Langalibalele

Hoofman van die Amahlubistam

Langalibalele (c 1814 – 1889) was die hoofman van die Amahlubistam in Natal en leier van die Langalibalele-rebellie in 1873. Hy het saam met sy volgelinge tussen Cathkinpiek en Giant's Castle in die Drakensberge naby die oorsprong van die Boesmansrivier gewoon. Na die stigting van Kimberley het baie van sy jong mense werk in die diamantmyne gekry en uit hulle verdienste gewere gekoop. Die plaaslike magistraat het vir Langalibalele versoek om hierdie gewere terug te besorg maar ten spyte van herhaalde versoeke het hy nie gehoor daaraan gegee nie.

In Oktober 1873 is 'n mag, bestaande uit 300 vrywilligers uit Natal en 6 000 lojale swartmanne uit, uitgerus met twee kanonne, gemobiliseer om hom te onderwerp. Sir Theophilus Shepstone en sir Benjamin Pine, die luitenant-goewerneur, het die mag vergesel. Na 'n moeilike tog het 'n afdeling van die Natal Carbineers en die Royal Engineers die hoofman se kraal bereik, maar moes uitvind dat hy na Basoetoeland gevlug het. Hy is eindelik naby Leribe gevang en vir verhoor na Pietermaritzburg geneem.

Langalibalele is gevonnis tot lewenslange ballingskap en sy volgelinge is swaar strawwe opgelê. Biskop John William Colenso het tussenbeide getree en die vonnis, van ballingskap na Robbeneiland, is gewysig. Hy het in 1886 na Natal teruggekeer waar hy drie jaar later oorlede is.

Langalibalele as gevangene.

Bron wysig