke vrou uit Engeland, wat Botswana internasionaal aandag skenk weens die regionale apartheidswette; Dit het daartoe gelei dat verskeie filmproduksiemaatskappye rolprente oor die egpaar vervaardig het. Die ondernemings wat hierdie funksies verfilm het, was Paramount Pictures en Universal News.[4] Films oor hierdie egpaar was steeds vervaardig selfs nadat hulle Botswana in ballingskap verlaat het.

In 1953 word die produksie van "Remnants of a Dying Race" vervaardig deur Molepolole-inwoner Louis Knobel, 'n Blanke man wat by die Suid -Afrikaanse Inligtingsdienste gewerk het. Hierdie film beskryf lewens van die San-mense wat in die Kalahari-woestyn woon, wat 'n deel van Botswana insluit. Dit is vervaardig onder die naam "Kalahari Films" en het 17 minute geduur.[6]

"The Hunters", 'n filmproduksie van 1957 deur die Amerikaner John Marshall, gaan ook oor die mense wat op die Kalahari woon, net soos die BBC-program "The Lost World of the Kalahari", met die Suid -Afrikaanse gasheer Laurens van der Post.

Die Amerikaanse vertoning "Mutual of Omaha's Wild Kingdom" het gedurende die 1960's ook verskeie kere in Botswana kom verfilm.[6] Botswana verkry sy onafhanklikheid in 1966,[7] wat politieke, sosiale en kulturele veranderinge in die gebied meebring, insluitend die manier waarop films vervaardig en ontwikkel is in die destydse nuwe Afrika-land.

Onlangse geskiedenis

wysig

In 1980 verfilm John Marshall nog een van sy vele Botswana-verwante dokumentêre films, "Nǃai, the Story of a ǃKung Woman", oor die stryd van 'n! Kung-vrou, N! Ai, wat op agtjarige ouderdom met geweld met 'n stamgeneser getroud was.

Die komedie van 1981, The Gods Must Be Crazy speel af in Botswana en word 'n groot internasionale treffer; dit strek oor een amptelike en drie nie-amptelike vervolgverhale: 1988 se The Gods Must Be Crazy II was ook 'n treffer, wat beide die rolprente van die Namibiese akteur Nǃxau ǂToma 'n bekende rolprentster gemaak het, terwyl 1991 Crazy Safari die eerste van drie nie-amptelike vervolgverhale was is gemaak deur 'n filmonderneming in Hongkong met die naam Orange Sky Golden Harvest, met ook die hoofrol in Nǃxau ǂToma. Die twee laasgenoemde, Crazy in Hong Kong (1993) en The Gods Must Be Funny In China (1995) is nie in Botswana verfilm nie.

Die Disney-produksie "Whispers: An Elephant's Tale" in 2000 is in Botswana verfilm, met die hoofrol in die Hollywood- aktrise Angela Bassett. Later, gedurende 2009, is dele van M. Saravanan se Tamil-Indiese aksiefilm "Ayan" in Botswana opgeneem.

Die krities bekroonde "A United Kingdom", oor die werklike liefdesverhaal van Seretse Khama en Ruth Williams, is gedeeltelik tussen Botswana en Londen, Engeland, verfilm en is in 2016 internasionaal vrygestel.

Film maatskappye

wysig

Botswana het 'n aantal bioskoop- en filmteaterondernemings, waaronder New Capitol Cinemas[8] en Gaborone Cine Center.[9]

Verwysings

wysig
  1. dijit.net. "'Botswood' sees film production start to blossom in Botswana | Balancing Act". Africa. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Oktober 2021. Besoek op 22 Desember 2019.
  2. 2,0 2,1 2,2 "Botswana Cinema Studies". thuto.org. Besoek op 5 Oktober 2019.
  3. 3,0 3,1 "History of Film in Southern Africa | Southern African Cinematography 1913 – present". southernafricancinema.wordpress.com. Besoek op 5 Oktober 2019.
  4. 4,0 4,1 "Botswana Cinema Studies". thuto.org. Besoek op 5 Oktober 2019.
  5. "Botswana Cinema Studies". thuto.org. Besoek op 22 Desember 2019.
  6. 6,0 6,1 "Botswana Cinema Studies". thuto.org. Besoek op 22 Desember 2019.
  7. "Botswana (Bechuanaland) – African Studies". Oxford Bibliographies. Besoek op 22 Desember 2019.
  8. "New Capitol Cinemas". newcapitolcinema.co.bw. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Oktober 2021. Besoek op 22 Desember 2019.
  9. "Movie Theaters in Gaborone, Botswana". Cinema Treasures. Besoek op 22 Desember 2019.