Hoogland van Tibet

Die Hoogland van Tibet (Tibettaans: བོད་ས་མཐོ།, Wylie: bod sa mtho), Qinghai-Tibettaanse Plateau[1] of Qingzang Plateau[2] (Tradisionele Chinees en Vereenvoudigde Chinees: 青藏高原; pinyin: Qīng–Zàng Gāoyuán; Kantonees: Ch'ing Chôong Koow Yuun) is 'n hoogland in Tibet en die provinsies Qinghai in die Volksrepubliek China, asook in Ladakh en Kasjmir van Indië en Pakistan. Die Hoogland van Tibet oorvleuel met dele van die Himalaja, maar word nie as deel van dié bergreeks beskou nie.

Die Hoogland van Tibet
Topografiese kaart van die Hoogland van Tibet

Die Hoogland van Tibet bevat met Berg Everest en K2 die twee hoogste bergpieke op aarde en dus word ná dié gebied ook as "Dak van die Aarde" verwys. As gevolg van sy uitgestrekte gebied en koue klimaat word die Hoogland van Tibet ook "Derde Pool" genoem, vergelykbaar met die Noord- en Suidpool.

Die noordelike deel wat meer as die helfte van die Hoogland van Tibet beslaan word Changthang genoem.

Geografie wysig

 
Tibettaanse landskap

Op die hoogvlakte is daar geen plek wat laer is as 4 000 meter nie en die gemiddelde hoogte is 4 500 meter. Daarnaas bestaan dit uit bergreekse en mere met oorwegend brakwater. As gevolg van die klimaat en die onherbergsaamheid is die gebied een van die ylbevolkste plekke op aarde. Die hoogvlakte word omring deur die hoër bergreekse van Kunlun en Qiliangebergte in die noorde, Himalaja in die suide en die Karakoram in die weste. Belangrike riviere wat in die Hoogland van Tibet ontspring sluit in die Brahmaputra, Yangtze, Mekong en Salween.

Klimaat wysig

Die Hoogland van Tibet is 'n hooggeleë droë steppe. Die lug op die plato is baie dun; dit bevat net 60% van die suurstof wat op seevlak beskikbaar is. Die gemiddelde jaarlikse temperatuur is -4 °C, met 'n minimum temperatuur gedurende die winter van -40 °C. Die jaarlikse neerslag is sowat 100 tot 300 mm en verskil plek-plek. Die skaars neerslag val oorwegend as hael.

 
Hoogland van Tibet in Yarmothang, aan die oostelike uitlopers van die Changthang

Verwysings wysig

  1. (en) Wang, Zhaoyin; Li, Zhiwei; Xu, Mengzhen; Yu, Guoan (30 Maart 2016). River Morphodynamics and Stream Ecology of the Qinghai-Tibet Plateau. CRC Press.
  2. (en) Jones, J.A.; Liu, Changming; Woo, Ming-Ko; Kung, Hsiang-Te (6 Desember 2012). Regional Hydrological Response to Climate Change. Springer Science & Business Media. p. 360.

Eksterne skakels wysig

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Nederlandse Wikipedia vertaal.