Grey-Kollege is 'n parallelmedium seunskool in Bloemfontein en word allerweë as een van Suid-Afrika se voorste skole beskou.

Grey-Kollege
Leuse Nihil Stabile Quod Infidum (Niks is vas as dit nie waar is nie)
Gestig 13 Oktober 1855
Tipe Openbare Seunskool
Hoof Braam Van Wyk
Grade 0–12
Stad Bloemfontein
Provinsie Vrystaat
Land Suid-Afrika
Koshuis(e) Murray, Brill, Leith
Skoolkoerant Stabilis
Webblad www.gc.co.za

Ontstaan

wysig
 
Sir George Grey se skenking van £5 000 het die stigting van Grey-Kollege voorafgegaan.
 
Oudleerder en politikus dr. Colin Steyn.
 
Oudleerder en politikus Hjalmar Reitz.
 
Oudleerder en politikus kol. Deneys Reitz.

Sir George Grey, Kaapse goerwerneur, het tydens 'n besoek aan die nuwe Republiek van die OVS op 13 Oktober 1855 'n bedrag van £5 000 aan die Nederduitse Gereformeerde Kerk geskenk vir die oprigting van die Kollege in Bloemfontein. Die skool is amptelik op 17 Januarie 1859 met ds. (later dr.) Andrew Murray as eerste skoolhoof geopen. Die modelrepubliek, Bloemfontein en Grey-kollege het saam gegroei en ontwikkel – die skool onder leiding van skoolhoofde soos dr. Johannes Brill, mnre. James Lyle, Jock Meiring, J.M.B. Faure, A.K. Volsteedt, J.L. Cronje, dr. M.G. Heyns en mnr. Johan Volsteedt. Mnr. Deon Scheepers neem as skoolhoof oor in 2013 en bedank in 2021. Braam van Wyk word in April 2022 aangestel as hoof van die skool.

Dit was die eerste skool in die destydse Transgariep en voorloper van die Grey-universiteitskollege, die latere Universiteit van die Vrystaat. Dit is ook die derde oudste skool in die land.

In 1950 is die sekondêre skool en die primêre skool geskei en het die primêre afdeling vinnig ontwikkel onder andere onder mnre. C.C.R Bornman, Steve Strydom en Chris Bester. Vanaf 1992 is mnr. Lindsay Mould die skoolhoof van die primêre skool.

Vandag

wysig
 
Die snoepwinkel.

Grey-kollege is een van die bekendste skole in die land en sy oudleerders word in alle vertakkinge van die samelewing aangetref, nie net in Suid-Afrika nie, maar selfs in die buiteland. Die skool bied parallelmediumonderrig in afsonderlike klasse aan Afrikaanse en Engelse leerders, wat andersins saam sosialiseer, in die koshuise woon en aan buitemuurse bedrywighede deelneem. Die skool is wyd bekend vir sy akademiese en sportprestasies.

Oudleerders

wysig

Die skool het tot 2012 41 Springbok-rugbyspelers opgelewer, naas Paul Roos Gimnasium (50) die meeste van enige skool.[1]

Onder die oudleerlinge tel die rugbykaptein Morné du Plessis, asook die krieketkapteins Kepler Wessels en Hansie Cronje, die politici Hjalmar Reitz, kol. Deneys Reitz (seuns van pres. F.W. Reitz) en pres. M.T. Steyn en sy seun dr. Colin Steyn. Steyn jr. en Deneys Reitz het drie keer in die vroeë twintigerjare mekaar die stryd aangesê in die kiesafdeling Bloemfontein-Suid, wat Reitz twee maal vir die Suid-Afrikaanse Party wen en Steyn een maal vir die Nasionale Party. In sowel die 1943- as die 1948-verkiesing was Colin Steyn die enigste suksesvolle kandidaat van die Verenigde Party in die Vrystaat. In 1953 verloor hy en wen die Nasionale Party al 15 Vrystaatse setels in die Volksraad.

Verwysings

wysig

Bronne

wysig
  • Grey-Kollege, Bloemfontein. In: Lantern. Tydskrif vir Kennis, Kuns en Kultuur. Jaargang 31, nr. 1, Desember 1981
  • Potgieter, D.J. (red.) 1972. Standard Encyclopaedia of Southern Africa. Cape Town: Nasionale Opvoedkundige Uitgewery (Nasou).
  • Schoeman, B.M. 1977. Parlementêre verkiesings in Suid-Afrika 1910-1976. Pretoria: Aktuele Publikasies.

Eksterne skakels

wysig

29°6′34″S 26°11′48″O / 29.10944°S 26.19667°O / -29.10944; 26.19667