Wikipedia:Voorbladartikel week 35 2022

'n Kaart van die Fenisiese streek in groen.

Fenisië (van die Griekse Φοινίκη, Phoiníkē; Arabies: فينيقية, Fīnīqīyah) was ’n antieke Semitiessprekende, seevarende beskawing in die westelike kusstreke van die Vrugbare Halfmaan wat aan die kuslyn van die moderne Libanon gesentreer was. Al die groot Fenisiese stede was aan die kus van die Middellandse See geleë.

Die gebied van die Fenisiese stadstate het deur die geskiedenis uitgebrei en gekrimp. Die kernstreek waarin die Fenisiese kultuur ontwikkel en floreer het, het gestrek van Bublos in Noord-Libanon tot Karmelberg in die hedendaagse Israel. Op die hoogtepunt van sy bestaan het Fenisië se grondgebied in die oostelike Mediterreense streek gestrek van die Orontesriviermond tot by Ashkelon. Buite sy tuisgebied het die Fenisiese beskawing gestrek tot by die Middellandse See, van Siprus tot die Iberiese Skiereiland.

Die Fenisiërs was 'n Semitiessprekende volk van ietwat onbekende oorsprong wat omstreeks 3000 v.C. in die Levant ontstaan het. Die term "Fenisië" is 'n antieke Griekse, nie-inheemse naam wat waarskynlik een van hulle belangrikste uitvoergoedere beskryf het: 'n kleursel ook bekend as Tiriese pers. Dit het nie 'n samehangende kultuur of gemeenskap beskryf nie, want anders sou dit plaaslik verstaan gewees het.

Die Fenisiërs was in stadstate georganiseer, nes dié in antieke Griekeland, waarvan die noemenswaardigstes Tirus, Sidon en Bublos was. Elke stadstaat was polities onafhanklik, en daar is geen bewyse dat die Fenisiërs aan hulleself as 'n enkele nasionaliteit gedink het nie. Die Fenisiërs het kolonies en handelsposte oor die hele Mediterreense streek gevestig. Kartago, 'n nedersetting in Noordwes-Afrika, het in die 7de eeu v.C. 'n groot beskawing uit eie reg geword. Die Fenisiese gemeenskap en kultuurlewe was gesentreer om handel en seevaart. Terwyl die meeste stadstate deur die een of ander soort koning regeer is, het handelaarsfamilies waarskynlik groot invloed uitgeoefen.

...lees verder