Alan Turing

Engelse wiskundige en rekenaarwetenskaplike (1912–1954)

Alan Mathison Turing (23 Junie 19127 Junie 1954) was 'n Engelse wiskundige en informatikus (nog vóór die tyd dat die woord informatika bestaan). Alan Turing behandel filosofiese vraagstukke soos die moontlikheid dat 'n masjien kan dink, en dit was sy lewensideaal om self 'n denkende rekenaar te skep. Vandag word hy algemeen beskou as die vader van moderne rekenaarwetenskap, alhoewel dit nie die geval was tydens sy eie leeftyd nie.

Alan Turing
Alan Turing op 16-jarige ouderdom
Gebore
Alan Mathison Turing

23 Junie 1912
Sterf7 Junie 1954
NasionaliteitVlag van Verenigde Koninkryk Verenigde Koninkryk
Beroepwiskundige, kriptograaf en informatikus

Vroeë lewensloop

wysig

Turing is op 23 Junie 1912 gebore in 'n middelklasfamilie in Paddington, Londen. Hy is die seun van 'n Britse lid van die Indiese Staatsdiens.

Turing begin in 1931 aan die King's College, Universiteit van Cambridge studeer. Sy studierigting is wiskunde en hy gradueer in 1934. Hy bestudeer daarna kwantummeganika aan dié universiteit. Daar maak hy kennis met die sogenaamde beslisbaarheidsprobleem, en publiseer in 1936 sy artikel genaamd On Computable Numbers, with an Application to the Entscheidungsproblem. Die beslisbaarheidsprobleem omskryf hy as volg: "Bestaan daar 'n algoritme om te besluit of daar 'n waardetoekenning vir veranderlikes in 'n wiskundige vergelyking is, sodat die vergelyking bevredig word of nie?"

Met die artikel as basis loods Turing die idee vir 'n "logiese rekenaarmasjien". Die gedagte-eksperiment word later die Turingmasjien genoem. Later in 1936 gaan Turing na die Universiteit van Princeton ten einde vir 'n doktorsgraad in wiskundige logika onder Alonzo Church te studeer. Hy voltooi sy studies 1938.

Die Tweede Wêreldoorlog

wysig
 
Alan Turing-gedenkstandbeeld in Sackville Park, Manchester

Tydens die Tweede Wêreldoorlog keer Turing terug na Engeland en werk in die geheim by die Government Code and Cypher School by Bletchley Park, Buckinghamshire. Dit was die Britse kriptoanalitiese diens, wat ten doel gehad het om onderskepte berigte van die Duitsers te ontsyfer, sodat die Geallieerdes die Duitsers een stap voor kon wees. Turing was deel van 'n span wat kodes van die Duitse Enigma-masjien kon ontsyfer. Die ontsyfering van die Enigma word algemeen aangevoer as een van die grootste prestasies in die Tweede Wêreldoorlog, wat die geallieerdes hul uiteindelike oorwinning besorg het.

Alan Turing en sy span maak gebruik van 'n verbeterde weergawe van 'n dekoderingsapparaat uitgevind deur die Poolse wiskundiges Marian Rejewski, Jerzy Rozycki en Henryk Zygalski. Die Pole was die eerstes wat die Enigma-gekodeerde berigte kon lees. Aan die begin van die Tweede Wêreldoorlog was Pole die enigste land wat dit kon doen. Die Duitsers verbeter die apparaat daarna waarna ook die Pole die berigte nie meer kon lees nie, maar die Engelse ontsyfering bou voort op die Poolse pionierswerk. Teen vroeg 1942 het die Bletchley Park kriptoanaliste ongeveer 39 000 onderskepte berigte elke maand gedekodeer. Dit het later toegeneem tot meer as 84 000 per maand. Teen die einde van die oorlog is Turing aangestel as 'n offisier van die Orde van die Britse Koninkryk ("OBE") vir sy kodebreekaktiwiteite.

Na die oorlog werk Turing aan die Universiteit van Manchester waar hy die adjunkdirekteur van die rekenaarlaboratorium word. Hy bou die Automatic Computing Engine (ACE). In 1950 publiseer Turing in die tydskrif MIND 'n artikel genaamd Computing Machinery and Intelligence. Hierin beskryf hy sy Turingtoets.

In 1952 word Turing gearresteer weens sy homoseksualiteit (wat in dié tyd in Engeland strafbaar was, en as gevolg waarvan hy deur die intelligensiediens as 'n veiligheidsrisiko beskou is) en word veroordeel tot 'n libido-verlagende hormoonkuur, of gevangenisstraf. Turing kies eersgenoemde wat onder meer tot borsvorming lei. Op 7 Junie 1954 word Alan Turing in sy huis in Cheshire dood aangetref. In sy hand hou hy 'n appel met giftige sianied. Sy ma het nie geglo dat dit selfmoord was nie maar bloot 'n ongeluk.

Evaluasie van die bydrae van Turing

wysig

Alan Turing het tydens sy lewe baie belangrike werk verrig. Die mees belangrike is sonder twyfel sy teoretiese vordering op die gebied van die berekenbaarheid gewees, en die Turingmasjien. Die bekendste by die breë publiek is die Turing-toets, en sy betrokkenheid by die ontsyfering van die Enigmakode. Die Turingprys is gestig tot sy eer.