Melrose-huis

Melrose-huis
Melrose-Huis in 2005
Plek	Pretoria
Land	Suid-Afrika
Tipe museum	Geskiedkundige huis
Webtuiste	http://www.tshwane.gov.za

Melrose-huis is 'n statige Victoriaanse herehuis in Jeff Masemolastraat (voorheen Jacob Marestraat), Pretoria, Suid-Afrika. Die huis is in 1886 deur die welgestelde Pretoria sakeman George Jesse Heys laat bou.

Die tafel waar die Verdrag van Vereeniging onderteken is

Dit is vernoem na die beroemde Melrose-abdy in Skotland. Melrose-huis het bekendheid verwerf toe dit tydens die Tweede Vryheidsoorlog (1899–1902) deur lord Roberts gekommandeer is as die hoofkwartier van die Britse magte nadat Pretoria in Junie 1900 binnegeval is.

Instruksies aan Britse magte in die veld is meer as agtien maande lank uit die huis gegee. Dié hoofstuk in die huis se geskiedenis het tot 'n einde gekom toe die Vrede van Vereeniging, wat die oorlog beëindig het, op 31 Mei 1902 daar geteken is.

Melrose-huis in Pretoria is ʼn nasionale gedenkwaardigheid, onder meer omdat die Vrede van Vereeniging, ingevolge waarvan die Anglo-Boereoorlog beëindig is in 1902 daarin onderteken is.

Die groot eetkamer waarin die ondertekening plaasgevind het, is sedertdien feitlik onveranderd gelaat. Melrose-huis staan in Jacob Marestraat oorkant die Burgerspark in Pretoria. Dit is in 1886 in die Victoriaanse styl gebou en in die negentigerjare van die vorige eeu deur sy eienaar, George Heys, aansienlik laat vergroot. Nadat die Britse magte Pretoria in 1900 tydens die Anglo-Boereoorlog beset het, het eers lord Roberts en later lord Kitchener Melrose-huis sy hoofkwartier gemaak.

Die Vrede van Vereeniging, wat die oorlog beëindig het, is hier onderteken. Die volgende leiers het op 31 Mei 1902 in die groot eetkamer om die tafel plaasgeneem vir die ondertekening: Lord Milner; president Schalk Burger, waarnemende president van Transvaal; oud-pres. F.W. Reitz; genl. Louis Botha; genl. J.H. de la Rey; genl. Lucas Meyer; lord Kitchener; genl. C.R. de Wet; genl. J.B.M. Hertzog; W.J.C. Brebner; genl. H.C. Olivier en J.C. Krogh.

Die tafel en die stoele staan steeds in die vertrek en daar is 'n silwerplaat op die tafel aangebring met faksimilees van die handtekeninge van die afgevaardigdes. Die Pretoriase Stadsraad het die huis, met sy inhoud, waaronder Victoriaanse meubels, silwer en porselein, in 1967 vir R300 000 gekoop en dit laat restoureer. Dit is op 17 Mel 1971 deur oud-staatspresident C.R. Swart as museum geopen en terselfdertyd tot nasionale gedenkwaardigheid verklaar.

Vandag is die elegante huis 'n museum wat dien as 'n uitstekende voorbeeld van die oorgang van Victoriaanse na Eduardiaanse argitektuur en binnenshuise versiering. Die huis se binnekant word gekenmerk deur kleurryke brandskilderglasventers, skilderye deur Engelse kunstenaars, matte in ryk kleure en swierige plafonne en kaggels, sowel as waardevolle porseleinornamente. Die meeste van die items het aan die Heysgesin self behoort.

Bibliografie

• Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409591, volume 18, bl. 114

• Fisher, Roger C. (samesteller): Visuele leksikon van die Suid-Afrikaanse woning. Kaapstad: Unibook Publishers, 1992. ISBN 1-86819-320-9

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Melrose-huis.
• Melrose-Huis-webwerf Geargiveer 30 September 2016 op Wayback Machine