Laurens van der Post

Laurens van der Post (13 Desember 1906 – 16 Desember 1996) was 'n Suid-Afrikaanse skrywer. Hy is in 1906 in die Oranjerivierkolonie gebore. Hy word 'n joernalis en wend hom geleidelik tot die letterkunde toe.

Laurens van der Post
Van Dijk met Sir Laurens van Der Post in 1994
Gebore	(1906-12-13)13 Desember 1906 Philippolis, Oranjerivierkolonie
Sterf	16 Desember 1996 (op 90) Londen, Engeland
Nasionaliteit	Suid-Afrika
Alma mater	Grey-kollege, Bloemfontein
Beroep	Skrywer
Bekend vir	Anti-Apartheidsaktivis
Eggenoot	Marjorie Edith Wendt (1928–1949) Ingaret Giffard (1949–1996; sy dood)
Kinders	4
Ouer(s)	Christiaan Willem Hendrik en Lammie van der Post

Laurens van der Post Gedenksentrum in Philippolis

Vroeë jare en opvoeding

Van der Post is gebore in die klein dorpie Philippolis in die Oranjerivierskolonie, die Britse naam na die Boereoorlog vir wat voorheen die Afrikaner-Oranje-Vrystaat (nou genoemd die Free State) in die hedendaagse Suid-Afrika. Sy vader, Christiaan Willem Hendrik van der Post (1856–1914), 'n Hollander uit Leiden, het saam met sy ouers na Suid-Afrika geëmigreer en in 1889 met Johanna Lubbe getrou. Christiaan was 'n advokaat en politikus en het in die Tweede Boereoorlog teen die Britte geveg. Die van der Posts het altesaam 13 kinders gehad, met Laurens die 13de en die vyfde seun.

Hy het sy vroeë kinderjare op die familieplaas deurgebring en 'n voorsmakie gekry vir lees uit die uitgebreide biblioteek van sy vader, wat Homeros en Shakespeare ingesluit het. Sy vader is in Augustus 1914 oorlede. Van der Post het in 1918 aan Grey-kollege in Bloemfontein skoolgegaan. In 1925 het hy sy eerste pos as verslaggewer in opleiding by The Natal Advertiser in Durban aan geneem. In 1926 het hy en twee ander opstandige skrywers, Roy Campbell en William Plomer, 'n satiriese tydskrif genaamd Voorslag (Engels: Whiplash) wat kritiek gelewer het op imperialistiese stelsels, gepubliseer. Dit het net drie uitgawe geduur voordat hy gedwing is om dit te sluit weens die kontroversiële sienings. Later die jaar het hy drie maande saam met Plomer na Tokio en terug op 'n Japanse vragskip, die Kanada Maru, gevaar, 'n ervaring wat boeke in albei jare deur beide skrywers opgelewer het.

In 1927 het van der Post Marjorie Edith Wendt (d. 1995), dogter van die stigter en dirigent van die Kaapstad Orkes, ontmoet. Die egpaar het na Engeland gereis en op 8 Maart 1928 in Bridport, Dorset, getrou. 'n Seun is op 26 Desember 1928 gebore met die naam Jan Laurens (later bekend as John). In 1929 het Van der Post na Suid-Afrika teruggekeer om vir die Cape Times, 'n koerant in Kaapstad, te gaan werk. Hy het begin om hom te vereenselwig met boheemse en intellektuele mense wat gekant was teen J.B.M Hertzog en die wit Suid-Afrikaanse beleid.

Latere lewe

Sy eerste roman, In a Province, het in 1934 verskyn maar hy word eers na die Tweede Wêreldoorlog beroemd. Hy het in Abessinië, die Midde-Ooste en die Verre-Ooste geveg waar hy deur die Japaners gevange geneem is. Sy boek, Venture to the Interior, is in 1952 gepubliseer en het 'n internasionale blitsverkoper geword.

Dit is gevolg deur Flamingo Feather. Terwyl hy vir die Britse koloniale diens in Betsjoeanaland en elders gewerk het, het hy stof ingesamel wat saamgevat is in The Lost World of the Kalahari wat in 1958 gepubliseer is.

Gedurende die Tweede Wêreldoorlog het Van der Post waardevolle diens as kolonel in die Britse leer in Abessinië, die Midde- en die Verre Ooste gelewer en is hy deur die Japanners krygsgevange geneem.

Na die oorlog is die Britse onderskeiding, die CBE (Commander of the British Empire), aan hom toegeken en het 'n groot aantal reisverhale, romans, novelles en essays van hom verskyn. In 1964 het die Universiteit van Natal 'n eredoktorsgraad aan Van der Post toegeken vir sy skryf- en ontdekkingswerk.

Kenmerkend vir sy werk is die beskrywing van verhoudings tussen mense, sy kennis van die lewe van die San en sy belangstelling in die wysbegeerte en die psigoanalise. Die meeste van sy werk is liries, beeldryk en sterk outobiografies van aard. Dit is meestal gebaseer op sy eie ervaringe in Afrika, veral Suid-Afrika, waarmee hy altyd 'n noue band behou het, en op sy ervaringe gedurende die oorlog in die Verre Ooste.

Van der Post is later tot die Britse adelstand verhef en is die jongste Britse kroonprins, prins William, se peetvader. Sir Laurens van der Post het die volgende werke geskryf: In a province (1934), Venture to the in terior (1952), The face beside the fire (1953), Flamingo feather (1955), The dark eye of Africa (1955), The lost world of the Kalahari (1958), The heart of the hunter (1961), The seed and the sower (1963), Journey into Russia (1964), The hunter and the whale (1967), A portrait of Japan (1968), A story like the wind (1972) en Jung and the story of our time (1975).

Postuum kontroversie

Na sy dood het 'n aantal skrywers die akkuraatheid van Van der Post se aansprake oor sy lewe bevraagteken. Sy reputasie as 'n moderne wysgeer en ghoeroe is bevraagteken. Joernaliste het voorbeelde gepubliseer van van der Post se versiering van die waarheid in sy memoires en reisboeke; veral die skrywer JDF Jones het in sy gemagtigde biografie: Teller van Many Tales, The Lives of Laurens van der Post (2001) Van de Post se aansprake bevraagteken. 'n Weerlegging hiervan is deur Christopher Booker (van der Post se biograaf en vriend) gepubliseer in The Spectator.

Bronne

• Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409699, volume 28, bl. 11
• Rosenthal, Eric. 1967. Ensiklopedie van Suidelike Afrika

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Laurens van der Post.
• (en) Laurens van der Post in die Internet-rolprentdatabasis