Keltiese kruis

Die Keltiese kruis kombineer die Christelike kruis met 'n sirkel wat die kruispunt omring. Dit is die simbool van die Keltiese Christendom, alhoewel dit moontlik 'n voor-Christelike oorsprong het.

'n Keltiese kruis

Oorsprong

In die Keltiese gebiede van Brittanje, Ierland en Bretagne is sedert die 7de eeu baie vrystaande loodregte kruise opgerig. Sommige van hierdie Keltiese kruise bevat opskrifte met runeskriftekens. Van die vrystaande kruise het in Cornwall en Wallis, op die eiland Iona, op die Hebrides en in Ierland bewaar gebly. Ander steenkruise is in Cumbria en in die Skotse Grensgebiede (Scottish Borders) te vinde, alhoewel sommige van hulle deel uitmaak van die Angel-Saksiese tradisie van kruisoprigting. Die bekendste vrystaande kruise is die Kruis van Wells (graafskap Meath, Republiek van Ierland) en die kruise van Monasterboice (graafskap Louth). Keltiese kruise word ook dikwels op Engelse begraafplase gevind, alhoewel die oorledenes dikwels nie van Keltiese afkoms is nie.

Daar is talle voorbeelde van kruise met 'n sirkel, selfs uit die voor-Christelike tydperk. Die kruise, wat dikwels "sonkruise" genoem word, is in die heidense Noordwes-Europa (waar dit tot die simbool van die Nordiese god Odin ontwikkel het), in die Pireneë en op die Iberiese Skiereiland opgerig. Daar is egter geen bewys dat daar 'n verbintenis met die Christelike kruis is of dat die twee soorte kruise 'n gemeenskaplike oorsprong het nie.

Christelike simboliek

In die Christelike simboliek versinnebeeld die omringde kruis die signaculum Domini of vyf wondes van Jesus Christus aan die kruis. In 'n uitgebreide betekenis is die kruis ook 'n simbool van die hart, wat die lewe nie net ontvang nie, maar die lewe ook skenk in 'n oneindige kringloop.

Politieke simbool

'n Keltiese kruis op die Paryse begraafplaas Père Lachaise

Die kulturele assosiasies van die Keltiese en die sonkruis, asook sy betekenis as 'n simbool vir die Christendom, die Westerse beskawing en Oud-Ariese tradisies, het daartoe gelei dat 'n aantal verregse politieke groeperings 'n gestileerde weergawe van die Keltiese kruis vanaf die sestigerjare van die 20ste eeu as hulle embleem gebruik het, waaronder Occident en die Groupe Union Défense (GUD) in Frankryk. Die kruis word ook deur die Blanke Nasionalistiese Beweging as 'n simbool vir die blanke bewoners van Europa gebruik.

Die verbintenis met die beweging van nuwe druïdes het geen historiese agtergrond nie. Sy oorsprong lê in die 18de eeu.

Die mees belangrike politieke verbintenis van die Keltiese kruis bestaan egter met die onafhanklikheids- en ander bewegings van Keltiese minderhede in Europa.