Gliasel
Gliaselle, neuroglia of net glia (van die Griekse woord γλία of γλοία, "gom"), is weefsel wat tussen neurone voorkom en homeostase handhaaf, miëlien vorm, en steun en beskerming verskaf aan neurone in die sentrale en die perifere senuweestelsel.[1] In die sentrale senuweestelsel sluit gliaselle in oligodendrosiete, astrosiete, ependimale selle en mikrogliaselle, en in die perifere senuweestelsel Scwann- en satellietselle.
| Gliasel | ||
| Inligting en eksterne bronne | ||
| ||
| ’n Illustrasie van die vier soorte gliaselle wat in die sentrale senuweestelsel aangetref word: ependimale selle (ligpienk), astrosiete (groen), mikrogliaselle (donkerrooi) en oligodendrosiete (ligblou). | ||
| Eksterne bronne | ||
| MeSH | D009457 | |
| FMA | 54536 54541, 54536 | |
| Code | TH H2.00.06.2.00001 | |
| TH | H2.00.06.2.00001 | |
Soos die Griekse naam aandui, is glia algemeen bekend as die gom in die senuweestelsel, maar dit is nie heeltemal korrek nie. Gliaselle is in 1856 ontdek deur die patoloog Rudolf Virchow in sy soeke na "verbindende weefsel" in die brein.[2] Daar word tans vier hooffunksies van die gliaselle erken:
- Om neurone te omring en hulle op plek te hou;
- Om voedingstowwe en suurstof aan neurone te verskaf;
- Om neurone van mekaar te isoleer;
- Om patogene te vernietig en dooie neurone te verwyder.
Vir meer as ’n eeu is geglo gliaselle speel geen rol in senuoordraging nie. Sedert die 21ste eeu word egter erken hulle het ’n mate van invloed op sekere fisiologiese prosesse soos asemhaling[3][4] en hulpverlening aan die neurone om sinaptiese verbindings met mekaar te vorm.[5]
Verwysings
wysig- ↑ Jessen KR, Mirsky R (Augustus 1980). "Glial cells in the enteric nervous system contain glial fibrillary acidic protein". Nature. 286 (5774): 736–7. doi:10.1038/286736a0. PMID 6997753.
- ↑ "Classic Papers". Network Glia (in Engels). Max Delbrueck Center für Molekulare Medizin (MDC) Berlin-Buch. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Mei 2020. Besoek op 14 November 2015.
- ↑ Swaminathan, Nikhil (Januarie–Februarie 2011). "Glia—the other brain cells". Discover.
- ↑ Gourine AV, Kasymov V, Marina N, et al. (Julie 2010). "Astrocytes control breathing through pH-dependent release of ATP". Science. 329 (5991): 571–5. doi:10.1126/science.1190721. PMC 3160742. PMID 20647426.
- ↑ Wolosker H, Dumin E, Balan L, Foltyn VN (Julie 2008). "D-amino acids in the brain: D-serine in neurotransmission and neurodegeneration". The FEBS Journal. 275 (14): 3514–26. doi:10.1111/j.1742-4658.2008.06515.x. PMID 18564180.