Die Reinet-huis, wat in Graaff-Reinet, Oos-Kaap geleë is, is tussen 1805 en 1812 deur die Kaapse regering as 'n NG-kerk pastorie gebou.[1] Dit is nou 'n museum. Die Reinet-huis is as 'n tuiste vir die predikant en sy gesin gebou. Die gebou is deur slawe en lede van die gemeenskap gebou.

Reinet-huis, Graaff-Reinet, Oos-Kaap
Agterste trappe van Reinet-huis, Graaff-Reinet, Oos-Kaap.

Eerwaarde Kicherer was die eerste predikant wat in die pragtige nuwe pastorie gewoon het. In 1822 het eerwaarde Andrew Murray sr., van Aberdeenshire, Skotland, die inwonende predikant geword. Hy was die opvolger van eerwaarde Abraham Faure en het tot met sy dood in 1866 die amp beklee.[2]

Die Reinet-huis is in Murraystraat geleë. Die gebou het ses gewels en is volgens 'n H-vormige Kaaps-Hollandse styl van plaaslike materiale gebou. Dit is moontlik dat Louis M. Thibault, wat die Drostdy in Graaff-Reinet ontwerp het, ook verantwoordelik was vir die ontwerp van die Reinet-huis.[3]

In 1866, na die dood van eerwaarde Andrew Murray, het sy seun, Charles Murray in die huis gewoon. Die vensterhortjies van eerwaarde Andrew Murray se studeerkamer het, as 'n teken van respek, sedert sy dood toegemaak gebly. Eerwaarde Murray het met Maria Steegmann, destyds 'n meisie van sestien, getrou en hulle het elf kinders gehad: John, Andrew, Maria, William, Charles, Jemima, Isabella, James, George, Helen en Eliza [4]

Na Charles Murray se dood in 1904, het sy suster, Helen Murray, vanaf Januarie 1906, die gebou as 'n koshuis en perseel vir die onderwysopleiding van meisies gebruik. Die huis het as die Middelandse Seminarie (Midlands Seminary) bekend gestaan. Helen Murray was die skoolhoof; in 1907 het sy die gebou as die Reinet-huis hernoem.[5] Die huis is later, tot 1943, as 'n seunskoshuis vir die kollege gebruik. In 1944 het die gebou onbewoon en vervalle begin raak. In 1947 het die Graaff-Reinet Publisiteitsassosiasie die huis gekoop, en is daar beplan om die gebou te herstel en die pastorie in 'n museum te omskep

Die argitek Norman Eaton is gehuur om die restourasiewerk, wat in 1952 begin het, te verrig. Die restourasie van die gebou het vier jaar lank geneem. In 1956 het die goewerneur-generaal Jansen die Graaff-Reinet-museum amptelik geopen.[6]

Op 1 Mei 1980 het 'n brand die agterste gedeelte van die Reinet-huis vernietig, maar die meeste van die huis-inhoud kon gelukkig gered word.

Op die perseel van die Reinet-huis is daar 'n meulhuis met 'n waterwiel, 'n waenhuis en die beroemde swart akkerdruiwestok, wat in 'n prieël langs die huis omskep is. In 1870 het eerwaarde Charles Murray die oorspronklike wingerdstok, wat tot vandag nog druiwe dra, geplant.[7]

Historiese wingerdstok agter Reinet-huis
Druiweprieël agter Reinet-huis
Kapkar by Reinet-huis
Waterwiel by Reinet-huis

Besienswaardighede in die museum wysig

  • Die geskiedenis van die Murray-familie, wat vir meer as 80 jaar inwoners van die huis was
  • Die Laubscher-popversameling: Anna Laubscher het in 1915, toe sy oor Kersfees geen poppe in Graaff-Reinet kon vind nie, self poppe begin maak
  • 'n Meulhuis met 'n waterwiel
  • 'n Wingerdstok wat in 1870 geplant is
  • Withond-distilleerdery: Die distillering van hierdie plaaslike brandewyn is in 1929, tydens die depressie, begin. Dit word steeds, vir toerisme-doeleindes, by die Reinet-huis gemaak
  • Rykie Pretorius-klereversameling

Verwysings wysig

  1. R. Heyns, M. Boekstein, J. Spencer “Introduction to Travel and Tourism”. Cape Town: Juta & Co. 2000. Online. Accessed 6 October.[dooie skakel]
  2. MacKenzie, J. and Dalsiel, N. “The Scots in South Africa: Ethnicity, Identity, Gender, Race1772-1914”. Great Britain: Manchester University Press. 2007. Online. Accessed 6 October.
  3. Olivier, W and Olivier, S. “Touring in South Africa”. London: Struik Publishers. 2001. Online. Accessed 6 October.[dooie skakel]
  4. “The Life of Andrew Murray of South Africa: Chapter I. Ancestry, Parentage and Birth”. Accessed 7 October.
  5. De V. Minnaar, A. “Graaff-Reinet”. 1987. Online. Accessed 6 October
  6. ""The Reinet House". Accessed 7 October". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Februarie 2020. Besoek op 25 Maart 2020.
  7. Small, E. “Top 100 Food Plants: The Worlds Most Important Food Crops”. Canada: National Research Council of Canada. 2009. Online. Accessed 6 October.

Eksterne skakels wysig