Dora Pejačević

Gravin Maria Theodora Paulina (Dora) Pejačević (Hongaars: Gróf verőczei Pejácsevich Mária Theodóra Paulina "Dóra", 10 September 1885 – 5 Maart 1923) was 'n Kroatiese komponis en lid van die Huis van Pejačević. Sy het saam met andere die orkestrale lied bekendgestel aan Kroatiese musiek,[1] en haar Simfonie in F# mineur word deur navorsers beskou as die eerste moderne simfonie in Kroatiese musiek.[2]

Dora Pejačević

Nalatenskap wysig

Dora Pejačević word beskou as 'n belangrike Kroatiese komponis. Sy het 'n katalogus nagelaat van 58 opusnommers (106 komposisies), wat meestal in die laat Romantiese styl geskryf is, insluitende vokale, klavier- en kamermusiekwerke, en verskeie komposisies vir groot orkeste, laasgenoemde waarskynlik haar beste werke. Haar Simfonie in F# mineur word deur navorsers beskou as die eesrste moderne simfonie in Kroatiese musiek. Die meeste van haar musiek bly egter steeds ongepubliseer en is nog nie opgeneem op cd nie, alhoewel gesamentlike pogings onlangs van stapel gestuur is om hierdie stand van sake te korrigeer. As voorbeeld hiervan het die Kroatiese Musiekinligting Sentrum sommige van haar partiture gepubliseer, insluitende drie van haar orkestrale werke (die Klavierconcerto, Simfonie en Phantasie Concertante). In 2008 het die sentrum ook 'n tweetalige monograaf (in Engels en Kroaties) gepubliseer. Die monograaf is geskryf deur die Pejačević-navorser Koraljka Kos, en word vergesel van die eerste cd wat uitsluitlik bestaan uit die werke van Pejačević (klavier en kamermusiek).

Haar lewe is die onderwerp van die Kroatiese biografiese rolprent Countess Dora (1993), geregisseer deur Zvonimir Berković met Alma Prica en Rade Šerbedžija in die rolverdeling.[3]

Lys van werke wysig

Komposisies vir die stem wysig

Lieder
  • Ein Lied, Op. 11 (teks: Paul Wilhelm; 1900)
  • Warum?, Op. 13 (teks: Dora Pejačević; 1901)
  • Ave Maria, Op. 16, vir stem, viool en orrel, (1903)
  • Sieben Lieder, Op. 23, (teks: Wilhelmine Wickenburg-Almásy; 1907; gewy aan Eva van Osten, Melanie Páiffy-Almásy, Julia Culp)
  1. Sicheres Merkmal
  2. Es hat gleich einem Diebe
  3. Taut erst Blauveilchen
  4. Es jagen sich Mond und Sonne
  5. Du bist der helle Frühlingsmorgen
  6. In den Blättern wühlt
  7. Es war einmal
  • Zwei Lieder, Op. 27 (Teks: Wilhelmine Wickenburg-Almásy; Ernst Strauss; 1909)
  1. Ich schleiche meine Straßen
  2. Verweht
  • Vier Lieder, Op. 30 (Teks: Anna Ritter; 1911; gewy aan Marianne Konradsheim)
  1. Ein Schrei
  2. Wie ein Rausch
  3. Ich glaub', lieber Schatz
  4. Traumglück
  • Verwandlung vir stem, viool en orrel, Op. 37a (teks: Karl Kraus; 1915; gewy aan Sidonie Nádherny von Borutin) [1]
  • Mädchengestalten, Op. 42 (teks: Rainer Maria Rilke; 1916)
  1. Als du mich einst gefunden hast
  2. Viel Fähren sind auf den Flüssen
  3. Ich bin eine Waise
  4. Ich war ein Kind und träumte viel
  • An eine Falte, Op. 46 (teks: Karl Kraus; 1918; gewy aan Sidonie Nádherny von Borutin)
  • Drei Gesänge, Op. 53 (teks: Friedrich Nietzsche; 1919 - 1920)
  1. Venedig
  2. Vereinsamt
  3. Der Einsamste
  • Zwei Lieder, Op. 55 (Teks: Karl Henckell; Ricarda Huch; 1920; gewy aan Rosa Lumbe-Mladota en Juza Lumbe)
  1. Zu dir!
  2. Um bei dir zu sein
  • Tri dječje pjesme (Drie liedjies vir kinders), Op. 56 (teks: Zmaj Jovan Jovanović; 1921)
  1. Majčica, moj anđeo (Mamma, my engel)
  2. Dijete i baka (Kind en ouma)
  3. Mali Radojica (Klein Radojica)
with orchestral accompaniment:
  • Verwandlung, Op. 37b (teks: Karl Kraus; 1915)
  • Liebeslied, Op. 39 (teks: Rainer Maria Rilke; 1915)
  • Zwei Schmetterlingslieder, Op. 52 (teks: Karl Henckell; 1920)
  1. Goldne Sterne, blaue Glöckchen
  2. Schwebe, du Schmetterling

Werke vir soloklavier wysig

  • Berceuse, Op. 2 (1897)
  • Gondellied, Op. 4 (In Erinnerung an die gemütlichen Tage in Našice von Dora, Našice, 25-VII-1898)
  • Chanson sans paroles, Op. 5, (1898)
  • Papillon, Op. 6 (1898)
  • Menuette, Op. 7 (1898)
  • Impromptu, Op. 9a (1899)
  • Chanson sans paroles, Op. 10 (1900; gewy aan barones Else Szentkereszty)
  • Albumblatt, Op. 12 (1901; verlore)
  • Trauermarsch, Op. 14 (1902)
  • Sechs Phantasiestücke, Op. 17 (1903)
  1. Sehnsucht
  2. Leid
  3. Frage
  4. Klage
  5. Bitte
  6. Wahn (2 weergawes: A en B)
  • Blumenleben - acht Klavierstücke nach der Blütenzeit im Jahresablauf komponiert, Op. 19 (1904 -1905)
  1. Schneeglöckchen
  2. Veilchen
  3. Maiglöckchen
  4. Vergißmeinnicht
  5. Rose
  6. Rote Nelken
  7. Lilien
  8. Chrysanthemen
  • Berceuse, Op. 20 (1906; gewy aan haar neef, graaf Nikola Pejačević)
  • Valse de concert, Op. 21 (1906)
  • Erinnerung, Op. 24 (1908; gewy aan Marie Therese Schall-Riaucour)
  • Walzer-Capricen, Op. 28 (1910; gewy aan haar professor, Percy Sherwood)
  1. Moderato
  2. Grazioso
  3. Im Laendler-tempo
  4. Wiegend
  5. Lento
  6. Tempo giusto
  7. Allegretto
  8. Grazioso, allegramente
  9. Moderato
  • Vier Klavierstücke, Op. 32a (1912; gewy aan die pianis Alice Ripper, wat die werke die eerste keer in Stockholm in 1917 opgevoer het)
  1. (verlore)
  2. Libelle
  3. Papillon
  4. Abendgedanke
  • Vertige, Valse-Boston, (24 Mei 1906; Romantiese Salonstyl)
  • Impromptu, Op. 32b (1912; gewy aan die pianis Alice Ripper)
  • Sonate in B-mol mineur, Op. 36 (1914; gewy aan Anny von Lange)
  1. Con fuoco non troppo allegro
  2. Andante con molta espressione
  3. Allegro risoluto
  • Zwei Intermezzi, Op. 38 (1915; gewy aan Olga Schulz-Granitz)
  1. Ruhig und innig
  2. Langsam und ausdrucksvoll
  • Zwei Klavierskizzen, Op. 44 (1918; gewy aan Anny von Lange)
  1. An dich!
  2. Vor deinem Bild
  • Blütenwirbel, Op. 45 (1918; 2 weergawes: A en B; gewy aan Sidonie Nádherny von Borutin)
  • Capriccio, Op. 47 (1919; gewy aan die pianis Alice Ripper)
  • Zwei Nocturnos, Op. 50 (1918; 1920)
  1. Sehr ruhig, mit innigem Ausdruck (Janowitz 20. – 21. Julie 1918; gewy aan die pianis Alice Ripper)
  2. Leicht bewegt und ferträumt
  • Humoreske und Caprice, Op. 54 (1920)
  1. Humoreske, allegretto vivo
  2. Caprice, vivace grazioso
  • Sonate in A-mol majeur, Op. 57 (in een beweging; 1921)

Werke vir kamerorkes wysig

  • Rêverie vir viool en klavier, Op. 3 (1897)
  • Canzonetta in D majeur, vir viool en klavier, Op. 8 (1899; haar eerste gedrukte komposisie; gewy aan Stefi Geyer)
  • Impromptu, vir klavierkwartet, Op. 9b (1903; rangskikking van Op. 9a)
  • Trio in D majeur, Op. 15 vir viool, tjello en klavier (1902)
  • Menuett in A majeur, Op. 18, vir viool en klavier (1904; gewy aan Jaroslav Kocian)
  • Romanze in F majeur, Op. 22, vir viool en klavier (1907)
  • Kwartet in D mineur, Op. 25 vir viool, altviool, tjello en klavier (1908)
  • Sonate in D majeur, 'Frühlings-Sonate', Op. 26 vir viool en klavier (1909)
  • Trio in C majeur, Op. 29 vir viool, tjello en klavier (1910)
  • Strykkwartet in F majeur, Op. 31 (1911; lost)
  • Elegie in E-mol majeur vir viool en klavier, Op. 34 (1913; gewy aan Johannes Nádherny-Borutin)
  • Sonate in E mineur, Op. 35 vir tjello en klavier (1913; gewy aan Olga en Ernst Schulz)
  • Klavierkwintet in B mineur, Op. 40 vir 2 viole, altviool, tjello en klavier, (1915 - 1918)
  • Sonate in B mineur 'Slawische Sonate' vir viool en klavier, Op. 43 (1917; gewy aan die violis Zlatko Baloković)
  • Méditation vir viool en klavier, Op. 51 (1919; gewy aan Viteszlav Novák)
  • Strykkwartet in C majeur, Op. 58 (1922)

Orkestrale komposisies wysig

  • Klavierconcerto in G mineur, Op. 33 (1913)
  • Simfonie in F# mineur vir groot orkes, Op. 41 (1916 – 1917, hersien in 1920; gewy aan haar moeder barones Lilla Vay de Vaya)
  • Phantasie concertante in D mineur vir klavier en orkes, Op. 48 (1919; gewy aan die pianis Alice Ripper)
  • Ouverture in D mineur vir groot orkes, Op. 49 (1919)
Liedere vir stem en orkes (1915 – 1920)
  • Verwandlung vir stem, viool en orkes, Op. 37b (teks: Karl Kraus)
  • Liebeslied, Op. 39, (teks: Rainer Maria Rilke; gewy aan haar suster Gabrielle Kochanovsky)
  • Zwei Schmetterlingslieder, Op. 52 (teks: Karl Henckell)
    • No. 1, Gold'ne Sterne, blaue Glöckchen
    • No. 2, Schwebe du Schmetterling, schwebe vorbei

Opnames wysig

Openbare videop opnames wysig

Volledige werke vir klavier
Eerste integrale opname van Pejačević se werke vir klavier, deur die pianis Yoko Nishii met die hulp van die PTNA (Piano Teachers' National Association of Japan):

  1. Con fuoco non troppo allegro
  2. Andante con molta espressione
  3. Allegro risoluto
  • Sechs Phantasiestücke, Op.17
  1. Sehnsucht
  2. Leid
  3. Frage
  4. Klage
  5. Bitte
  6. Wahn
  • Blumenleben, Op.19
  1. Schneeglöckchen
  2. Veilchen
  3. Maiglöckchen
  4. Vergißmeinnicht
  5. Rose
  6. Rote Nelken
  7. Lilien
  8. Chrysanthemen
  1. Sehr ruhig, mit innigem Ausdruck
  2. Leicht bewegt und ferträumt
  1. I. Ruhig und innig
  2. II. Langsam und ausdrucksvoll
  • Walzer-Capricen, op.28
  1. moderato
  2. grazioso
  3. im Lëndler-tempo
  4. wiegend
  5. lento
  6. tempo giusto
  7. allegretto
  8. grazioso, allegramente
  9. moderato
  • Vier Klavierstücke, op.32a
  1. (verlore)
  2. Libelle
  3. Papillon
  4. Abendgedanke
  • Zwei Klavierskizzen, op.44
  1. An dich!
  2. Vor deinem Bild
  1. Humoreske, allegretto vivo
  2. Caprice, vivace grazioso

CD opnames wysig

  • Simfonie in F# mineur, op. 41; Phantasie Concertante in D mineur, op. 48 vir Klavier en Orkes (CPO CD#777-418-2)
  • Klaviertrio, op.29; Tjellosonate, op. 35 (Oliver Triendl, Andrej Bielow, Christian Poltera. CPO 777-419-2)
  • Klavierkwintet, op.40; Klavierkwartet, op.25; Strykkwartet, op.58; Impromptu, op. 9(Oliver Triendl, Quatuor Sine Nomine. CPO 777-421-2) [2 CDs]
  • Strykkwartet in C majeur, op.58 saam met die stryksekstet deur Papandopulo (CD #5558910)
  • Vioosonate No.1 in D majeur, op. 26 saam met werke deur Kunc, Boris Papandopulo en J. Š. Slavenski (CD #5872221)
  • Lieder ein Lied, op. 11; Warum, op. 13; 7 Lieder, op. 23; 2 Lieder, op. 27; 4 Lieder, op. 30; Verwandlung, op. 37; Liebeslied, op. 39; Mädchengestalten, op. 42; An eine Falte, op. 46; 2 Schmetterlingslieder, op. 52; 3 Gesänge, op. 53; 2 Lieder, op. 55 (Ingeborg Danz, Cord Garben. CPO 2012)
  • Vertige, Valse-Boston (20th Century Foxtrots Volume 3. Katalogus no. GP854)

Verwysings wysig

  1. Historicisim in Croatia Vladimir Maleković, Vesna Lovrić Plantić, Graham McMaster - 2000 "In hierdie periode het Josip Hatze die eerste moderne kantate in Kroatiese musiek gekomponeer; Dora Pejačević, Bersa en Baranovic het die lied vir stem en orkes bekendgestel."(vryelik vertaal na Afrikaans)
  2. Pejačević het in 1916 en 1917 aan haar simfonie gewerk... dit is die eerste moderne werke van sy genre in Kroatiese musiek. Meer van belang is die feit dat Pejačević onthou sal word as 'n belangrike persoonlikheid wat betref die bekendstelliing van klassieke musiek aan Kroasië.
  3. "Kontesa Dora". Baza HR kinematografije (in Kroaties). Croatian Film Association. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Junie 2011. Besoek op 3 Januarie 2020.

Bibliografie wysig

  • Kos, Koraljka. Dora Pejacevic. Zagreb: Die Kroatiese Musiekinligtingsentrum, 2008.
  • Kos, Koraljka. Dora Pejačević: Leben und Werk. Zagreb: Musikinformationszentrum Konzertdirektion, 1987.
  • Blevins, Pamela. “An Introduction to Croatian Composer Dora Pejačević.” The Maud Powell Society, The Maud Powell Society for Music and Education, www.maudpowell.org/signature/Portals/0/pdfs/New%20Articles/Dora%20Pejacevic%20for%20Signature.pdf.
  • “Ethel, Dora, & A Gent Named Ludwig.” Piano By Nature, Piano By Nature, 18 Apr. 2021, pianobynature.org/ethel-dora-a-gent-named-ludwig/
  • “Dora Pejačević.” ZKM | Zentrum Für Kunst Und Medien, ZKM | Zentrum Für Kunst Und Medien, zkm.de/en/dora-pejacevic.

Eksterne skakels wysig