Naiade (maan)
Naiade (ook bekend as Neptunus III en voorheen S/1989 N 6) is die heel binneste maan van Neptunus, op ’n afstand van 48 224 km van die planeet se middelpunt af. Die maan het ’n sinchroniese rotasie, wat meebring dat sy wentelbaan al hoe kleiner word; eindelik sal dit teen die planeet se atmosfeer bots en ’n nuwe ring van Neptunus word. Die maan is genoem na die naiades van die Griekse mitologie.[7]
 Naiade, soos gesien deur Voyager 2 (langwerpige vorm weens smering). | |
| Ontdekking | |
|---|---|
| Ontdek deur | Voyager-span |
| Datum | September 1989 |
| Kleinplaneet-benaming | Neptunus III |
| Etimologie | Naiades |
| Wentelbaaneienskappe[1][2] | |
| Epog 18 Augustus 1989 | |
| Halwe lengteas | 48 224,41 km |
| Wentelperiode | 0,2943958 ± 0,0000002 d |
| Baanhelling | 4,75 ± 0,03° (tot Neptunus se ewenaar) |
| Satelliet van | Neptunus |
Fisiese eienskappe |
|
| Afmetings | 96 × 60 × 52 km[3][4] |
| Gem. radius | 30,2 ± 3,2 km[2] |
| Gem. digtheid | 0,8±0,48 g/cm3[5] |
| Rotasieperiode | Sinchronies |
| Ashelling | 0 |
| Temperatuur | gemiddeld ~51 K (geraam) |
| Skynmagnitude | 23,91[6] |
Geskiedenis wysig
Naiade is die een of ander tyd voor middel September 1989 ontdek op foto's wat die ruimtetuig Voyager 2 geneem het. Dit was die laaste maan wat tydens die verbyvlug ontdek is en het die voorlopige naam S/1989 N 6 gekry.[8] Op 16 September 1991 het hy sy nuwe naam gekry.[9]
Eienskappe wysig
Naiade het ’n onreëlmatige vorm. Dit is waarskynlik saamgestel uit fragmente van Neptunus se oorspronklike mane wat afgesplinter het in botsings teen Triton kort nadat dié maan aangetrek en in sy baie eksentrieke wentelbaan vasgevang is.[10]
Naiade is in ’n baanresonansie van 73:69 met die tweede naaste maan, Talassa, in ’n "dans van vermyding". Terwyl Naiade om Neptunus wentel, beweeg dit twee keer van bo af verby Talassa, wat ’n kleiner baanhelling het, en daarna twee keer van onder af. Dié siklus word elke ~21,5 aarddae herhaal. Die twee mane is omtrent 3 540 km van mekaar af wanneer hulle verby mekaar beweeg. Hoewel hulle wentelradiusse met net 1 850 km verskil, is Naiade ~2 800 km bo of ander Talassa se wentelvlak wanneer dit op sy naaste daaraan is. Dié resonansie, nes baie ander sulke wentelverhoudings, stabiliseer dus die wentelbane. Die rol van baanhellings om hierdie vermyding te veroorsaak in ’n geval waar eksentrisiteite minimaal is, is egter ongewoon.[11][5]
Verkenning wysig
Sedert Voyager 2 se verbyvlug is die Neptunus-stelsel al deeglik deur grondgebaseerde sterrewagte bestudeer, sowel as deur die Hubble-ruimteteleskoop. In 2002-'03 het die Keck-teleskoop die stelsel met behulp van aanpassingsoptiek bestudeer en die grootste vier binnemane maklik waargeneem. Naiade is egter nie gesien nie.[12] Hubble het die vermoë om al die bekende mane waar te neem en moontlik ook mane wat selfs dowwer is as dié wat deur Voyager 2 ontdek is. Op 8 Oktober 2013 het die SETI-instituut aangekondig Naiade is op geargiveerde Hubble-foto's uit 2004 gesien.[13] Die vermoede dat die verlies van die posisionering te wyte was aan aansienlike foute in Naiade se efemeris (berekende posisie)[14] is korrek bewys toe die maan eindelik 80 grade van sy verwagte posisie opgespoor is.
Verwysings wysig
- ↑
Jacobson, R. A.; Owen, W. M., Jr. (2004). "The orbits of the inner Neptunian satellites from Voyager, Earthbased, and Hubble Space Telescope observations". Astronomical Journal. 128 (3): 1412–1417. Bibcode:2004AJ....128.1412J. doi:10.1086/423037.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ 2,0 2,1 Showalter, M. R.; de Pater, I.; Lissauer, J. J.; French, R. S. (2019). "The seventh inner moon of Neptune" (PDF). Nature. 566 (7744): 350–353. Bibcode:2019Natur.566..350S. doi:10.1038/s41586-019-0909-9. PMC 6424524. PMID 30787452.
- ↑ Karkoschka, E. (2003). "Sizes, shapes, and albedos of the inner satellites of Neptune". Icarus. 162 (2): 400–407. Bibcode:2003Icar..162..400K. doi:10.1016/S0019-1035(03)00002-2.
- ↑ Williams, D.R. (22 Januarie 2008). "Neptunian Satellite Fact Sheet". Nasa (National Space Science Data Center). Besoek op 13 Desember 2008.
- ↑ 5,0 5,1 Brozović, M.; Showalter, M.R.; Jacobson, R.A.; French, R.S.; Lissauer, J.J.; de Pater, I. (31 Oktober 2019). "Orbits and resonances of the regular moons of Neptune". Icarus. 338 (2): 113462. arXiv:1910.13612. doi:10.1016/j.icarus.2019.113462.
- ↑ "Planetary Satellite Physical Parameters". JPL (Solar System Dynamics). 24 Oktober 2008. Besoek op 15 November 2019.
- ↑ "Planet and Satellite Names and Discoverers". Gazetteer of Planetary Nomenclature. USGS Astrogeology. 21 Julie 2006. Besoek op 5 Augustus 2006.
- ↑ Green, D.W.E. (29 September 1989). "Neptune". IAU Circular. 4867. Besoek op 26 Oktober 2011.
- ↑ Marsden, B.G. (16 September 1991). "Satellites of Saturn and Neptune". IAU Circular. 5347. Besoek op 26 Oktober 2011.
- ↑ Banfield, D.; Murray, N. (Oktober 1992). "A dynamical history of the inner Neptunian satellites". Icarus. 99 (2): 390–401. Bibcode:1992Icar...99..390B. doi:10.1016/0019-1035(92)90155-Z.
- ↑ "NASA Finds Neptune Moons Locked in 'Dance of Avoidance'". Jet Propulsion Laboratory. 14 November 2019. Besoek op 15 November 2019.
- ↑ (Mei 2004) "Neptunian Satellites observed with Keck AO system". American Astronomical Society, DDA meeting #35, #07.08; Bulletin of the American Astronomical Society 36: 860.
- ↑ "Lost Neptune Moon Re-Discovered". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Oktober 2013. Besoek op 9 Oktober 2013.
- ↑ (Augustus 2005) "The Rings of Neptune and Uranus in the Hubble Space Telescope". American Astronomical Society, DPS meeting #37, #66.09; Bulletin of the American Astronomical Society 37: 772.
Skakels wysig
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Naiade (maan).
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
