Welbedachtdam
Die Welbedachtdam is 'n swaartekragtipe betondam geleë in die Vrystaat, wat in 1973 voltooi is. Bloemfontein is die sesde grootste stad in Suid-Afrika met 'n bevolking van ongeveer 300 000. Dit is geleë in die Modderrivier se opvanggebied wat onvoldoende waterhulpbronne het om te voldoen aan die groeiende waterbehoefes. Die watertoevoer na Bloemfontein word dus aangevul uit die aangrensende Caledonrivier deur middel van die Caledon-Modderrivier-Staatswaterskema (CMRGWS).
| Welbedachtdam | |
|---|---|
| Amptelike naam | Welbedachtdam |
| Ligging | Vrystaat |
| Provinsie/Land | Suid-Afrika |
| Koördinate | 29°51′36″S 26°53′26″O / 29.8599°S 26.8906°O |
| Dam in | Caledonrivier |
| Doel | Wateropgaar |
| Openingsdatum | 1973 |
| Eienaar | Departement van Waterwese |
| Soort dam | Gravitasiedam |
| Hoogte van wal | 32 m |
| Lengte van wal | 230 m |
| Bakmaat | 10 330 000 m3 |
| Reservoir | Welbedachtdamreservoir |
| Opvanggebied | 15 270 km2 |
| Damoppervlak | 1 017,5 ha |
Oorspronklik was in die vooruitsig gestel dat Bloemfontein water uit die Vanderkloofdam in die Oranje sou ontvang, en die uitlaatwerk vir die oordragskema bestaan steeds by die damwal. Vir verskeie redes is daar egter besluit om eerder 'n kleiner skema in die Caledonrivier te bou, wat geïmplementeer kon word voor die voltooiing van die Vanderkloofdam. Die Welbedachtdam in die Caledonrivier is gebou as die belangrikste waterstoor van die CMRGWS en water is onttrek uit hierdie dam vir oordrag na Bloemfontein en verskeie kleiner gebruikers langs die roete.
Die Welbedachtdam is 'n spertipe betondam in die Caledonrivier wat deur die Departement van Waterwese ontwerp en gebou is. Die dam het 'n opvanggebied van 15 245 km2 met 'n natuurlike gemiddelde jaarlikse afloop van ongeveer 1210 miljoen m3 p.j. (1920 tot 1987) en is voltooi in 1973. Sy doel is om water te voorsien aan die stad Bloemfontein via die 115 km lang Caledon-Bloemfonteinpyplyn wat oor 'n kapasiteit van ~1.157 m3/s beskik. Weens die hoë sedimentkonsentrasie in die water, moet die oordragwater uit die dam eers gesuiwer word by die Welbedacht-suiweringsaanleg wat net stroomaf van die dam geleë is. Die suiweringsaanleg het 'n kapasiteit van 1.68 m3/s.
As gevolg van erge toeslikking het die stoorkapasiteit van die Welbedachtdam vinnig afgeneem van die oorspronklike 115 miljoen m3 tot ongeveer 16 miljoen m3 gedurende die twintig jaar sedert sy voltooiing. Hierdie stoorafname het probleme geskep om aan Bloemfontein se watervraag te voldoen, teen 'n aanvaarbare vlak van betroubaarheid, en as 'n gevolg is die 50 m hoë Knellpoortdam in 1988 gebou.
Sien ook
wysigVerwysings
wysig| Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal. |
