J.J.G. Grobbelaar

Suid-Afrikaanse skrywer

J.J.G. Grobbelaar (* 8 Mei 1907, Clocolan – 27 Jan 1974, Paarl) was ’n inspekteur van onderwys en skrywer van jeuglektuur.

Lewe en werk wysig

Johannes Jacobus Gabriël Grobbelaar is op 8 Mei 1907 naby Clocolan in die Vrystaat gebore, waar hy grootword en skoolgaan. In Bloemfontein word hy as onderwyser opgelei en gee hy twee jaar lank onderwys in Suidwes-Afrika. Daarna is hy ’n paar jaar onderwyser op Clocolan en gaan na Stellenbosch vir verdere studie. Hier behaal hy in 1939 die D.Phil.-graad in geskiedenis met ’n proefskrif oor Die Vrystaatse Republiek en die Basoetoe-vraagstuk, wat later gepubliseer word. In 1941 word hy hoof van die Hoërskool Durbanville in die Kaap en twee jaar later word hy aangestel as inspekteur van skole.

In 1944 volg hy dr. S.H. Skaife (die bekende skrywer Hendrik Brand) op as hoof van die skoolradio-en-rolprentafdeling van die Kaapse Onderwysdepartement. In 1957 onderneem hy ’n vyfmaande-lange studietoer na die buiteland, waar hy radio- en rolprentonderwys se gebruik ondersoek. Later word hy weer aangestel as inspekteur van onderwys in die Paarl-distrik in die Wes-Kaap. In 1971 tree hy af.

Skryfwerk wysig

Hy skryf veral jeugboeke. Die driemanskap is ’n verhaal uit die tyd van president Jan Brand van die Vrystaat en Pêrels en pruike is ’n avontuurverhaal uit die dae van goewerneur Ryk Tulbagh in die Kaap. Hans Rebel en sy maats speel in tyd af toe daar nog baie plaasskole was. Johannes Niemand is die hoofkarakter en hy word die leier onder die skoolseuns van die dorpskool op Goedgelegen. Saam met sy neef Pieter W. Grobbelaar skryf hy Die nagberg (’n verhaal oor Louw Wepener) en hulle stel ook die verhalebundel vir die jeug Knapsak saam. Die verlore stad skryf hy ook saam met Pieter W. Grobbelaar. Reinette gaan saam met haar pa, die beroemde argeoloog dr. Heinrich Haller, na die Kalahari op ’n soektog na die geheimsinnige verlore stad. Terwyl Reinette uitsien na die avontuur, is die stadseun Lafras Vermaak, wat ook die soektog saam met sy pa deurmaak, minder beïndruk en sou hy verkies het om in die stad agter te bly. In die Kalahari beleef hy egter ’n ander stel waardes. Hy ervaar ook wat ware kameraadskap beteken toe hy en Reinette ontvoer word en die geselskap deurmekaar raak met ’n bende terroriste wat na Suid-Afrika op pad is.

Grobbelaar skryf verder verskeie handboeke oor geskiedenis en sosiale studies vir onderrig op laerskool. Sy reeks boeke Avonture in die geskiedenis word as geskiedenishandboeke vir standerd drie tot vyf op skool voorgeskryf. Die eerste stigter is ’n verhaal vir die jeug oor die avontuurlike lewe van Jan van Riebeeck, terwyl hy ook skryf oor Die Vrystaatse presidente.

Publikasies wysig

Jaar Publikasies
1939 Die Vrystaatse Republiek en die Basoetoe-vraagstuk
1947 Die driemanskap
Die Vrystaatse presidente
1948 Pêrels en pruike
1950 Avonture in die geskiedenis
Die retoervloot aan die Cabo
1951 Die eerste stigter
Lodewyk die leeuehart
1960 Hans Rebel en sy maats
1963 Septimus en die seeduiwel
1965 Die nagberg (saam met Pieter W. Grobbelaar)
1967 Die verlore stad (saam met Pieter W. Grobbelaar)
Samesteller
1965 Knapsak (saam met Pieter W. Grobbelaar)
Skoolhandboeke
1950 Avonture in die geskiedenis (saam met P.J. Rossouw en G.J.J. Smit)
1953 Ons land en sy mense. Sosiale studie. St VI (saam met H.S. Bowden en R.S. Conradie)
Ons land en sy skakels. Sosiale studie St VII (saam met H.S. Bowden en R.S. Conradie)
1966 Opsaal! Aanvullende leesboek vir st. 1 (saam met Pieter W. Grobbelaar)
1971 Avonture in die geskiedenis (saam met J.P. Venter en G.J.J. Smit)
1973 Adventures into history St III (saam met J.P. Venter, G.J.J. Smit en B.C. Gordon)

Bronnelys wysig

Boeke wysig

  • Kannemeyer, J.C. Geskiedenis van die Afrikaanse literatuur 2. Academica, Pretoria, Kaapstad en Johannesburg. Eerste uitgawe, eerste druk 1983

Tydskrifte en koerante wysig

  • Anoniem. Biografie: Hoof van Skoolradio en rolprentafdeling, Die Burger, 9 November 1957

Internet wysig