Thami Ntuli

Arthur Thamsanqa Ntuli (gebore 1973) is 'n Suid-Afrikaanse politikus wat die provinsiale voorsitter van die Inkatha Freedom Party in KwaZulu-Natal is. Hy is die voormalige burgemeester van Nkandla Plaaslike Munisipaliteit en King Cetshwayo-distriksmunisipaliteit, dien tans as die Premier van KwaZulu-Natal.

Thami Ntuli
Premier van KwaZulu-Natal
Ampsbekleër
Termynaanvang 14 Junie 2024
Voorafgegaan deur	Nomusa Dube-Ncube
Provinsiale Voorsitter van die KwaZulu-Natal Inkatha-Vryheidsparty
Ampsbekleër
Termynaanvang 29 Junie 2019
Vise	Mduduzi Myeza
Voorafgegaan deur	Mbangiseni Yengwa
Lid van die KwaZulu-Natalse Provinsiale Wetgewer
Ampsbekleër
Termynaanvang 14 Junie 2024
Persoonlike besonderhede
Gebore	Vul 'n maandnommer tussen 1 en 12 in 1=maand! 1973 (1973-00-00)
Politieke party	Inkatha-Vryheidsparty (IVP)
Alma mater	Natal Universiteit, Universiteit van Pretoria en Rand Afrikaanse Universiteit

Vroeë lewe en opvoeding

Thami Ntuli is in 1973 by Nkandla in 'n gebied genaamd Vumanhlamvu gebore. Hy het primêre onderwys aan die Vumanhlamvu Primêre Skool gestudeer en sekondêre onderwys by Nomangci Sekondêr, nou bekend as Mzikazi Sekondêr, gedoen. Hy het Standerd 8 by Sibonokuhle Sekondêr en standerd 10 (matriek) by Nkandla Sekondêr gedoen. Ná matriek het hy as skoonmaker en kassier by Mabedlane (Mahlabathini) in ’n winkel bekend as Ndlovane gewerk. Hy het ook as sekuriteitswag onder Grey Security Company by Ulundi gewerk. In 1993 is hy aangestel as 'n ongekwalifiseerde onderwyser by Mashinga Sekondêre Skool waar hy 'n Diploma in Onderwys (deeltydse studies) aan die Randse Afrikaanse Universiteit geregistreer het. Hy het ook 'n Gevorderde Sertifikaat in Bestuur aan die Universiteit van Natal gedoen. Ntuli het ook 'n Honneursgraad in Onderwysreg en -bestuur aan die Universiteit van Pretoria geregistreer. Hy is aangestel as die Departementshoof by Mashinga Sekondêr. Ntuli is ook as die Adjunkhoof by Nkandla Sekondêre Skool aangestel en is daarna gesekondeer na die Nasionale Onderwysersunie (NATU) se hoofkantoor waar hy as die nasionale werwingskoördineerder gewerk het. NATU het hom ook as nasionale gevallebestuurder en hoofonderhandelaar in die Onderwys Arbeidsverhoudingeraad (RAVK) aangestel. Ntuli het ook as skoolhoof by Hwanqana Gekombineerde Skool en Lushaba Sekondêre Skool gedien waar hy bedank het om vir 10 jaar as Raadslid en Burgemeester van Nkandla Plaaslike Munisipaliteit te dien.

Burgemeester van Nkandla

Ntuli het 'n burgemeester van Nkandla Plaaslike Munisipaliteit geword nadat hy Wyk 4 van die ANC terug gewen het, dit het meegebring dat die burgemeester van die ANC/NFP-alliansie verwyder is en Ntuli onbestrede verkies is. In 2015, 'n week voor tussenverkiesings in Nkandla Plaaslike Munisipaliteit en Mthonjaneni Plaaslike Munisipaliteit, het die ANC in Musa Dladla-streek 'n betoging teen Ntuli begin. Die optog is gelei deur Nonhle Mkhulisi, Mdu Mhlongo en Thuthukile Zuma, die dogter van Jacob Zuma, en hulle het plakkate gedra wat geskryf is #NtuliMustFAll. Hulle het Ntuli van korrupsie beskuldig, maar Mangosuthu Buthelezi en Velenkosini Hlabisa, wat die provinsiale sekretaris was, het Ntuli toe verdedig deur te verklaar dat die ANC probeer het om Ntuli af te trek terwyl die tussenverkiesings nader kom. In April 2020 is Ntuli gearresteer nadat hy betrap is dat hy kospakkies in Nkandla versprei het, daar is gesê dat hy COVID19-inperkingsregulasies oortree het. Ntuli het egter beweer dat sy inhegtenisneming polities gemotiveer was, hy het geglo dat hy deur die ANC geteiken is, en gesê dat Sihle Zikalala kospakkies uitgedeel het, maar nooit in hegtenis geneem is nie.

IFP KZN Voorsitter

Ntuli is tydens die IVP se provinsiale verkiesingskonferensie in Ulundi in die noorde van die provinsie tot die pos verkies. Mangosuthu Buthelezi, IVP-leier, het Ntuli genomineer vir die pos wat Mbangiseni Yengwa ook betwis het. Ntuli het met 13 stemme gewen.

Burgemeester van King Cetshwayo-distriksmunisipaliteit

Na die herlewing van IVP in die noordelike KZN in 2021 Plaaslike Regeringsverkiesings het Ntuli Burgemeester van King Cetshwayo-distriksmunisipaliteit geword.

Ntuli vs. Hlabisa IVP Opvolging

Ntuli is verwag en bereid om Velenkosini Hlabisa vir die IVP-presidentskap in 2019 te betwis. Mangosuthu Buthelezi het egter besluit om Ntuli vir provinsiale voorsitter te benoem.

IVP/DA Diensleweringspakt

Toe OVK 'n tussenverkiesing in Wyk 99 eThekwini aangekondig het, het die DA en IVP 'n ooreenkoms onderteken. Die DA het nie 'n kandidaat ingestel nie, maar het sy lede in die wyk aangeraai om hul lot agter die IVP te gooi. Die DA en die IVP het later 'n Diensleweringsverdrag onderteken die DA is verteenwoordig deur Dean Macpherson, die leier van DAKZN.

KZN Premier Kandidaat

Op die 29ste Januarie 2024 het IVP Thami Ntuli aangekondig as hul KZN Premier-kandidaat vir 2024 Algemene Verkiesing.

Politieke loopbaan

Op 14 Junie 2024 het die KwaZulu-Natalse provinsiale wetgewer gestem om Ntuli-premier van KwaZulu-Natal te verkies. Hy sou verkies word met koalisie-steun van die IVP, African National Congress (ANC), Demokratiese Alliansie (DA) en National Freedom Party (NFP), Ntuli het die MK Party se premierskandidaat, Zulu Nation se adjunk-premier Phathisizwe Chiliza, met 41 verslaan. stemme teen 39. Ntuli is die eerste IVP-lid wat sedert 2004 as Premier van KwaZulu-Natal dien.