Onafhanklikheid van 'n land, organisasie of regeringstak dui op die vermoë om self te regeer, teenoor om deur iemand anders regeer te word. Die verklaring van sulke onafhanklikheid impliseer somtyds 'n gewelddadige wegbreek van die heersende bestel, en is daarom 'n rede vir gereelde herdenking van die oorwinning.

John Trumbull se skildery Onafhanklikheidsverklaring (Declaration of Independence) wys die vyf lede van die ontwerpskomitee, wat in 1776 die teks van die Onafhanklikheidsverklaring aan die Tweede Kontinentale Kongres in Philadelphia voorlê
Proklamasie en sweer van die onafhanklikheid van Chili, skildery deur Pedro Subercaseaux Errázuriz, 1945
Kaart van Afrikalande volgens hul onafhanklikheiddatums

Onafhanklikheid van 'n land of staat Wysig

Met die onafhanklikheid van 'n land of staat word bedoel, dat so 'n land of staat nie (meer) deur 'n ander staat geregeer of bestuur word nie en volledig kan beslis oor binnelandse en buitelandse beleid, tot die mate toegelaat in internasionale reg. Onafhanklik beteken dus nie dat 'n land nie meer afhanklik is van ander lande nie, maar wel dat dit die reg het om self te besluit.

Die status van onafhanklikheid word internasionaal bepaal deur die Verenigde Nasies. 'n Onafhanklike land kan dan ook lid word van die Verenigde Nasies. Daar is enkele lande waarvan die onafhanklikheid internasionaal nie erken word nie, maar wel deur een of meer lande. 'n Voorbeeld is Turks-Siprus, wat slegs deur Turkye erken word. Voor 1994 het slegs Suid-Afrika die 'onafhanklikheid' van die tuislande Transkei, Venda, Ciskei en Bophuthatswana erken, sowel as dié van Taiwan. Daar is ook enkele lande wat hul onafhanklikheid eensydig verklaar het. Voorbeelde hiervan is Puntland in Somalië en die toenmalige Rhodesië (nou Zimbabwe).

Onafhanklikheidsverklaring Wysig

Die Onafhanklikheidsverklaring dui op 'n amptelike dokument of bekendmaking dat 'n spesifieke staat hom die reg voorbehou, of dat hierdie reg aan hom toegestaan word, om homself te regeer.

Onafhanklikheidsdag Wysig

Die onafhanklikheidsdag of onafhanklikheidsdatum van 'n staat word gewoonlik gedefinieer as die datum waarop soewereiniteit bereik word. In sommige gevalle mag die gegewe datum nie "onafhanklikheid" in die strengste sin voorstel nie, maar eerder 'n belangrike gebeurtenis van nasiebou, soos die tradisionele stigtings- of eenheidswordingsdatum, of 'n fundamentele verandering in die vorm van regering.

Onafhanklikheidsoorlog Wysig

'n Onafhanklikheidsoorlog is 'n gewapende stryd met die doel onafhanklikheid te verkry. So 'n oorlog kan vooraf gegaan word deur 'n onafhanklikheidsverklaring waar 'n geografiese gebied of etniese groep onafhanklikheid verklaar vanaf 'n ander staat of etniese groep.

Sien ook Wysig

Eksterne skakels Wysig