On the Road

1957-roman deur die Amerikaanse skrywer Jack Kerouac

On the Road (Afrikaans: Op die pad) is 'n boek geskryf deur die Amerikaanse skrywer Jack Kerouac en vir die eerste keer uitgegee in Augustus 1957. Die verhaal is merendeels outobiografies en gaan oor verskillende reise wat Kerouac tussen 1947 en 1950 deur die Verenigde State en Meksiko gemaak het en die persone wat hy op die pad ontmoet het. Die boek was gekies deur die Time tydskrif as een van die 100 beste Engelse romans van 1923 tot 2005.[1]

On the Road
Drie weergawes van On the Road

SkrywerJack Kerouac
LandVlag van Verenigde State van Amerika Verenigde State
TaalEngels
OnderwerpBeat
GenreNie-fiksie
UitgewerViking Press
Uitgegee5 September 1957
MediumDruk (gebind & sagteband)
Bladsye320
Voorloper The Town and the City (1950)
VervolgThe Subterraneans (1958)

Die verhaal wysig

 
Die drie beskryfde reise in die boek: 1947 (rooi lyn), 1949 (blou) en 1950 (groen)

Die boek is geskryf vanuit die perspektief van Sal Paradise, Kerouac se alter ego in die boek en die ek-persoon. Die eintlike hoofkarakter en inspirasie vir die avonture wat Paradise beleef, is egter die jong en buitengewoon energieke Dean Moriarty, wie gebaseer is op Kerouac se vriend en held Neal Cassady as model dien. On the Road begin met 'n inleiding van Dean in die kunstenaarskringe van New York waar Sal op daardie oomblik deel van uitmaak. Ander personlikhede is onder meer Allen Ginsberg (Carlo Marx), Herbert Huncke (Elmer Hassel) en William S. Burroughs (Old Bull Lee) te herken.

Die reis, beide met as sonder Dean, gaan Sal verskillende kere dwars deur die Verenigde State. Hy doen onder meer stede soos Chicago, Denver, San Francisco, Los Angeles en New Orleans aan. Die laaste beskryf hy 'n reis in 1950 van New York na Denver en daarna met Dean via Texas na Meksiko-Stad. Sal is aanvanklik geïnspireerd deur die romantiek van die lewe onderweg en die ontmoetings wat hy het met uiteenlopende persone gehad het, maar raak aangaande in die boek meer en meer bevange deur eensaamheid en melankolie. Die vriendskap met Dean word op die proef gestel deur sy onbetroubaarheid; hy kom sy afsprake nie na nie en hy laat Sal meermale in die steek.

Verfilming wysig

Die regte om die boek te verfilm is sedert 1968 in die hande van Francis Ford Coppola. Verskeie kere is daar ver gevorder met planne vir verfilming, wat egter voor die daadwerklike produksiefase weer gestaak is. In 2005 was regisseur Walter Salles en José Rivera (albei bekend van die verfilming van Che Guevara se Diarios de motocicleta) deur Coppola genader. In Julie 2010 is begin met die produksie van die verfilming van On The Road. Sam Riley speel die rol van Sal Paradise, verder verskyn in die film onder andere Garrett Hedlund as Dean Moriarty, Kristen Stewart as Mary Lou, Kirsten Dunst as Camille en Viggo Mortensen as Old Bull Lee.

Jubileumuitgawe wysig

Ter geleentheid van die vyftigste verjaardag van On the Road het die oorspronklike uitgewer Viking Press (sedert 1975 deel van die Penguin Group) op 16 Augustus 2007 'n spesiale uitgawe van die boek uitgegee. Hierdie uitgawe volg Kerouac se eerste volledige weergawe van die verhaal, geskryf in 1951, ses jaar voor die publikasie van die boek. Kerouac het die verhaal in drie weke tyd op agt groot velle papier, wat later aaneengepak word tot 'n rol van ruim 36 meter lank. In vergelyking met die eerste publikasie is die oorspronklike weergawe 'n bietjie langer, eksplisier van toon en bevat die gedeeltes wat in 1957 nog steeds as onvanpas bestempel is. Voorts word die regte name gebruik van die persone wat in die boek voorkom.

Invloed wysig

On the Road word as invloedryk aanvaar deur verskeie digters, skrywers, akteurs en musikante, waaronder Bob Dylan, Van Morrison, Jim Morrison, Jerry Garcia en Hunter S. Thompson.

Van die joernalis Sean O'Hagan, in 'n 2007-artikel gepubliseer in The Guardian:

" ‘Dit het my lewe verander soos dit al die  ander se lewes verander het’, het Dylan baie jare later gesê. Tom Waits het ook die invloed erken, mymerend om Jack en Neal in 'n lied te erken en die "Beats" as  "vaderfigure" te beskryf. Ten minste twee groot Amerikaanse fotograwe is deur Kerouac beïnvloed: Robert Frank, wat 'n goeie vriend geword het, het Kerouac die inleiding tot Frank se boek The Americans geskryf en Stephen Shore. Shore het op die Amerikaanse padreis in die 1970's gegaan met Kerouac se boek as 'n gids. Dit sal moeilik wees om te dink Hunter S. Thompson se padverhaal Fear and Loathing in Las Vegas het nie On the Road as sjabloon gehad nie. Net so, met films soos Easy Rider, Paris, Texas, en selfs Thelma en Louise."[2]

In sy boek, Light My Fire: My Life with The Doors, het Ray Manzarek (elektrieseorrelspeler van The Doors) geskryf: "As Jack Kerouac nooit On the Road geskryf het nie, sou The Doors nooit bestaan het nie."

On the Road beïnvloed 'n hele generasie musikante, digters en skrywers soos Allen Ginsberg. As gevolg van Ginsberg se vriendskap met Kerouac, is Ginsberg in die roman geskryf in die vorm van die karakter Carlo Marx. Ginsberg het onthou dat hy aangetrokke was tot die Beat-generasie, en Kerouac, omdat hulle die "afgetrokkenheid van die bestaande samelewing" waardeer het, terwyl hulle terselfdertyd gevra het vir 'n onmiddellike vrylating uit 'n kultuur waarin die meeste "vrye" toeganklike items-liggame en idees- beperk lyk. Ginsberg het 'n gevoel van vryheid van prosa en styl in sy digkuns geïmplementeer as gevolg van die invloed van Kerouac.[3]

Sien ook wysig

Bron wysig

  • Hierdie artikel is vertaal vanuit die Nederlandse Wikipedia

Verwysings wysig

  1. "ALL-TIME 100 Novels: The Complete List". TIME Magazine (in Engels). 2005. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Maart 2010. Besoek op 29 Desember 2018.
  2. O'Hagan, Sean (5 Augustus 2007). "America's first king of the road" (in Engels). London: The Guardian. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Junie 2019. Besoek op 20 Mei 2010.
  3. Johnston, Allan. "Consumption, Addiction, Vision, Energy: Political Economies and Utopian Visions in the Writings of the Beat Generation." College Literature 32.2 (Spring 2005): 103-126. Rpt. in Poetry Criticism. Ed. Michelle Lee. Vol. 95. Detroit: Gale, 2009. Literature Resource Center. Web. 13 Apr. 2015.