Koeberg

Koeberg in die provinsie Wes-Kaap (Republiek van Suid-Afrika) is die eerste en enigste kernkragsentrale op die vasteland van Afrika, wat op 15 Maart 1984 sy kritiese fase bereik. Op 4 April van dieselfde jaar begin die kernreaktor vir die eerste keer elektrisiteit opwek, gevolg deur die tweede reaktor op 25 Julie 1985.

Koeberg

Ligging van die Koeberg-kernkragsentrale

Koeberg beskik oor twee turbogenerators van 921 megawatt elk, wat tot die grootstes in die Suidelike Halfrond behoort.

Geskiedenis

Die Suid-Afrikaanse Elektrisiteitsvoorsieningskommissie (Eskom) het reeds in Mei 1971 die plaas Duynefontein, sowat 28 km noord van Kaapstad, gekoop wat as geskik vir die oprigting van 'n kernkragsentrale geag is. Seewater van die Atlantiese Oseaan kan hier vir verkoeling gebruik word, wat groot hoeveelhede vars water bespaar. Die knellende tekort aan water, wat deur droogtes versterk word, maak binnelandse steenkoolsentrales met hulle groot behoeftes aan verkoelingswater minder aantreklik, alhoewel Suid-Afrika oor groot afsettings van steenkool beskik. Met die oprigting van Koeberg het die Kaap minder afhanklik van die Mpumalangase steenkoolsentrales geword, wat in 1983 in naastenby 90 persent van sy kragbehoeftes voorsien het.

Maar eers met die begin van die oliekrisis in 1973, wat op die Jom Kippoeroorlog in Oktober van dieselfde jaar gevolg het, het die projek van 'n Suid-Afrikaanse kernkragsentrale lewensvatbaar geword. Suid-Afrika het onder die boikot van Arabiese state gely wat destyds geweier het om ru-olie direk na die land uit te voer. Die RSA is in dié tyd gedwing om olie teen hoër pryse op die vrye mark te koop. Tegelykertyd het Eskom daarvoor gepleit om die steenkoolreserwes van die land eerder vir die bestaande kragsentrales, die SASOL-projek en vir die uitvoer na oorsese lande te gebruik.

Suid-Afrika het eers beoog om 'n Switsers-Nederlandse aanbod vir die oprigting van 'n kernkragsentrale goed te keur, maar weens politieke drukgroepe in Nederland en hulle optrede teen Suid-Afrika is dié projek uiteindelik gestaak.

'n Frans-Belgiese konsortium van Framatome, Spie-Batignolles en Alsthom het geblyk om meer betroubaar te wees. Die verdrag oor die Koeberg-projek is in Augustus 1976 in Johannesburg en Parys onderteken, en 'n tweesydige ooreenkoms tussen Frankryk en Suid-Afrika is in Oktober van dié jaar bereik. Die Franse het oor die grootste kapasiteit van kernkragsentrales in Europa beskik en was soos België nie bereid om die handel met Suid-Afrika weens politieke geskille te laat vaar nie. Daarbenewens het Franse banke 82 persent van die kapitaal verskaf wat vir die oprigting van Koeberg noodsaaklik was, terwyl Frankryk ook aangebied het om Koeberg se kernafval te verwerk.

Die Frans-Belgiese reaktor was gebaseer op 'n Amerikaanse tipe drukwaterreaktor, wat oorspronklik deur die Amerikaanse maatskappy Westinghouse ontwerp is.

Ondanks tegniese probleme wat Eskom met die reaktors ondervind het – hulle moes aanvanklik jaarliks afgeskakel word om kernbrandstof te kan herlaai – het kernkrag in 1992 in naastenby 6 persent van Suid-Afrika se elektrisiteitsbehoeftes voorsien.

Koeberg het twee 922 MW kernreaktors wat elektrisiteit in 1985 begin lewer het. Die kragsentrale gebruik plaaslike uraan wat deur Suid-Afrikaanse wetenskaplikes vir die kragsentrale ontwikkel is. Een van die kernreaktors het in Desember 2005 weens instandhoudingsprobleme die gees gegee en die Wes-Kaap provinsie vir maande sonder voldoende kragvoorsiening gelaat.

Op 12 September 2010 is 91 personeellede met kobalt-58 stof besmet in 'n voorval wat blykbaar tot die stasie beperk is.^[1]

Die regering se ooreengekome 2019 Geïntegreerde Hulpbronplan (IRP) beplan 'n lewensverlenging van 20 jaar vir Koeberg tot 2044, en 'n vertraagde kernnuutbouprogram met 'n scenario wat nuwe kapasiteit na 2030 kan bou.^[2]

Eskom het op 10 September 2020 aangekondig hy gaan ses nuwe stoomopwekkers in 2021 installeer.^[3]

Tegniese gegewens

Koeberg beskik oor twee kernreaktors:

Reaktor^[4]	Reaktortipe	Netto kapasiteit	Bruto kapasiteit	Oprigting begin op	Netwerk- sinchronisasie	Kommersiële bedryf	Afskakeling
Koeberg-1	Drukwaterreaktor	900 MW	944 MW	1 Julie 1976	4 April 1984	21 Julie 1984
Koeberg-2	Drukwaterreaktor	900 MW	944 MW	1 Julie 1976	25 Julie 1985	9 November 1985

Verwysings

↑ SAPA (20 September 2010). "Koeberg workers contaminated". News24. Besoek op 22 September 2010.
↑ "Nuclear remains in South Africa's energy plans". World Nuclear News. 18 Oktober 2019. Besoek op 22 Oktober 2019.
↑ "UPDATE 1-S.Africa's Eskom expects 2021 replacement of generators at nuclear plant". Reuters. 10 September 2020. Besoek op 10 September 2020.
↑ Power Reactor Information System van die IAEA: „South Africa, Republic of: Nuclear Power Reactors“ Geargiveer 9 Maart 2005 op Wayback Machine (en)

Eksterne skakels

(en) Virtual Nuclear Tourist – meer inligting oor Koeberg
Kernkragreaktor (kaart) (WikiMapia)

33°40′35.2″S 18°25′55.37″O / 33.676444°S 18.4320472°O / -33.676444; 18.4320472

[1] SAPA (20 September 2010). "Koeberg workers contaminated". News24. Besoek op 22 September 2010.

[wnn-20191018-2] "Nuclear remains in South Africa's energy plans". World Nuclear News. 18 Oktober 2019. Besoek op 22 Oktober 2019.

[Reuters-3] "UPDATE 1-S.Africa's Eskom expects 2021 replacement of generators at nuclear plant". Reuters. 10 September 2020. Besoek op 10 September 2020.

[IAEA-4] Power Reactor Information System van die IAEA: „South Africa, Republic of: Nuclear Power Reactors“ Geargiveer 9 Maart 2005 op Wayback Machine (en)

[1]

[2]

[3]

[4]