Ongersrivier
Die Ongersrivier is 'n rivier van die Bo-Karoo, en 'n sytak van die Brakrivier wat naby Prieska in die Oranjerivier loop. Die Ongersrivier word soms standhoudend genoem, en na wolkbreuke is dit inderdaad 'n breë, sterk rivier. Tydens somerdroogtes is die bogrondse waterstand en -vloei egter beperk. Die rivier ontspring naby Richmond, waar die Wilgersloot en Bulbergspruit bolope daarvan is. Die Wilgersloot word deur drie fonteine gevoed, en Driefontein, die plaas waarop Richmond aangelê is, is hierna vernoem. Stroomaf word die rivier deur verskillende fonteine gevoed, wat in vroeëre tye onder riviersand verberg was, maar meer onlangs deur erosie blootgestel is.[1] Die Ongers vloei aanvanklik noordweswaarts, verby Merriman, voor dit noord swenk en deur die Israelspoort wes van Britstown vloei. Hier word dit in die Smartt-sindikaatdam opgedam, en vloei dan sowat 50 km noordwaarts, naby Biega se Berg (1 102 m), in die Brakrivier.[2]
| Ongersrivier | |
|---|---|
 | |
| Stroomgebied | Noord-Kaap, Suid-Afrika |
| Hoofrivier | Oranjerivier |
| Oorsprong | Naby Richmond |
| Monding | Brakrivier |
| Monding-hoogte | 1 102 m |
  Ongersrivier |
|
| Koördinate: 30°04′32″S 23°11′22″O / 30.07556°S 23.18944°O | |
Prekoloniale bewoners
wysigIn 2015 is die skelet van 'n jagter-versamelaar in die wegkalwende rivierwal gevind.[3] Daar word vermoed dat dit 'n laat-Steentydse graf is, wat minstens 'n paar honderd jaar oud is.
Regsaak van 1880
wysigToe C.J. Langenhoven op 26 April 1906 as prokureur vir verweerders in 'n waterregsaak optree, het hy aangehaal uit 'n vroeëre uitspraak in Wiese versus Van Heerden, 1880, wat op die Ongersrivier betrekking gehad het. Wiese van Victoria-Wes-distrik het sy stroomop-buurman vir skadevergoeding gedagvaar as sou dié Van Heerden meer as sy deel water uit die rivier onttrek het. Van Heerden het ontken dat die Ongersrivier standhoudend (d.i. "eeuwigdurend") was, maar die regter voor die rondgaande hof het bevind dat dit wel was, en ten gunse van die klaer beslis. Van Heerden het hierteen geappelleer en in die Hooggeregshof is daar dan klaring gegee oor wat presies sou geld as standhoudend aldan nie.[1]
Verwysings
wysig- ↑ 1,0 1,1 Grobler, Susanna Elizabeth (Desember 2014). "Letterkunde en die Reg: Die Verhoor as Romangegewe in enkele tekste van André P. Brink (MA-verhandeling)" (PDF). uir.unisa.ac.za. Unisa. p. 168. Besoek op 22 Februarie 2021.
- ↑ Walton, Christopher (red.); O'Hagan, Tim (1984). Reader's Digest Atlas of Southern Africa. Kaapstad: Reader's Digest Association South Africa. pp. 102, 119. ISBN 0-947-008-02-0.
- ↑ Morris, David (17 Julie 2015). "Skeleton eroding from the bank of the Ongers River, Elandsfontein (Annasdal), south of Britstown" (PDF). sahris.sahra.org.za. McGregor Museum. Besoek op 22 Februarie 2021.