Wikipedia

Tweede Libiese Burgeroorlog

konflik tussen mededingende groepe wat die gebied van Libië wou beheer (2014-2020)

Die Tweede Libiese Burgeroorlog[1] was 'n konflik tussen mededingende faksies wat beheer oor Libië wou kry. Die konflik het van 2014 tot 2020 geduur. Nadat die burgeroorlog uitgebreek het, was die konflik meestal tussen:

  • die Algemene Nasionale Kongres (General National Congress - GNC, wat sedert 2016 deur die Regering van Nasionale Akkoord - Government of National Accord - GNA - vervang is), gelei deur Fayez al-Sarraj, gebaseer in die hoofstad Tripoli en gestig ná mislukte militêre staatsgrepe en die hervestiging van die Huis van Verteenwoordigers na Tobroek. Die GNA is die Verenigde Nasies erkende regering van Libië.
  • die Huis van Verteenwoordigers (House of Representatives - HoR), wat in 2014 met 'n lae kiesersdeelname verkies is, en geskuif het na Tobroek. Die HoR het maarskalk Khalifa Haftar aangestel as opperbevelvoerder van die Libiese Nasionale Leër met die missie om die HoR se soewereiniteit oor die hele Libiese grondgebied te herstel.
Militêre situasie in Libië in Junie 2020
██ Onder beheer van die Huis van Verteenwoordigers en die Libiese Nasionale Leër██ Onder die beheer van die Regering van Nasionale Akkoord (GNA) en verskillende milisies wat die Libië Skild magte vorm██ Beheer deur plaaslike magte

Die Huis van Verteenwoordigers (HoR) (ook bekend as die Raad van Afgevaardigdes) is die monokamerparlement van Libië wat na Tobroek verhuis het na die besetting van Tripoli in 2014 deur gewapende Islamitiese groepe. Die Huis van Verteenwoordigers is in beheer van Oos- en Sentraal-Libië en het die lojaliteit van die Libiese Nasionale Leër en generaal Khalifa Haftar wat op 2 Maart 2015 amptelik as bevelvoerder aangestel is. Die Huis van Verteenwoordigers is ondersteun deur lugaanvalle van Egipte en die Verenigde Arabiese Emirate (UAE).[2]

Die Algemene Nasionale Kongres (GNC), gebaseer in die weste van Libië en gesteun deur verskillende milisies (hoofsaaklik Libië Dagbreek in die weste en Libië Skild in die ooste) met 'n mate van steun van Katar en Turkye[2][3][4][5], het aanvanklik die uitslag van die 2014-verkiesing aanvaar, maar dit verwerp nadat die Konstitusionele Hof 'n wysiging ten opsigte van die padkaart vir Libië se oorgangs- en Huis van Verteenwoordigers-verkiesing nietig verklaar het. As gevolg van omstredenheid oor grondwetlike wysigings, weier die Huis van Verteenwoordigers om die gesag van die GNC in Tripoli, te erken[6], wat deur sterk milisies uit die westelike kusstad Misrata ondersteun word.

In Desember 2015 is die Libiese politieke ooreenkoms (LPO)[7] onderteken na lang samesprekings in Skhirat. Die LPO was die resultaat van uitgerekte onderhandelinge tussen mededingende politieke kampe in Tripoli, Tobroek en elders, wat ooreengekom het om te verenig as die Regering van Nasionale Akkoord (Government of National Accord - GNA). Op 30 Maart 2016 het Fayez Sarraj, die hoof van die GNA, in Tripoli aangekom en daarvandaan begin werk ondanks teenkanting van GNC.[8] Alhoewel die Regering van Nasionale Akkoord tans die enigste internasionaal-erkende regering in die land is, bly die gesag daarvan nie erken deur die Huis van Verteenwoordigers (HoR) nie, aangesien daar nog nie ooreengekom is oor spesifieke besonderhede wat vir albei kante aanvaarbaar is nie, veral met betrekking tot die toekoms van Haftar.

Benewens hierdie drie faksies, is daar ook kleiner mededingende groepe in die politieke prosesse in Libië soos die Islamitiese Shura Council of Benghazi Revolutionaries, gelei deur Ansar al-Sharia, wat die steun van die GNA gehad het en in 2017 in Benghazi verslaan is[9][10][11]; die Islamitiese Staat van Irak en die Libiese Provinsies (ISIL)[12]; die Shura-raad van Mujahideen in Derna wat ISIL in Julie 2015 uit Derna verdryf en later self in 2018 in Derna verslaan is deur die Tobroek-regering[13]; sowel as baie milisies en gewapende groepe, wie se lojaliteit dikwels verander.

In Mei 2016 het die GNA en die GNC 'n gesamentlike offensief geloods om gebiede in en om Sirte vanaf ISIL te ontset. Hierdie offensief het daartoe gelei dat ISIL beheer verloor het oor alle belangrike gebiede wat hul voorheen in Libië beheer het.[14][15] Later in 2016 het magte wat lojaal teenoor Khalifa al-Ghawil was, 'n staatsgreep probeer teen Fayez al-Sarraj en die Presidentsraad van die GNA.[16]

Op 23 Oktober 2020 het die 5+5 Gesamentlike Libiese Militêre Kommissie wat die Libiese Nasionale Leër (Khalifa Haftar se magte) en die GNA verteenwoordig het 'n "permanente skietstilstandooreenkoms in alle gebiede van Libië" bereik. Die ooreenkoms, wat onmiddellik van krag was, het vereis dat alle buitelandse vegters Libië binne drie maande verlaat terwyl 'n gesamentlike polisiemag betwiste gebiede sou patrolleer. Die eerste kommersiële vlug tussen Tripoli en Benghazi het dieselfde dag plaasgevind.[17][18] Op 10 Maart 2021 is 'n tussentydse eenheidsregering gevorm, wat na verwagting in plek sou bly tot die volgende Libiese presidensiële verkiesing wat vir 10 Desember geskeduleer is.[19] Die verkiesing is egter verskeie kere vertraag[20][21][22]sedert, wat die eenheidsregering effektief onbepaald aan bewind gebring het, wat spanning veroorsaak het wat dreig om die oorlog te laat herleef.

Oorsig oor die buitelandse betrokkenheid by die burgeroorlog wysig

Sedert die val van Ghaddafi het die tweede Libiese burgeroorlog ontwikkel tot die stryd tussen maarskalk Haftar (met 'n magsbasis in die ooste van Libië) en die internasionaal erkende regering die GNA (met 'n magsbasis in die weste van Libië met die hoofstad Tripoli). Maarskalk Haftar word ondersteun deur Egipte, die Verenigde Arabiese Emirate, Frankryk en Rusland. Die internasionaal erkende regering word ondersteun deur Italië, Katar en Turkye. Egipte en die VAE verkies Haftar om geopolitieke en interne politieke redes weens 'n sterk afkeur van die Moslem-broederskap wat invloedryk in die internasionaal erkende regering is. Duitsland probeer as neutrale party in die konflik bemiddel.

Die Turkse regering, vanweë sy oorsprong in die Moslem-broederskap, maar ook as gevolg van 'n bilaterale ooreenkoms met die internasionaal erkende regering rakende territoriale water, het 'n groot belang in die oorwinning / oorlewing van die internasionaal erkende regering. Op 2 Januarie 2020 het die Turkse parlement met 'n groot meerderheid ingestem om die regering se voorstel om troepe na Libië vir 'n jaar te stuur ter ondersteuning van die internasionaal erkende regering van premier Fayez el-Serraj. Dat Turkye het hierdie stap geneem het - ondanks besware van die NAVO-bondgenote en die Arabiese Liga - en het te make met die beoogde beskerming van sy ekonomiese belange, veral energievoorsiening.

As 'n voormalige koloniseerder het Italië 'n belang in Libië weens die olie- en gasbelange, sowel as die Libiese kuswag wat immigrante wat vir Europa bestem is, verhinder. Die huidige burgeroorlog word gekenmerk deur periodieke intensiewe gevegte, veral rondom die hoofstad Tripoli, asook baie internasionale diplomatieke konsultasies. Turkye het deur derde partye baie manskappe na Tripoli gestuur. As gevolg van sy konflik met Saoedi-Arabië, het Katar 'n belang om sy bondgenoot Turkye te ondersteun: veral weens die opposisie van die absoluutste monargieë in die Persiese Golf teen die Moslem-broederskap en spanning met Iran. Alhoewel Katar 'n absolute monargie is, is daar 'n pro-Moslem-broederskapbeleid en goeie betrekkinge met Iran.

Verwysings wysig

  1. ↑ "Libya's Second Civil War: How did it come to this?". Conflict News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Maart 2015. Besoek op 22 Maart 2015.
    National Post View (24 Februarie 2015). "National Post View: Stabilizing Libya may be the best way to keep Europe safe". National Post. Besoek op 22 Maart 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 Stephen, Chris (29 Augustus 2014). "War in Libya - the Guardian briefing". The Guardian (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 April 2020. Besoek op 19 Februarie 2015.
  3. ↑ "Libya's Legitimacy Crisis" (in Engels). Carnegie Endowment for International Peace. 20 Augustus 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Februarie 2020. Besoek op 6 Januarie 2015.
  4. ↑ "That it should come to this". The Economist (in Engels). 10 Januarie 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Desember 2017.
  5. ↑ "Bashir says Sudan to work with UAE to control fighting in Libya". Al-Ahram Online (in Engels). 23 Februarie 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Januarie 2020. Besoek op 24 Maart 2015.
  6. ↑ "Libyan Unity Government Extends Control Over Tripoli Ministries" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Maart 2018.
  7. ↑ "UN welcomes 'historic' signing of Libyan Political Agreement" (in Engels). UN. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Januarie 2018. Besoek op 19 Februarie 2020.
  8. ↑ Stephen, Chris (30 Maart 2016). "Chief of Libya's new UN-backed government arrives in Tripoli". The Guardian (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Februarie 2020. Besoek op 28 Desember 2018.
  9. ↑ "Ansar Al-Sharia Claims Control Of Benghazi, Declares Islamic Emirate In Libya". The International Business Times. 1 Augustus 2014.
    "Libyan army says recaptures four barracks in Benghazi". The Star. 31 Oktober 2014.
  10. ↑ "Libyan army takes over remaining militant stronghold in Benghazi" (in Engels). Xinhua News Agency. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Augustus 2019.
  11. ↑ "Omar Al-Hassi in "beautiful" Ansar row while "100" GNC members meet". Libya Herald (in Engels). 18 November 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 April 2019. Besoek op 14 Junie 2015.
  12. ↑ "Why Picking Sides in Libya won't work". Foreign Policy. 6 Maart 2015. "One is the internationally recognized government based in the eastern city of Tobruk and its military wing, Operation Dignity, led by General Khalifa Haftar. The other is the Tripoli government installed by the Libya Dawn coalition, which combines Islamist militias with armed groups from the city of Misrata. The Islamic State has recently established itself as a third force"
  13. ↑ "Isis in Libya: Islamic State driven out of Derna stronghold by al-Qaeda-linked militia". International Business Times UK (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2020. Besoek op 4 Julie 2015.
  14. ↑ "Attack on Sirte "imminent" says Presidency Council's new Operations Room". Libya Herald. 7 Mei 2016. Besoek op 7 Mei 2016.
    "Central Region Joint Operations Room announces all-out war on ISIS in Sirte". Libyan Express. 7 Mei 2016. Besoek op 7 Mei 2016.
  15. ↑ "Misratans report they have recaptured Abu Grain from IS". Libya Herald. 16 Mei 2016. Besoek op 16 Mei 2016.
    "Freed Gaddafi loyalists found dead in Libya's Tripoli". Al Jazeera. 12 Junie 2016. Besoek op 24 Junie 2016.
    "Libyan security forces pushing Islamic State back from vicinity of oil terminals". Reuters. 31 Mei 2016. Besoek op 31 Mei 2016.
    "Al-Bunyan Al-Marsoos captures Harawa district, says will free Sirte in two days". The Libya Observer. 9 Junie 2016. Besoek op 7 Desember 2016.
    "Libyan forces clear last Islamic State hold-out in Sirte". Reuters. Besoek op 6 Desember 2016.
    "Libyan forces seize last Daesh positions in Sirte". Daily Sabah. 6 Desember 2016. Besoek op 6 Desember 2016.
  16. ↑ "US concerned about GNC coup on legitimate government in Libya". Libyan Express (in Engels). 16 Oktober 2016. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Januarie 2020.
  17. ↑ Nebehay, Stephanie; McDowall, Angus (23 Oktober 2020). Jones, Gareth; Maclean, William (reds.). "Warring Libya rivals sign truce but tough political talks ahead". Reuters. Besoek op 23 Oktober 2020.
  18. ↑ "UN says Libya sides reach 'permanent ceasefire' deal". Al Jazeera. 23 Oktober 2020. Besoek op 23 Oktober 2020.
  19. ↑ "Libyan lawmakers approve gov't of PM-designate Dbeibah". Al Jazeera. 10 Maart 2021. Besoek op 10 Maart 2021.
  20. ↑ "Libya electoral commission dissolves poll committees". www.aljazeera.com (in Engels). Besoek op 21 Desember 2021.
  21. ↑ AfricaNews (17 Januarie 2022). "UN: Libya elections could be held in June". Africanews (in Engels). Besoek op 23 Januarie 2022.
  22. ↑ "Libya's PM Dbeibah proposes holding polls at end of 2022". Daily Sabah. 26 Mei 2022. Besoek op 14 Junie 2022.

Verdere leeswerk wysig

Eksterne skakels wysig

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Tweede_Libiese_Burgeroorlog&oldid=2558735"