Sir Aaron Klug (1926–2018) was 'n Britse skeikundige en biofisikus van Litause afkoms wat lank in Suid-Afrika gewoon het. Hy ontvang die Nobelprys vir Chemie in 1982, "vir sy ontwikkeling van kristallografiese elektronmikroskopie en die bepaling van die struktuur van biologies belangrike nukleïnesuur-proteïen komplekse".[2]

Aaron Klug
Aaron Klug in 1979

Gebore (1926-08-11)11 Augustus 1926
Želva, Litaue
Oorlede 20 November 2018 (op 92)
Cambridge, Engeland
Nasionaliteit Vlag van Verenigde Koninkryk Verenigde Koninkryk
Vakgebied Biofisika
Chemie
Instelling(s) Peterhouse, Cambridge
Birkbeck, Universiteit van Londen
Laboratorium van Molekulêre Biologie
Alma mater Universiteit van die Witwatersrand (BSc)
Universiteit van Kaapstad (MSc)
Trinity-kollege, Cambridge (PhD)
Doktorale promotor(s) Douglas Hartree
Bekend vir Kristallografiese elektronmikroskopie[1]
Toekennings FRS (1969)
Louisa Gross Horwitz-prys (1981)
Nobelprys vir Chemie (1982)
Copley-medalje (1985)

Beknopte biografie wysig

 
Van regs na links, prins Claus, dr. A. Klug en sy vrou

Klug is op 11 Augustus 1926 in Želva, Litaue, gebore. Hy is die seun van die Joodse veeboer Lazar en Bella Silin Klug. Op tweejarige ouderdom verhuis hy met sy ouers na Suid-Afrika. Hy gaan in Durban skool en studeer daarna wetenskap aan die Universiteit van die Witwatersrand (B.Sc, 1941) en kristallografie aan die Universiteit van Kaapstad (meerstersgraad, 1947).

Vervolgens verhuis hy na Engeland waar hy sy doktorsgraad in 1953 aan Trinity-kollege in Cambridge verwerf. Aan die einde van 1953 gaan hy na die Birkbeck-kollege van die Universiteit van Londen, waar hy en Rosalind Franklin in John Desmond Bernal se laboratorium werk. Van 1958 tot 1962 was hy by die Virus Structure Research Group betrokke.

In 1962 begin hy werk by die pasopgerigte MRC-laboratorium vir Molekulêre Biologie in Cambridge. In die daaropvolgende jare gebruik Klug metodes van X-straaldiffraksie, mikroskopie en strukturele modellering vir die ontwikkeling van kristallografiese elektronmikroskopie. Met behulp van 'n elektronmikroskoop en 'n rekenaar het hy daarin geslaag om drie-dimensionele beelde van makromolekulêre komplekse te bou. Hiermee word 'n reeks twee-dimensionele beelde van kristalle vanuit verskillende hoeke geneem en tot 'n drie-dimensionele beeld gekombineer. Sy tegniek vorm die basis van rekenaartomografie, met die CT-skandeerder as praktiese toepassing daarvan.

Met sy metode kon hy die struktuur van chromatien, DNS en proteïene soos wat in die chromosoom voorkom, sien. Hy het ook tRNS (Transfer RNA) en verskeie virusse vergroot.

Van 1986 tot 1996 was hy die direkteur van die Laboratorium van Molekulêre Biologie.

Erkenning wysig

Klug het talle pryse vir sy werk ontvang, onder andere die Heinekenprys vir Geneeskunde (1979), die Louisa Gross Horwitz-prys (1981), die Nobelprys vir Chemie (1982) en die Copley-medalje (1985). In 1988 is hy deur koningin Elizabeth tot ridder geslaan en in 1995 kry hy die Britse Order of Merit. In 2005 is die Suid-Afrikaanse Orde van Mapungubwe (goud) vir buitengewone verdienste in die mediese wetenskap aan hom toegeken.[3]

Verwysings wysig

  1. (en) Shafrir, E. (1994). "Aaron Klug--a pioneer of crystallographic electron microscopy". Israel journal of medical sciences. 30 (9): 734. PMID 8088991.
  2. "The Nobel Prize in Chemistry 1982" (in Engels). Nobelprize.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Junie 2018. Besoek op 8 Oktober 2017.
  3. "National Orders awards 27 September 2005" (in Engels). State of South Africa. 29 September 2005. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Januarie 2013. Besoek op 13 September 2007.

Eksterne skakels wysig