Wilhelm Jordaan

Wilhelm Jordaan is ’n sielkundige en hoof van die Departement van Sielkunde aan die Universiteit van Suid-Afrika, rubriekskrywer en digter.

Lewe en werk

Wilhelm Johann Jordaan is in 1943 op Kimberley gebore. Sy skoolopleiding ontvang hy eers op Oranjeville aan die oewer van die Vaaldam en dan in Bloemfontein, waar hy aan Grey Kollege matrikuleer. Met ’n beurs van Nasionale Pers behaal hy ’n B.A.-graad aan die Universiteit van die Oranje-Vrystaat in Bloemfontein. Hierna werk hy as joernalis by Die Volksblad en stig dan in 1966 hierdie koerant se Klerksdorp redaksiekantoor. Hy neem ’n jaar studieverlof en behaal ’n B.A. Honneurs-graad in Sielkunde aan die Universiteit van Stellenbosch. In 1971 verwerf hy ’n M.A.-graad in Sielkunde aan die Universiteit van Suid-Afrika met ’n verhandeling oor “Aspekte van sielkundige identifikasie in skriftelike kommunikasie”. Hy is vanaf 1969 eers lektor en later professor en vanaf 1987 hoof van die Departement Sielkunde aan die Universiteit van Suid-Afrika. In die tydperk 1977–1978 is hy gasprofessor in Sielkunde aan die Johannes-Wilhelms Universität te Münster in Duitsland. Vanaf 1995 is hy Adjunk-Dekaan van die Kunste Fakulteit van die Universiteit van Suid-Afrika, ’n posisie waarin hy aan die einde van 1999 aftree. Vanaf 2000 is hy betrokke by die meesters en doktorale programme in leierskap, prestasie en verandering en ander nagraadse programme in die Departement van Bedryfsielkunde van die Universiteit van Johannesburg. Die Universiteit van Pretoria stel hom dan in 2003 aan as buitengewone professor in Sielkunde. In sy loopbaan dien hy ook as redakteur van die vakkundige tydskrifte South African Journal of Psychology en South African Psychologist, terwyl hy lid is van die Komitee van Wetenskaplike Redakteurs van die Buro vir Wetenskaplike Publikasies. By twee internasionale konferensies, in 1995 en weer in 1998, word hy genooi om die sleuteltoespraak oor kwalitatiewe metodologie te lewer. Tor met sy aftrede in 2000 is hy geregistreer as navorsingsielkundige. Hy is in 1970 getroud met professor Jackie Jordaan, hoogleraar in Sielkunde aan die Universiteit van Suid-Afrika, en hulle woon in Waterkloof in Pretoria. Jackie was ’n weduwee met twee klein kinders ten tye van hulle huwelik en hulle het saam ’n seun en ’n dogter. Sy vakkundige artikels word opgeneem in talle tydskrifte, terwyl hy ook bydraes maak tot boeke. In 1987 nooi Willie Kühn, redakteur van Beeld, hom om ’n sielkunderubriek vir die koerant te skryf, waarna hy oor baie jare rubrieke lewer, oor talle onderwerpe. In 2002 word hy aangewys as naaswenner vir Transportstorie van die Jaar tydens die Transportjoernalis van die Jaar toekennings vir sy rubriek oor die stasiebrand in Pretoria, waarin hy begrip vir die frustrasie van pendelaars uitgespreek het.

Skryfwerk

Hy publiseer enkele gedigte in Tydskrif vir Letterkunde. Sy digdebuut maak hy met die bundel “Digterby”, wat in drie afdelings verdeel is. Die eerste afdeling stel die eenvoud van die kind teenoor die verlies van hierdie eenvoud en eerlikheid in volwassenheid, veral binne die roetine van ’n stadsomgewing. Die tweede afdeling bevat liefdesverse, waar die gedig “T-hempies maak my week” ’n hoogtepunt is. Die vindingryke woordspel waarvan die bundeltitel reeds getuig, vind in hierdie afdeling sy sterkste aanwending. In die derde afdeling is gedigte oor die politieke bestel in Suid-Afrika en die konflik tussen religie en kerklikheid. Die mens se skynheiligheid en oppervlakkige en respeklose omgang met heilige dinge word hier onder andere ontbloot. Sy gedig “T-hempies maak my week” word opgeneem in Gerrit Komrij se bloemlesing “Die Afrikaanse poësie in ’n duisend en enkele gedigte”, terwyl “Huisaltaar” opgeneem word in “Digters en digkuns”.As rubriekskrywer vanaf Junie 1987 onder die titels “Van alle kante”, “Van mens tot mens” en “Kopstukke” in onder andere Beeld en Die Burger word hy baie bekend en van sy rubrieke word gebundel in “Van mense gepraat”. Veel later verskyn “Spitstyd”, ’n verdere keur uit sy rubrieke. Hierdie rubrieke word volgens verhoudings in vier afdelings ingedeel, naamlik “Jy met jouself” (wat ’n verskeidenheid algemene menslike ervarings bespreek wat gewoonlik verkeerd hanteer word); “Jy en die ander” (wat lig werp op hoe mense met mekaar omgaan); “Jy en die samelewing” (met perspektiewe op tegnologie en die populêre kultuur) en “Jy en die groot misterie” (waarin die mens se religieuse ervarings betrek word). Hy is ook verantwoordelik vir verskeie vakkundige publikasies. Saam met sy vrou skryf hy die sielkundige blik op “Mens in konteks” en die handboek oor “Algemene sielkunde” (laasgenoemde ook saam met J.M. Nieuwoudt), wat ook in Engelse uitgawes verskyn. Verder maak hy bydraes maak tot ander boeke soos “Die genesing van herinneringe”, “Liefde is die grootste”, “Gesprek sonder grense”, “Afrikaans – lewende taal van miljoene”, “Die Nuwe Hervorming”, “Culture in retrospect” en “Sociopolitical changes and the challenge to Christianity in South Africa”. Hy skryf verskeie artikels wat in vakkundige tydskrifte soos SA Journal of Environmental Education, South African Journal of Industrial Psychology, Praktiese Teologie in Suid-Afrika, Communicatio en Suid-Afrikaanse Tydskrif vir Sielkunde gepubliseer word.

Eerbewyse

Die Raad van die Universiteit van Suid-Afrika vereer hom in 2000 met ’n Pro Excellenti-toekenning,

Publikasies

Jaar	Publikasies
	Fiksie
1987	Digterby
1990	Van mense gepraat
2011	Spitstyd
	Nie-fiksie
1975	Algemene sielkunde: ’n psigobiologiese benadering (saam met J.J. Jordaan  en J.M. Nieuwoudt)
1977	General psychology I & II (saam met J.J. Jordaan en J.M. Nieuwoudt)
1984	Man in context (saam met Jackie Jordaan)
1987	Mens in konteks (saam met Jackie Jordaan)
1998	People in context (saam met Jackie Jordaan)

Bronnelys

Boeke

• Kannemeyer, J.C. “Die Afrikaanse literatuur 1652-2004” Human & Rousseau Kaapstad en Pretoria  Eerste uitgawe 2005
• Nienaber, P.J., Roodt, P.H. en Snyman, N.J. (samestellers) “Digters en digkuns” Perskor-Uitgewers
• Kaapstad Vyfde uitgawe Sewende druk 2007

Tydskrifte en koerante

• Anoniem “Omar vereer Beeld-skrywer” Beeld” 10 Junie 2002
• Jackson, Neels “Dít waarsonder ’n mens nie kan leef nie” “By” 12 November 2011
• Van Wyk, Anim “’n Woord-versamelaar” “Beeld” 4 Junie 2011

Internet

• Universiteit van Pretoria: http://www.up.ac.za/media/shared/Legacy/sitefiles/file/jordaanwilhelmprofbiosetc.pdf
• Worldcat: http://www.worldcat.org/identities/lccn-no2001-46203/