Wikipedia:Voorbladartikel week 36 2018
Masedonië (Masedonies: Македонија, Makedonija, [makɛˈdɔnija]), amptelik die Republiek Masedonië (Masedonies: Република Македонија, Republika Makedonija, ), is ’n landingeslote republiek op die Balkanskiereiland. Dit is een van die opvolgerstate van Joego-Slawië en het in 1991 onafhanklik geword. Die land het ’n oppervlakte van 25 713 km² en het in 2017 ’n geraamde bevolking van 2 103 721 gehad. Aangrensend is Bulgarye in die ooste, Albanië in die weste, Griekeland in die suide en Serwië en Kosovo in die noorde. Die hoofstad en grootste stad is Skopje.
Dit het in 1993 lid van die Verenigde Nasies geword, maar vanweë ’n dispuut met Griekeland oor sy naam is dit toegelaat onder die naam die voormalige Joego-Slawiese Republiek Masedonië (soms afgekort as VJRVM of VJR Masedonië), ’n term wat ook gebruik word deur internasionale organisasies soos die Europese Unie, die Raad van Europa en Navo. Op 12 Junie 2018 het Masedonië en Griekeland voorlopig ooreengekom om hul dispuut te beëindig, wat daartoe sal lei dat die land hernoem word tot die "Republiek Noord-Masedonië" (Република Северна Македонија, Republika Severna Makedonija).
Masedonië bestaan min of meer uit die noordwestelike derde van die groter geografiese streek Masedonië, wat ook die aangrensende dele van Noord-Griekeland en kleiner dele van Suidoos-Bulgarye en Suidoos-Albanië insluit. Die land se geografie bestaan hoofsaaklik uit berge, valleie en riviere. Skopje is die tuiste van nagenoeg ’n kwart van die land se inwoners. Die meerderheid is etniese Masedoniërs, ’n Suid-Slawiese volk. Albanese maak ’n aansienlike minderheid (sowat 25 persent) uit, gevolg deur Turke, Roma, Serwiërs en ander.
Die streek se geskiedenis dateer uit die oudheid – dit begin met die koninkryk Paionia, moontlik ’n staat met ’n mengsel van Thraciërs en Illiriërs. In die laat 6de eeu v.C. is die gebied ingelyf by die Achaemenidiese Ryk en in die 4de eeu v.C. geannekseer deur die Koninkryk Masedonië. Die Romeine het dit in die 2de eeu v.C. verower en dit deel gemaak van die veel groter provinsie Masedonië. Die gebied het deel gebly van die Bisantynse Ryk, of Oos-Romeinse Ryk, en is sedert die 6de eeu n.C. dikwels ingeval deur Slawiese volke, wat hulle daar gevestig het.
Ná ’n eeue lange reeks konflikte tussen Bisantium en die Bulgaarse en Serwiese Ryk het dit van die 14de eeu af geleidelik onder Ottomaanse heerskappy gekom. Tussen die laat 19de en vroeë 20ste eeu het ’n unieke Masedoniese identiteit ontstaan, hoewel die moderne streek Masedonië ná die Balkanoorloë van 1912 en 1913 onder Serwiese bewind gekom het. Ná die Eerste Wêreldoorlog van 1914 tot 1918 is dit ingelyf by die Serwies-oorheersde Koninkryk Joego-Slawië, wat in 1963, ná die Tweede Wêreldoorlog, die Sosialistiese Federale Republiek Joego-Slawië geword het. Masedonië het ’n sosialistiese republiek van Joego-Slawië gebly totdat dit in 1991 vreedsaam afgestig het.
Hoewel Masedonië een van Europa se armste lande is, het dit groot vooruitgang gemaak in die ontwikkeling van ’n oop, markgebaseerde ekonomie.