Kh-22

luggelanseer teen-skeepsmissiel
Kh-22

Sy-aansig van 'n Sowjet-gebou Raduga Kh-22 anti-skip missiel, Russiese naam: X-22
Missiel: Kh-22
Herkoms: Sowjetunie later Russiese Federasie
Operasioneel: 1962
Gebruik vir: langafstand-teen-skeepsmissiel
In gebruik op: Tu-22M, Тu-22К en Тu-95К22
Reikafstand: 600 km
Plofkop: 1 000 kg RDX of 350–1 000 kt termonukleêre wapen

Die Kh-22 (Russies: Х-22; AS-4 'Kitchen') is 'n groot, langafstand-teen-skeepsmissiel wat deur MKB Raduga in die Sowjetunie ontwikkel is. Dit is ontwerp vir gebruik teen vliegdekskepe en draergevegsgroepe, met óf 'n konvensionele óf 'n kernplofkop.

Ontwikkeling wysig

Nadat die Tweede Wêreldoorlog vlootgevegte en -skermutselings in die laat 1940's en vroeë 1950's ontleed is, het Sowjet-militêre denkers tot die gevolgtrekking gekom dat die era van groot seegevegte verby was, en dat afstaan aanvalle die manier sou wees om groot gevegsgroepe te neutraliseer en onbevoeg maak sonder om 'n soortgelyke mag teen hulle te ontplooi. Deur lugaanvalle met kruisermissiele te vervang, het Sowjet-lugmagte en -vlootlugvaartbevelvoerders begin om hul swaar bomwerpers te omskep in missieldraers, wat teen naderende vyandelike vlote vanaf kus- of eilandvliegvelde gelanseer kan word. Die Kh-22 (Complex 22) wapen is ontwikkel deur die Raduga-ontwerpburo en word gebruik om die Toepolef Tu-22M te bewapen.

Ontwerp wysig

Die Kh-22 gebruik Tumansky vloeibare vuurpyl-enjinbranstof, aangevuur met TG-02 (Tonka-250) en IRFNA (geïnhibeerde rooi rokende salpetersuur), wat dit 'n maksimum spoed van Mach 4.6 gee en 'n reikafstand van tot 600 km. Dit kan in hoë- of lae-hoogte-modus gebruik word. In hoë hoogte-modus klim dit tot 'n hoogte van 27 000 m en maak 'n hoëspoedduik op die teiken, met 'n eindspoed van ongeveer Mach 4.6. In lae hoogte modus klim dit tot 12 000 m en maak 'n vlak duik teen ongeveer Mach 3.5. Die missiel word gelei deur 'n giroskoop-gestabiliseerde outoloods in samewerking met 'n radiohoogtemeter.

Sowjet-toetse het aan die lig gebring dat wanneer 'n gevormde lading-plofkop wat 1 000 kg weeg in die missiel gebruik is, die gevolglike gat vyf m in deursnee gemeet is, 19,6 m2 in oppervlakte, en was 12 m diep.[1][2][3][4][5][6]

Teen Augustus 2016 was Rusland besig om die toetse van die Kh-32 kruisermissiel, 'n weergawe van die Kh-22, te finaliseer. Ontwerp vir gebruik deur die Tu-22M3-bomwerper, die missiel is ontwerp om na lansering tot 40 km na die stratosfeer te klim, oor te gaan na gelykvlug, en dan 'n steil duik na die teiken uit te voer. Die kruisermissielweergawe is ook ontwerp om vyandelike skepe, sowel as radars, en "radiokontrasteikens" soos brûe, militêre basisse, elektriese kragsentrales en ander te teiken. Die Kh-32 het 'n interne navigasiestelsel en 'n radarteikenkop, wat dit onafhanklik maak van GPS/GLONASS-navigasiesatelliete. Vermoedelik het dit 'n reikafstand van 1 000 km en 'n spoed van minstens 5 000 km/h.[7] Blykbaar is die missiel in dieselfde jaar in diens geneem.

Operasionele geskiedenis wysig

Die missiele is deur die Sowjet- en toe Russiese lugmagte op die Тu-22K ('Blinder-B') en Tu-95К22 ('Bear-G') strategiese bomwerpers gebruik. Huidige hooflanseringsplatform is die Toepolef Tu-22M3 ('Backfire') langafstand strategiese bomwerper.[8][9]

Die eerste gevegsgebruik van die missiel is tydens die 2022 Russiese inval in die Oekraïne aangemeld. Op 11 Mei 2022 het 'n video op die internet verskyn wat wys hoe 'n Russiese Lugmag Tu-22M3 strategiese bomwerper 'n paar Kh-22 missiele na teikens iewers in die Oekraïne lanseer.[10]

Die Verenigde Koninkryk se Departement van Verdediging het verklaar dat Rusland moontlik anti-skip missiele, soos die Kh-22, teen grondteikens gebruik. Sulke missiele "is hoogs onakkuraat en kan dus ernstige kollaterale skade en ongevalle veroorsaak,"[11]

In Junie 2022 is twee Kh-22-missiele, gelanseer deur Russiese Toepolef Tu-22M-bomwerpers, en na bewering in die Krementsjoek-winkelsentrumaanval geval, wat minstens 20 mense dood en ten minste 56 beseer het.[12][13]

Op 14 Januarie 2023 het 'n Kh-22 'n woonstelgebou met nege verdiepings in Dnipro getref, die grootste deel van die gebou is vernietig en 'n groot brand is veroorsaak. Minstens 21 burgerlikes is dood en 71 is in die aanval gewond.[14] Dit is deur 'n vliegtuig van die 52ste Swaarbomwerper Lugregiment gelanseer.

Verwysings wysig

  1. Precision Guided Munitions in the Region, Technical Report APA-TR-2007-0109, 2004 - 2012 Carlo Kopp, ausairpower.net
  2. КРЫЛАТАЯ РАКЕТА Х-22Н "Буря" Geargiveer 8 Junie 2019 op Wayback Machine, Д-2Н, AS-4 Kitchen, Образцы вооружений Военно - морского флота, vs.milrf.ru
  3. "Вооружения ВМФ Крылатая ракета Х-22Н". Vs.milrf.ru. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Junie 2019. Besoek op 31 Desember 2018.
  4. "Крылатая ракета Х-22 (комплекс К-22) | Ракетная техника". Rbase.new-factoria.ru. Besoek op 31 Desember 2018.
  5. "Противокорабельная крылатая ракета воздушного базирования Х-22 "Буря"" (in Russies). Defendingrussia.ru. Besoek op 31 Desember 2018.
  6. "Tupolev Tu-22 'Blinder', Tu-22M 'Backfire': Russia's long range supersonic bombers" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 4 Desember 2017.
  7. Next Gen Kh-32 ant-ship cruise missile tests drawing to a close in Russia - Navyrecognition.com, 24 Augustus 2016
  8. Rosoboronexport Air Force Department and Media & PR Service, AEROSPACE SYSTEMS export catalogue, Rosoboronexport State Corporation, p. 122, archived from the original on 2007-10-30, https://web.archive.org/web/20071030213111/http://www.rusarm.ru/cataloque/air_craft/aircraft.pdf, besoek op 2022-07-04 
  9. China's Military Faces the Future, James R. Lilley, David L. Shambaugh, illustrated, M.E. Sharpe, 1999, ISBN 0765605066, ISBN 9780765605061
  10. "We May Have Our First Sight Of A Russian Bomber Launching Missiles At Ukraine". thedrive.com. 11 Mei 2022.
  11. KEYTON, David; LEICESTER, John. "Ukraine: Russia said to be using more deadly weapons in war". www. abcnews.go.com (in Engels). Besoek op 11 Junie 2022.
  12. "Российская ракета попала в торговый центр в Кременчуге. Погибли 20 человек, десятки раненых" [A Russian rocket hit a shopping mall in Kremenchug. 20 people died, dozens injured]. www.bbc.com (in Russies).
  13. Sebastien Roblin (29 Junie 2022). "Why Russia Is Using Old Kh-22 Aircraft Carrier-Killer Missiles to Hit Ukraine". 19FortyFive (in Engels (VSA)). Besoek op 30 Junie 2022.
  14. "Ракетний удар по багатоповерхівці у Дніпрі: кількість загиблих знову зросла". tsn.ua. 15 Januarie 2023. Besoek op 15 Januarie 2023.