Wikipedia

Leierlose weerstand

sosiale weerstandstrategie waarin klein, onafhanklike groepe (koverte selle), insluitend individue (solo-selle), 'n gevestigde instelling soos 'n wet, ekonomiese stelsel, sosiale orde of regering uitdaag.

Leierlose weerstand, of leierlose verset, is 'n sosiale weerstandstrategie waarin klein, onafhanklike groepe (koverte selle), of individue ('n solo-sel word 'n " eensame wolf" genoem), 'n gevestigde instelling soos 'n wet, ekonomiese stelsel uitdaag , sosiale orde of regering. Leierlose weerstand kan enigiets van nie-gewelddadige protes en burgerlike ongehoorsaamheid tot vandalisme, terrorisme en ander gewelddadige aktiwiteite insluit.

Leierlose selle het nie vertikale bevelskakels nie en werk dus sonder hiërargiese bevel,[1] maar hulle het 'n gemeenskaplike doelwit wat hulle verbind met die sosiale beweging waaruit hul ideologie geleer is.[2]

Leierlose weerstand is aangewend deur diereregte-, radikale omgewingsbewuste-, anti-aborsie-, opstandelinge, anargistiese, anti-koloniale en terreurbewegings. Dit is 'n strategie wat ook deur haatgroepe gebruik word.[2]

Algemene kenmerke

wysig

'n Geheime sel kan 'n alleenstaande individu of 'n klein groepie wees. Die basiese kenmerk van die struktuur is dat daar geen eksplisiete kommunikasie tussen selle is wat optree na gedeelde doelwitte nie. Lede van een sel het gewoonlik min of geen inligting oor wie anders namens hul saak agiteer nie.[1] Leierlose bewegings kan 'n simboliese leierfiguur hê.[1] Dit kan 'n openbare figuur, 'n meervoudige gebruiksnaam of 'n inspirerende skrywer wees, wat generiese teikens en doelwitte kies, maar nie werklik planne bestuur of uitvoer nie. Media, in hierdie geval, skep dikwels 'n positiewe terugvoerlus: deur verklarings van 'n beweging se rolmodel te publiseer, boesem dit motivering, idees en veronderstelde simpatie in die gedagtes van potensiële agiteerders wat op hul beurt verdere gesag aan die figuur verleen.[1] Alhoewel dit dalk losweg na 'n vertikale bevelstruktuur lyk, is dit veral eenrigting: 'n titulêre leier maak uitsprake, en aktiviste kan reageer, maar daar is geen formele kontak tussen die twee vlakke van organisasie nie.[2]

Gevolglik is leierlose weerstandselle weerstand teen informante en verraaiers. Aangesien daar nie 'n sentrum is wat vernietig kan word nie, nóg skakels tussen die selle wat geïnfiltreer kan word, is dit moeiliker vir gevestigde owerhede om die ontwikkeling van 'n leierlose weerstandsbeweging te arresteer as wat dit is met bewegings wat meer konvensionele hiërargieë aanneem.[1]

Gegewe die asimmetriese karakter van leierlose weerstand, en die feit dat dit dikwels strategies aangeneem word in die lig van 'n magswanbalans, het dit baie in gemeen met guerrilla-oorlogvoering. Laasgenoemde strategie behou egter gewoonlik een of ander vorm van georganiseerde, tweerigtingleierskap en is dikwels meer breed-gebaseer as die geïndividualiseerde optrede van leierlose selle. In sommige gevalle kan 'n grootliks leierlose beweging in 'n samehangende opstand- of guerrillabeweging ontwikkel, soos met die Joego-Slawiese partisane van die Tweede Wêreldoorlog.

Leierlose weerstand behels dikwels weerstand deur gewelddadige middele, maar dit is nie daartoe beperk nie. Nie-gewelddadige groepe kan dieselfde struktuur gebruik om Samizdat-literatuur te skryf, te druk en te versprei, om selfpropagerende boikotte teen politieke opponente via die internet te skep, om 'n alternatiewe elektroniese geldeenheid buite die bereik van belastingregerings en transaksie-aantekenbanke te handhaaf, ensovoorts.[3]

Geskiesenis

wysig
 
Geelbaadjie protes op 17 November 2018 in Vesoul (Haute-Saône).

Die konsep van leierlose weerstand is ontwikkel deur kol. Ulius Louis Amoss, 'n voormalige Amerikaanse intelligensiebeampte, in die vroeë 1950's.[4][5] Amoss, 'n anti-kommunis, het leierlose weerstand gesien as 'n manier om die penetrasie en vernietiging van CIA-gesteunde weerstandselle in Oos-Europese lande onder Sowjet-beheer te voorkom.[6][5]

Die konsep is herleef en gewild gemaak in 'n opstel gepubliseer deur die anti-regeringKu Klux Klan-lid Louis Beam in 1983, weer in 1992, en is gelees as 'n hoofboodskap tydens die 1992-byeenkoms van Rocky Mountain Rendezvous van regse ekstremiste.[7][4][8] Beam het leierlose weerstand bepleit as 'n tegniek vir wit nasionaliste om die stryd teen die Amerikaanse regering voort te sit, ten spyte van 'n oorweldigende wanbalans in mag en hulpbronne.[5]

Beam het aangevoer dat konvensionele hiërargiese piramidale organisasies uiters gevaarlik is vir hul deelnemers, wanneer hulle in 'n weerstandsbeweging teen die regering werksaam is, as gevolg van die maklike bekendmaking van die bevelsketting. 'n Minder gevaarlike benadering sou wees om eendersdenkende individue te oortuig om onafhanklike selle te vorm sonder noue kommunikasie tussen mekaar, maar oor die algemeen in dieselfde rigting te werk.[1]

Meer hedendaagse voorbeelde van sosiale bewegings soos die gilets jaunes (geel baadjies) in Frankryk, Extinction Rebellion, of die #MeToo-beweging het blykbaar spontaan as leierlose bewegings ontstaan, miskien as gevolg van die voorkoms van sosiale media wat individue met algemene griewe bymekaarbring, selfs in die afwesigheid van georganiseerde leierskap.[9]

In die praktyk

wysig

Dierebevryding

wysig

Die eerste aangetekende direkte aksie vir dierebevryding wat (na 'n aansienlike vertraging) tot 'n beweging van leierlose weerstand gevorder het, was deur die oorspronklike "Band of Mercy" in 1824 wie se doel was om jakkalsjagters te stuit.[10] Geïnspireer deur hierdie groep en nadat hy gesien het hoe 'n dragtige takbok deur jakkalsjagters die dorp ingedryf word om doodgemaak te word, het John Prestige besluit om hierdie sport aktief teë te staan en het die Jagsaboteursvereniging in 1964 gestig. Binne 'n jaar, het 'n leierlose model van jag-sabotasiegroepe is regoor die Verenigde Koninkryk gevorm.[10]

'n Nuwe Band of Mercy is toe in 1972 gestig. Dit het direkte optrede gebruik om diere te bevry en ekonomiese sabotasie te veroorsaak teen diegene wat vermoedelik diere mishandel. Ronnie Lee en ander het die naam van die beweging na die Animal Liberation Front (ALF) in 1976 verander en 'n leierlose weerstandsmodel aangeneem wat breedweg op dierebevryding fokus.[11]

Earth First! en die omgewingsbeweging in die 1980's het ook die leierlose weerstandsmodel aangeneem.[12] ’n Dierebevrydingsbeweging wat geweld voorgestaan het, het ontstaan met die naam Animal Rights Militia (ARM) in 1982. Briefbomme is aan die destydse Britse eerste minister, Margaret Thatcher, gestuur. Twee jaar later is die naam Hunt Retribution Squad (HRS) ook gebruik.[13][14]

Die Earth Liberation Front (ELF) is in 1992 gestig en van Earth First! weggebreek toe daardie organisasie besluit het om op openbare direkte optrede te fokus, in plaas van die “ekotage” waaraan die ELF deelgeneem het.[15] 'n Gewelddadige groep genaamd die Departement of Judtice is in 1993 gestig, en in 1994 het skeermeslemmetjies aan jagters soos Prins Charles en aan dierenavorsers gestuur.[16][17]

In 1999 is die leierlose weerstandstrategie aangewend deur dierebevrydingsorganisasies soos Stop Huntingdon Animal Cruelty (SHAC), wat gevorm is uit die Consort beagles-veldtog en Save the Hill Grove Cats om Huntingdon Life Sciences (HLS) te sluit. Ten spyte van aanspraak op suksesse[18] het leierlose dierebevryding en omgewingsbewegings oor die algemeen nie die breë populêre steun wat dikwels in streng politieke of militêre konflikte voorkom bekom nie. [19]

Binne 'n paar jaar na die oorwinnings wat deur die SHAC geëis is, het ander veldtogte teen dieretoetslaboratoriums ontstaan. Terselfdertyd het SPEAK Campaigns en die meer radikale ALF-militante, Oxford Arson Squad, hul veldtogte begin na dieselfde doelwit: om Oxford Universiteit se dierenavorsing te beëindig.

In April 2009 het die Militant Forces Against Huntingdon Life Sciences (MFAH) aktief geraak. Met die ALF het hulle HLS-kliënte- en finansiële direkteure, sowel as maatskappyeiendom, begin teiken. Sedertdien het groepe meer as 'n dosyn aksies in Europa aangemeld, insluitend die verfbemorsing van huise, die brand van motors en grafsonheiligheid. Militante is egter teen die ALF-ideologie, en glo eerder in enige nodige optrede om lyding by HLS se laboratoriums te voorkom.[20]

Radikale Islamiste

wysig

Leierlose weerstand is ook dikwels goed geskik vir doelwitte deur terroristiese groepe. Die Islamitiese organisasie Al-Kaïda gebruik 'n tipiese simboliese leier/leierlose selstruktuur. Die organisasie self is dalk piramidaal, maar simpatiseerders wat op sy uitsprake reageer, doen dit dikwels spontaan en onafhanklik.

Gegewe die klein, geheime karakter van terroriste-selle, is dit maklik om te aanvaar dat hulle noodwendig leierlose weerstandsmodelle uitmaak. Wanneer daar tweerigting kommunikasie met eksterne leierskap is, is die etiket egter onvanpas. Die mans wat die bomaanvalle op die Londense metro op 7 Julie 2005 uitgevoer het, het 'n leierlose versetsel uitgemaak deurdat hulle na bewering uit simpatie vir Islamitiese fundamentalisme maar onder hul eie besluitneming opgetree het. Die kapers wat by die aanvalle van 11 September betrokke was, het daarenteen na bewering opleiding, leiding en befondsing van Al-Kaïda ontvang, en word nie as 'n leierlose sel beskou nie.

Neo-Nazi's en Blanke nasionaliste

wysig

Die konsep van leierlose weerstand bly belangrik vir ver-regse denke in die Verenigde State, as 'n voorgestelde reaksie op waargenome federale regering oorbereiking ten koste van individuele regte. Simson Garfinkel het egter in sy navorsing gevind dat die verregses meestal hierdie taktiek selde gebruik het. Timothy McVeigh is een voorbeeld in die Verenigde State. McVeigh het in 'n klein sel gewerk wat sy aanval gebaseer het op motiverings wat wydverspreid is onder verregse anti-regeringsgroepe en die burgermagbeweging.

Leierlose weerstand is bepleit deur wit oppergesagsgroepe soos White Aryan Resistance (WAR) en die Britse neo-Nazi Combat 18 (C18). Die moderne Ku Klux Klan word ook erken dat hy 'n leierlose weerstandsmodel ontwikkel het.[21] Troy Southgate het ook vorme van leierlose weerstand bepleit gedurende sy tyd as 'n vooraanstaande aktivis in die National Revolutionary Faction en 'n pionier van nasionale anargisme. James Mason, 'n voormalige lid van die Amerikaanse Nazi Party en neo-Nazi, was 'n voorstander van die idee van "leierlose weerstand" soos uiteengesit in SIEGE, 'n versameling geskrifte van die ontbinde National Socialist Liberation Front (NSLF) wat geweld teen politieke opponente, Jode en nie-blankes waarvan hy beskou het as die vermoedelik Joodse beheerde entiteit waarna hy verwys het as "The System" wat sedertdien deur die terreurgroep omhels is Atomwaffen-afdeling (AWD).

Stormfront, Ariese Nasies en Hammerskin Nation (HSN) skakel met Beam se konsep van "Leierlose Weerstand". Hierdie groepe bevorder alleenwolf-aksies. Terwyl nominaal geweld veroordeel word, prys die webwerwe die man wat "praktiseer wat hy preek, en wat sy woorde met sy dade ondersteun." moordtogte is deur omstandighede gedwing. Die Wêreldkerk van die Skepper (WCOTC) het 'n gemengde boodskap gegee en Smith genoem "'n onbaatsugtige man wat sy lewe gegee het in die weerstand teen Joodse/modder tirannie," maar let op "die Kerk" keur nie sy dade goed nie.”[22]

Verwysings

wysig
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Garfinkel, Simson (3 Maart 2003). "Leaderless resistance today". First Monday (in Engels). 8 (3). doi:10.5210/fm.v8i3.1040. ISSN 1396-0466.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Joosse, Paul (2007). "Leaderless Resistance and Ideological Inclusion: the Case of the Earth Liberation Front". Terrorism and Political Violence. 19 (3): 351–368. doi:10.1080/09546550701424042. S2CID 17532687.
  3. ↑ Joosse, Paul (2012). "Elves, Environmentalism, and 'Eco-terror'". Crime, Media, Culture. 8 (1): 75–93. doi:10.1177/1741659011433366. S2CID 145748563.
  4. ↑ 4,0 4,1 Berlet, Chip (Fall 2008). "Leaderless Counterterrorism Strategy—The 'War on Terror,' Civil Liberties, and Flawed Scholarship". The Public Eye. Besoek op 27 Junie 2022.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Mareš, Miroslav (2020). "Leaderless Resistance: Development, Countering and Research of Insurgent Concept". Vojenské rozhledy (in English). 29 (3): 41–56. doi:10.3849/2336-2995.29.2020.03.041-056. ISSN 1210-3292. S2CID 225320075.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: onerkende taal (link)
  6. ↑ Amoss as cited in "Leaderless Resistance: Amoss Version 1953-1962". Defending Dissent Foundation Study Guide. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Junie 2015.
  7. ↑ Beam, Louis (Februarie 1992) [1983]. "Leaderless Resistance". The Seditionist (12).
  8. ↑ "Peter J. "Pete" Peters". Anti-Defamation League. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Junie 2008. Besoek op 27 Junie 2023.
  9. ↑ Ross, Carne (13 Desember 2018). "How to create a leaderless revolution and win lasting political change". The Guardian (in Engels (VK)). ISSN 0261-3077. Besoek op 15 Februarie 2023.
  10. ↑ 10,0 10,1 Best, Steven; Nocella, Anthony J., reds. (2004). Terrorists or Freedom Fighters. Lantern Books.
  11. ↑ Ross, Carne (13 Desember 2018). "How to create a leaderless revolution and win lasting political change". The Guardian (in Engels (VK)). ISSN 0261-3077. Besoek op 15 Februarie 2023.
  12. ↑ Southern Poverty Law Center. "From Push to Shove". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 November 2009. Besoek op 7 Mei 2006.
  13. ↑ Singer, Peter (1985). The Animal Liberation Movement: Its philosophy, its achievements and its future. Old Hammond Press. ISBN 0948062029. Besoek op 9 November 2007.
  14. ↑ Chittenden, Maurice (17 Oktober 2004). "Focus: Desecrated". The Sunday Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Junie 2011.
  15. ↑ Alleyne, Richard (19 Januarie 2001). "Terror tactics that brought a company to its knees". The Daily Telegraph. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Maart 2003.
  16. ↑ "Animal rights, terror tactics". BBC News. 30 Augustus 2000.
  17. ↑ "From push to shove". Southern Poverty Law Group Intelligence Report. Fall 2002. p. 3. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 November 2009.
  18. ↑ "Quantum Analytics: Drop HLS". Stop Huntingdon Animal Cruelty. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Maart 2005.{{cite web}}: CS1 maint: unfit URL (link)
  19. ↑ "Activists' 'war' to save lobsters". BBC News. 30 Julie 2004. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Desember 2008.
  20. ↑ "MFAH Communique". Bite Back Magazine. 7 April 2009. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Augustus 2009.
  21. ↑ University of Michigan. "Right-Wing Domestic Terrorism" (PDF). Besoek op 7 Mei 2006.
  22. ↑ Ray, Beverly; George E. Marsh II (Februarie 2001). "Recruitment by Extremist Groups on the Internet". First Monday. 6 (2). doi:10.5210/fm.v6i2.834.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Leierlose_weerstand&oldid=2712488"