Carl von Brandis

Kaptein Carl von Brandis (1827 – 22 Junie 1903) was 'n ruitery-offisier in Oostenrykse en Britse diens, en later 'n mynkommissaris en landdros in die Suid-Afrikaanse Republiek (Transvaal). Hy is veral bekend vir die feit dat hy die Witwatersrand se eerste mynkommissaris en Johannesburg se eerste landdros was.

Kaptein Carl von Brandis
Gebore	1827 Burgdorf, Hannover, Duitsland
Sterf	22 June 1903 Johannesburg, Transvaalkolonie, Suid-Afrika
Beroep	Prussian Ruitery-Offisier Mynkommissaris Hooflanddros
Eggenoot	Matilda Hṻhne (g. 1856-57) Jane Margaret Hohne (g.1858)

Vroeë lewe

Carl von Brandis is in 'n militêre familie van Nedersakse gebore.  Beide sy vader en oupa het tydens die Skiereilandoorlog en later by die Slag van Waterloo onder die Hertog van Wellington in die Iberiese Skiereiland gedien. Von Brandis het sy militêre loopbaan in 1842 begin en vir twee jaar by die Hanoverian Cadet Institute opgelei. 

Militêre loopbaan

Nadat hy sy militêre opleiding voltooi het, het hy by die Oostenrykse leër aangesluit en aan die Eerste Italiaanse Vryheidsoorlog deelgeneem. Von Brandis het toe Baron Richard von Stutterheim ontmoet, wat besig was om manne te werf vir 'n Britse Duitse Legioen, deel van die Britse leër se rekrute vir die Krim-oorlog.  Hy het gedurende 1856 'n kaptein in die Legioen geword in 2de en 5de Ligte Infanterie. Hy het nie gevegte in die Krimoorlog gesien nie; die gevegte het geëindig voordat die Legioen ontplooi kon word. Sy lede het hulle in 1857 in die Oos-Kaap gevestig en die Legioen is in 1859 ontbind.

Suid-Afrikaanse loopbaan

Nadat die Legioen ontbind is, het von Brandis en sy vrou hulle in die Oranje-Vrystaat gevestig, waar hy die hoofkonstabel en privaatsekretaris van president Marthinus Wessel Pretorius geword het. Hy is in 1864 in die pos van Landdros van Winburg aangestel.  In 1864 vertrek die egpaar na die Suid-Afrikaanse Republiek, waar hy 'n prokureur en landdros se klerk op Wakkerstroom geword het.  Teen 1876 was hy die kommandant van Lydenburg, en in 1879 het hy landdros van Winburg geword.  Hy is aangestel as Hoofklerk in die kantoor van die Staatsprokureur EJP Jorissen.  Op 18 September 1886 word hy bevorder tot Mynkommissaris en is na die Witwatersrandse goudvelde gestuur. In November 1886 is von Brandis deur president Paul Kruger as hooflanddros aangestel toe die Witwatersrandse goudvelde geproklameer is. Tydens die Tweede Boereoorlog 1899–1902 het hy in Johannesburg gebly en teen die einde van die oorlog toe die Britte Johannesburg beset het, is hy deur die Britse administrateur Alfred Milner as Registrateur van Geboortes en Sterftes aangestel. 

Huwelik

Von Brandis is op 28 Januarie 1856 in Hannover getroud met Matilda Hṻhne. Die huwelik het net meer as 'n jaar geduur, voordat sy vrou en hul enigste kind op 13 Mei 1857 gesterf het. In 1858 ontmoet en trou hy met Jane Margaret Hohne in Kaapstad, Kaapkolonie. 

Dood

Monument vir von Brandis voor die gebou van die Gauteng Plaaslike Afdeling van die Hooggeregshof van Suid-Afrika in Johannesburg.

Hy sterf op 22 Junie 1903 by sy huis in Johannesburg en is in Braamfontein-begraafplaas begrawe.  Sy nalatenskap is vereer in die vorm van 'n straat in Johannesburg en 'n standbeeld op die hoek van Von Brandis- en Pritchardstraat, voor die Hooggeregshof ter herdenking van die eerste Johannesburgse landdros. 

Bronne

• Juliet König: Seven Builders of Johannesburg: Fred Struben, Ignatius Ferreira, Captein von Brandis, William Auret Pritchard, John Darragh, Fanny Buckland, James Gray (= Living names), Pretoria: Schaik, 1950
• D. W. Krüger (Hrsg.): Dictionary of South African biography, Bd. 1, Cape Town: Tafelberg-Uitgewers, 1976, ISBN 0-624-00856-8, S. 850–851
• Adolf Meyer: Carl von Brandis, der Vater von Johannesburg. In: Sachsenspiegel: Blätter für Geschichts- und Heimatpflege, Beilage in der Cellischen Zeitung, Nummer 103, 1976

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Carl von Brandis.