Konvergente evolusie

Konvergente evolusie is die onafhanklike evolusie van soortgelyke kenmerke in spesies van verskillende tydvakke of epogge. Konvergente evolusie skep analoë strukture van soortgelyke vorm of funksie wat egter nie by die laaste gemeenskaplike voorsaat van daardie groepe aanwesig is nie. Die kladistiese term vir onderling ooreenkomstige verskynsels is homoplasie. Die repeterende evolusie van vlug word as 'n tiperende voorbeeld beskou, aangesien vlieënde insekte, voëls, pterosouriërs en vlermuise op onafhanklike wyse die nuttige bedrewenheid van vlug bemeester het. Kenmerke wat funksioneel soortgelyk is en deur konvergente evolusie ontstaan het word as analoog geag, terwyl homoloë strukture of trekke wel 'n gemeenskaplike oorsprong het, maar uiteenlopende funksies kan vervul. Voël-, vlermuis- en pterosouriër-vlerke is sodanige analoë strukture, maar hulle voorste ledemate is homoloog, omdat dit 'n gemeenskaplike voorouerlike toestand het, ten spyte van verskillende aanwendings.

Die vetplantgenera Euphorbia en Astrophytum is wel nie noue verwante nie, maar hierdie twee spesies uit elk van die voorgenoemdes het konvergente groeivorme.

Die teenoorgestelde van konvergensie is divergente evolusie, waar verwante spesies verskillende trekke ontwikkel. Konvergente evolusie is soortgelyk aan parallele evolusie, wat plaasvind wanneer twee onafhanklike spesies in dieselde rigting ontwikkel en aldus onafhanklik van mekaar vergelykbare kenmerke verkry. Sweefpaddas het byvoorbeeld parallel uit verskeie soorte boompaddas ontwikkel.

Baie instansies van konvergente evolusie word in plante erken, insluitend die herhaalde ontwikkeling van C4-fotosintese, saadverspreiding deur vlesige vrugte wat vir dierediëte aangepas is, en soöfagie by plante.