Wikipedia

Busisiwe Mkhwebane

huidige Openbare Beskermer van Suid-Afrika

Busisiwe Mkhwebane (gebore 2 Februarie 1970) is 'n Suid-Afrikaanse politikus. Sy was die Openbare Beskermer van Suid-Afrika, wat van 2016 tot 2022 as die 4de Suid-Afrikaanse Openbare Beskermer gedien het.[1][2] President Cyril Ramaphosa het op 9 Junie 2022 in 'n skriftelike verklaring die skorsing van Mkhwebane as Openbare Beskermer met onmiddellike effek aangekondig.[3] Op 11 September 2023, na die voltooiing van die proses, het die Nasionale Vergadering gestem om Mkhwebane te verwyder as Openbare Beskermer van Suid-Afrika.

Busisiwe Mkhwebane
Busisiwe Mkhwebane
Ampstermyn
2016 – 2022
Vise Kevin Malunga
President Jacob Zuma (2016-2018)
Cyril Ramaphosa (2018-2022)
Voorafgegaan deur Thuli Madonsela
Opgevolg deur Kholeka Gcaleka
Persoonlike besonderhede
Gebore 2 Februarie 1970 (1970-02-02) (54 jaar oud)
Bethal, Mpumalanga
Politieke party Ekonomiese Vryheidsvegters (2023-2024)

Op 16 Oktober 2023 het Mkhwebane by die Ekonomiese Vryheidsvegters-party aangesluit.[4] Sy is op 20 Oktober 2023 as parlementslid ingesweer.[5] Sy het op 16 Oktober 2024 uit die EFF en die Nasionale Vergadering bedank, 'n jaar nadat sy by die party aangesluit het.[6]

Vroeë lewe en opvoeding

wysig

Mkhwebane is op 2 Februarie 1970 in Bethal in die destydse Transvaal-provinsie (nou Mpumalanga) gebore, en het in 1988 aan die Sekondêre Skool Mkhephuli gematrikuleer. Sy studeer met 'n BProc gevolg deur 'n LLB van die Universiteit van die Noorde (nou die Universiteit van Limpopo). Sy het daarna 'n diploma in korporatiewe reg en 'n hoër diploma in belasting aan die Randse Afrikaanse Universiteit (nou die Universiteit van Johannesburg) verwerf.[7] In 2010 het sy 'n Meestersgraad in Besigheidsleierskap aan die Universiteit van Suid-Afrika voltooi.[8]

Loopbaan

wysig

In 1994 het Mkhwebane as 'n Openbare Aanklaer by die Departement van Justisie aangesluit, daarna vanaf 1996 as Regsadministratiewe Beampte in die Direktoraat Internasionale Aangeleenthede. In 1998 het sy as senior navorser by die Suid-Afrikaanse Menseregtekommissie aangesluit. Die volgende jaar het sy by die Openbare Beskermer se kantoor aangesluit as senior ondersoeker en waarnemende provinsiale verteenwoordiger. In 2005 het sy vertrek om by die departement van binnelandse sake aan te sluit as die direkteur vir vlugtelingsake en in 2009 waarnemende hoofdirekteur vir asielsoekersbestuur geword.

Van 2010 tot 2014 het sy as Raad vir Immigrasie en Burgerlike Dienste in Suid-Afrika se ambassade in China gewerk.[9] 'n Verslag deur die Organised Crime and Corruption Reporting Project het verklaar dat Mkhwebane se bankrekening gedurende hierdie tyd deur HSBC gemerk is vir die ontvangs van 'n VS$5000-betaling van die Guptafamilie in verband met 'n omstrede spoorwegkontrak met China South Rail.[10][11] Mkhwebane het die bewering verwerp dat sy geld van die Guptafamilie ontvang het.[12]

In 2014 het sy na Suid-Afrika teruggekeer om as direkteur van landinligting en samewerkingsbestuur by die departement van binnelandse sake te dien. Mkhwebane het daarna van Julie 2016 tot Oktober 2016 as 'n analis vir die Staatsveiligheidsagentskap gewerk voordat sy in Oktober 2016 as Openbare Beskermer aangestel is. Tydens haar aanstelling is dit bekend gemaak dat sy 'n noue verhouding met destydse president Jacob Zuma gehad het.[13]

Staat van beskuldiging

wysig

Thandi Modise, speaker van die Nasionale Vergadering, het in November 2020 voormalige konstitusionele hofregter Bess Nkabinde en senior advokate Dumisa Ntsebeza SC en Johan de Waal SC in 'n onafhanklike paneel aangestel om te oorweeg of daar prima facie-getuienis is wat daarop dui dat Mkhwebane uit haar amp onthef moet word. Die verslag is in Februarie 2021 aan die parlement oorhandig, en 'n parlementêre woordvoerder het sy bevindinge opgesom: “die paneel het tot die gevolgtrekking gekom dat daar wesenlike inligting is wat prima facie-bewyse van onbevoegdheid uitmaak en voorbeelde hiervan het die prima facie-getuienis ingesluit wat die Openbare Beskermer se oorreiking aantoon. en die oorskryding van die grense van haar bevoegdhede ingevolge die Grondwet en die Wet op die Openbare Beskermer asook herhaaldelike foute van dieselfde aard, soos verkeerde interpretasie van die wet."[14] Op 15 Maart 2021 het die Nasionale Vergadering 'n ondersoek begin na haar geskiktheid om die amp te beklee.[15][16] Op 11 September 2023, na die voltooiing van die proses, het die Nasionale Vergadering gestem om Mkhwebane te verwyder[17], wat haar die eerste hoof van 'n Hoofstuk 9-instelling maak wat in 'n staat van beskuldiging geplaas is.[18] Haar vervolging, een maand voor die einde van 'n 7-jaar nie-hernubare termyn, het haar 'n gratifikasie van tien miljoen rand verhoed waarop sy andersins geregtig sou gewees het.[19]

Verwysings

wysig
  1. ↑ "Talle eis dat OB moet waai". Maroela Media. 22 Julie 2019. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 September 2019. Besoek op 23 Julie 2019.
  2. ↑ "Jongste hofuitspraak nóg ʼn 'aanklag teen Mkhwebane'". Maroela Media. 12 Augustus 2019. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Desember 2019. Besoek op 13 Augustus 2019.
  3. ↑ Frontline Africa Advisory's Weekly Political and Economic Review 10 Junie 2022.
  4. ↑ Lebuso, Sthembiso. "Mkhwebane joins the EFF to 'continue protecting the poor'". City Press (in Engels (VSA)). Besoek op 20 Oktober 2023.
  5. ↑ "In Pictures The EFF welcomes its newly sworn-in Member of Parliament, former Public Protector Fighter @AdvBMkhwebane. -Advocate Mkhwebane boasts a rich history in civil service, including key roles as a Senior Researcher for the SAHRC, Senior Investigator in the Office of the Public Protector, and Director in the Department of Home Affairs. #EFFInParliament". X (formerly Twitter) (in Engels). Besoek op 20 Oktober 2023.
  6. ↑ Moichela, Kamogelo (16 Oktober 2024). "BREAKING NEWS: Former Public Protector Busisiwe Mkhwebane dumps the EFF". IOL. Besoek op 16 Oktober 2024.
  7. ↑ "CV for Busisiwe Mkhwebane" (PDF). Parliamentary Information Centre, Parliament of the Republic of South Africa. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 18 Oktober 2016.
  8. ↑ Maphumulo, Solly (9 Oktober 2016). "God will keep me standing, says new Public Protector". Independent Online (South Africa). Besoek op 17 Februarie 2017.
  9. ↑ "A profile of Adv Busisiwe Mkhwebane - Office of the PP - DOCUMENTS". www.politicsweb.co.za. 26 Junie 2019. Besoek op 29 Julie 2019.
  10. ↑ Cameron, Jackie (31 Julie 2019). "HSBC joins dots from Gupta-friendly public protector to Chinese rail company kickbacks". BizNews.com (in Engels (VK)). Besoek op 1 Augustus 2019.
  11. ↑ JORDAAN, NOMAHLUBI (30 Julie 2019). "$5,000 payment to Mkhwebane flagged by HSBC bank: report". TimesLIVE (in Engels). Besoek op 1 Augustus 2019.
  12. ↑ "Mkhwebane denies Gupta financial links". SABC News (in Engels (VSA)). 30 Julie 2019. Besoek op 1 Augustus 2019.
  13. ↑ Mkhwanazi, Siyabonga (28 Julie 2019). "How PP Busisiwe Mkhwebane went from 'nowhere' to centre of political storm". www.iol.co.za (in Engels). Besoek op 29 Julie 2019.
  14. ↑ Sibanda, Omphemetse S (2 Maart 2021). "It's high noon for Busisiwe Mkhwebane, but don't be surprised if she survives". Daily Maverick. Besoek op 17 Maart 2021.
  15. ↑ "Busisiwe Mkhwebane: first round goes to Ramaphosa". BusinessDay. 16 Maart 2021. Besoek op 17 Maart 2021.
  16. ↑ Gerber, Jan (16 Maart 2021). "Mkhwebane is the first Chapter 9 head to face impeachment, after National Assembly vote". Besoek op 17 Maart 2021.
  17. ↑ Ndenze, Babalo. "Busisiwe Mkhwebane removed as Public Protector after impeachment vote". ewn.co.za (in Engels). Besoek op 12 September 2023.
  18. ↑ Gerber, Jan; Maughan, Karyn (11 September 2023). "Mkhwebane becomes first Public Protector to be removed". News24.
  19. ↑ Vecchiatto, Paul (12 September 2023). "National Assembly agrees to dismiss Busisiwe Mkhwebane". Bloomberg.
Voorafgegaan deur
Thuli Madonsela 		Openbare Beskermer van Suid-Afrika
2016–2022 		Opgevolg deur
Kholeka Gcaleka
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Busisiwe_Mkhwebane&oldid=2706941"