Jo Onderstall

Suid-Afrikaanse amateurbotanis en -mikoloog

Jo Onderstall (née De Beer, 17 Mei 1929 – 28 Maart 2016) was 'n Suid-Afrikaanse amateur-plantkundige, wat bekendheid verwerf het weens verskillende publikasies, artikels en praatjies oor plantlewe en fungi van Mpumalanga, benewens haar bydraes tot natuurbewaring.[1]

Sy is op 17 Mei 1929 in Harrismith gebore. Sy het in 1948 liggaamsopvoeding by die Universiteitskollege van die Oranje-Vrystaat studeer en vir 'n jaar daarna klasgegee voor sy met William “Bill” Onderstall getroud is.[1][2]

Sy was vir baie jare verbonde aan die bestuur van die Laeveldse tak van die Botaniese Vereniging van Suid-Afrika, en ook die voorsitter vir etlike jare.[1] In 1984 het "Veldblomgids No 4 - Transvaalse Laeveld en Platorand" / "Transvaal Lowveld and Escarpment Wild Flower Guide" uit haar pen verskyn, een van 'n reeks veldblomgidse van die Botaniese Vereniging. Dit was die eerste beskikbare gids tot die laeveldse veldblomme en is met haar eie foto's geïllustreer. In die volgende twaalf jaar het sy 'n voldoende fotografiese versameling opgebou om in 1996 'n tweede volume saam te stel, genaamd "Wild Flower Guide to Mpumalanga and Northern Province", wat deur Sappi geborg is. Benewens hierdie veldblomgidse het sy baie artikels vir verskillende publikasies geskryf.[2]

Sy het gereeld praatjies gelewer oor plante, voëls of sampioene, laasgenoemde 'n onderwerp waaroor sy ook goed ingelig was. Sy was oor die jare in gereelde kontak met Johan Kluge (1947–1998), wat eers natuurbewaringsbeampte van die Departement Bosbou te Witklip was, en later die kurator van die Laeveld- Botaniese Tuin sou word. In die 1970's was hulle samewerking instrumenteel om 'n ekologies belangrike stuk berggrasveld te bewaar, wat onder meer ryk aan orgideespesies is. Hierdie gebied op die kruin van die platorand was bestem vir 'n nuwe denneplantasie, maar kon weens haar en Johan se samewerking in 'n reservaat omskep word.[2]

Sy was die samesteller van die eerste plantlys vir die Buffelskloof Privaat Natuurreservaat op die Mpumalanga-platorand. Toe die reservaat 'n belangrike navorsingsgerief verkry het, is daar dikwels op haar botaniese kennis staatgemaak. Met haar dood was 'n derde boek, bestaande uit haar herinneringe, byna voltooid. Sowat 400 plantspesimens wat sy in die laeveld en platorand versamel het, word in die herbaria van die Laeveld- Botaniese Tuin en Pretoria (PRE) bewaar.[1]

Sy is op 28 Maart 2016 in Nelspruit oorlede, en word oorleef deur haar seun David (1953– ) wat ook belangstellings in plant- en dierkunde koester en 'n kranige plantversamelaar is.[2]

Verwysings

wysig
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Gunn, Mary; Codd, L. E. (1981). Botanical exploration of southern Africa: introductory volume to the Flora of southern Africa: an illustrated history of early botanical literature on the Cape flora, biographical accounts of the leading plant collectors and their activities in southern Africa from the days of the East India company until modern times. Kaapstad: gepubliseer vir die Botaniese Navorsingsinstituut deur A. A. Balkema. p. 267. ISBN 9780869611296.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 "Jo Onderstall will be missed". Laevelder (in Engels). 1 April 2016. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 April 2016. Besoek op 4 April 2016.