Maupihaa, ook bekend as Mopelia, is ’n atol in die Benedewindse Eilande van die Geselskapseilande in Frans-Polinesië, ’n Franse oorsese gebied in die Stille Oseaan. Dit is 72 km suidoos van Manuae, sy naaste buurman.

Maupihaa
Inheemse naam: Maupiha'a
Maupihaa uit die lug gesien.
Maupihaa uit die lug gesien.
Geografie

Ligging Stille Oseaan
Koördinate 16°48′S 153°57′W / 16.800°S 153.950°W / -16.800; -153.950Koördinate: 16°48′S 153°57′W / 16.800°S 153.950°W / -16.800; -153.950
Argipel Geselskapseilande

Administrasie
Sien teks.
Oorsese gebied Frans-Polinesië

Ligging in die Geselskapseilande.

Geografie wysig

Maupihaa is sowat 8 km lank en bevat ’n strandmeer van tot 40 m diep wat aan drie kante deur koraalriwwe omring word.[1]

Die koraalrif is aaneenlopend, buiten ’n klein deurgang aan die westekant. In die ooste is ’n smal, digbegroeide eilandjie (Motu Maupihaa) en ’n paar kleiner eilande. Maupihaa is altesaam 2,6 km2 groot. Die enigste dorp is op Motu Maupihaa en in 1985 het dit net 10 inwoners gehad.[2]

Geskiedenis wysig

 
Die gestrande Seeadler.

Argeologiese bewyse is gevind dat Polinesiërs die atol in antieke tye bewoon het. Die eerste Europeër wat dit besoek het, asook die naburige Fenua Ura en Motu One, was Samuel Wallis, in 1767.

In 1917 is dit aan ’n maatskappy van Papeete verhuur wat met drie werknemers gedroogde klapper vervaardig, hoenders en varke grootgemaak en seeskilpaaie versamel het. Dit is daarna aan ’n ander maatskappy verhuur wat dit heeltemal met kokospalms beplant het.

In dieselfde jaar het die Duitse graaf Felix von Luckner die eiland met die SMS Seeadler besoek en ’n klein kolonie gevestig om die Geallieerdes se skepe in die suidelike Stille Oseaan aan te val tydens die Eerste Wêreldoorlog. Hulle wou water en vars voorraad kry en die Seeadler versien ná ’n lang seereis deur die Atlantiese Oseaan en om Suid-Amerika. Omdat die Seeadler te groot was om die strandmeer binne te vaar, is dit buite die atol vasgemeer. Ná ’n kort ruk het ’n rowwe see die Seeadler laat omkeer en Luckner en sowat 50 ander gestrand gelaat.

Van die gestrande matrose was Amerikaanse oorlogsgevangenes wat op see deur Luckner-hulle gevang is. Eindelik het Luckner ’n paar mans gekies en met ’n seilboot na Fidji te vaar, waar hy ’n ander seilboot wou oorneem om terug te vaar en die ander matrose op Mopelia te gaan haal. Sy plan het egter nie uitgewerk nie, want hoewel hy sy bestemming bereik het, moes hy hom aan ’n Britse luitenant oorgee. Luckner het die res van die oorlog as krygsgevangene in Nieu-Seeland deurgebring. Intussen het die res van die bemanning ’n Franse skoener, Fortuna, by Mopelia gekaap en na Paaseiland gevaar. Hulle het op 4 Oktober daar aangekom en daar gestrand geraak. Hulle is toe deur die Chileense regering geïnterneer. Vier Amerikaanse matrose het daarna op ’n oop boot 1 600 km ver na Pago Pago gevaar, waar hulle hul kollegas op Mopelia se redding bewerkstellig het.

Administrasie wysig

Die atol is administratief deel van die munisipaliteit Maupiti van die Benedewindse Eilande. Maupihaa is tans heeltyds onbewoon.

Ander name wysig

  • Mopelia
  • Maupelia
  • Mopihaa
  • Maupihoa
  • Mapetia

Verwysings wysig

  1. "Society Islands - Maupihaa" (in Engels). oceandots.com. 14 Januarie 2007. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 September 2012. Besoek op 13 Augustus 2016.
  2. "Living Archipelagos - Proposed Sites" (in Engels). livingarchipelagos.org. 14 Januarie 2007. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Desember 2015.

Eksterne skakels wysig