Knoffel (Allium sativum), word as spesery gebruik en is die tweede mees verboude spesie van die genus Allium. Hierdie genus bevat ook verskeie ander spesies wat as uie bekend staan en verbou word as voedsel, soos die bruinui (A. cepa), sjalotte, preie, die Japannese tros-ui (A. fistulosum), Egiptiese ui (A. ×proliferum), en die Kanadese ui (A. canadense).

Knoffel
Knoffelplant, geskets deur William Woodville, Medical Botany, 1793.
Wetenskaplike klassifikasie
Koninkryk:
Divisie:
Klas:
Orde:
Familie:
Genus:
Spesie:
A. sativum
Binomiale naam
Allium sativum

Beskrywing van plant

wysig

Die knoffelplant groei tot 'n hoogte van 1,2 m en bestaan uit 'n waaier van hol, blou-groen blare. Die blare is vleesagtig, hol en silindries gevorm, met 'n afgeplatte kant. Dit produseer hermafrodiete blomme. Bestuiwing vind plaas met die hulp van bye en ander insekte. Wanneer knoffel ryp word, versamel voedingreserwes in die blaarbasisse en die bol swel uit.

As die bol deur die winter in die grond gelaat word, ontwikkel 'n nuwe groeipunt uit die middel van die bol in die lente. Nuwe blare verskyn en 'n lang, hol stammetjie skiet boontoe om die wit blomhofies wat vorm, te dra. Die sade is 'n blink swart kleur en driehoekig in dwarssnit.

Verbouing

wysig

Die knoffelplant is eintlik 'n twee- of meerjarige plant, maar word algemeen ge-oes na die eerste jaar van verbouing.

Die knoffelplant se bol aan die basis van die plant begin te swel wanneer 'n sekere dag-lengte bereik word. In die herfs sterf die blaardele af en die buitenste lae van die bol word droog en bros. Die oes word gepluk en gedroog, waarna die knoffel gereed is vir gebruik of om te stoor.

Die oes is vatbaar vir aanvalle deur peste, siektes en verskeie fungi wat verrotting veroorsaak.

Gebruike

wysig

Knoffel word wêreldwyd gekweek, verbou en verbruik. Gewoonlik word knoffel gebraai in kos, as 'n geurmiddel, of as bestanddeel van 'n gereg. Daarbenewens kan dit ook ingelê word in bottels bedek met olie. Knoffel het 'n skerp reuk wanneer dit gekap of gerasper word.

Daar word geglo dat die verbruik van knoffel sekere gesondheidsvoordele inhou, bv. anti-inflammatoriese, anticholesterol-, kankerbestrydende en antioksidant-eienskappe.

Ekonomies

wysig
Top tien knoffelprodusente — 2010 (metrieke ton)
Wêreldwyd 17 674 893
  China 13 664 069
  Indië 833 970
  Suid-Korea 271 560
  Egipte 244 626
  Rusland 213 480
  Mianmar 185 900
  Ethiopië 180 300
  VSA 169 510
  Bangladesj 164 392
  Oekraïne 157 400

Galery

wysig

Verwysings

wysig
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.