Afrikaanse Pers (1962) Beperk

Die Afrikaanse Pers (1962) Beperk was 'n persmaatskappy wat op 1 Julie 1962 ontstaan het uit die samesmelting van Afrikaanse Pers Beperk en Dagbreekpers Beperk en sodanig sake gedoen het tot dit in 1971 met Voortrekkerpers saamgesmelt het as Perskor. Op sy beurt is Perskor in 1998 deur CTP/Caxton oorgeneem.

Dr. Hendrik Verwoerd.

Die hoofkantoor van die Afrikaanse Pers Beperk in Aucklandpark, Johannesburg, het ook die hoofkantoor geword van die Afrikaanse Pers (1962) Beperk.

Marius Jooste.

Terwyl Dagbreekpers Beperk, wat in 1947 gestig is hoofsaaklik om die Sondagkoerant Dagbreek uit te gee, van krag tot krag gegaan het, het 'n paar terugslae die Afrikaanse Pers Beperk sodanig verswak dat drastiese stappe nodig was om onherstelbare skade aan die maatskappy te keer. Daar was sprake dat 'n ander persgroep bystand kon verleen, maar op aanbeveling van Marius Jooste gryp dr. H.F. Verwoerd in en bewerkstellig samesmelting tussen die twee van die drie noordelike persgroepe (Voortrekkerpers sou eers in 1971 volg).

Met die stigting van die Afrikaanse Pers (1962) Beperk op 1 Julie 1962 het die grootste Afrikaans persgroep van destyds tot stand gekom. Dagbreektrust het in beheer van die nuwe maatskappy gestaan. Die trust het bestaan het dr. H.F. Verwoerd, min. Ben Schoeman, sen. Jan de Klerk (vader van Willem de Klerk en F.W. de Klerk), dr. Albert Hertzog (seun van genl. J.B.M. Hertzog wat in 1969 die Herstigte Nasionale Party sou stig), mnr. F.H. Odendaal, dr. M.S. Louw, mnre. Marius Jooste, Jim McIntyre, Tjaart van der Walt, dr. Ben Havenga, dr. Jan Steyn, mnre. Charles Hertzog, Wollie van Heerden en Jan Victor. Die Afrikaanse Pers (1962) Beperk het onmiddellik onder Dagbreektrust gestaan. Dr. Ben Havenga was voorsitter van die nuwe maatskappy. Marius Jooste was besturende direkteur en Jan Victor, voorheen hoofbestuurder van die Afrikaanse Pers Beperk, adjunkdirekteur.

Dagbreekpers kon 800 000 ten volle opbetaalde aandele teen 50c elk aan aandeelhouers in die Afrikaanse Pers Beperk uitreik om al die bates van APB te dek. Teen 1969 het die maatskappy 2 000 mense in diens gehad. In daardie jaar is die maatskappy se kapitaal tot R1 700 000 verhoog en sy reserwes het op meer as R6 000 000 gestaan. Die jaarlikse omset was destyds R20 miljoen en die netto wins meer as R1 miljoen per jaar. Sewe rolperse, onder meer die eerste litografiese pers wat vir 'n Suid-Afrikaanse maatskappy ontwerp en gebou is, asook die jongste model fotogravurepers het die maatskappy se koerante en tydskrifte gedruk.

Ten tyde van sy samesmelting met Voortrekkerpers in 1971 het Afrikaanse Pers (1962) Beperk, buiten die hoofkantoor in Empireweg-Verlenging, Auckland Park, waar Dagbreek en Landstem tot sy samesmelting met Die Beeld as Rapport in 1970, Die Vaderland en ander koerante en tydskrifte uitgegee en gedruk is, kantore in Kaapstad, Kroonstad, Mthatha en King William's Town gehad en ook die beherende aandeel besit in Hoofstadpers Beperk, wat die dagblad Hoofstad in Pretoria uitgegee en gedruk het. 'n Filiaal, South African Financial Gazette, het 'n tak in Salisbury gevestig waar dit, in samewerking met 'n Rhodesiese onderneming, die weekblad Rhodesian Financial Gazette gepubliseer het.

Bronne

• (en) Potgieter, D.J. (red.) 1972. Standard Encyclopaedia of Southern Africa. Cape Town: Nasionale Opvoedkundige Uitgewery (Nasou).
• (af) Schoeman, B.M. 1977. Parlementêre verkiesings in Suid-Afrika 1910-1976. Pretoria: Aktuele Publikasies.