Beleg van Mafeking

Die beleg van Mafeking was 'n bekende beleg tydens die Tweede Vryheidsoorlog. Dit het plaasgevind by die dorp Mafeking (nou Mahikeng) in Suid-Afrika oor 'n tydperk van 217 dae, vanaf 13 Oktober 1899 tot 17 Mei 1900. Die beleg van Mafeking was 'n groot oorwinning vir die Britte en Robert Baden-Powell is as Britse nasionale held vereer.

Beleg van Mafeking
Deel van Tweede Vryheidsoorlog
Britse troepe wat 'n aanval van Boerekommando's by Mafeking verdedig.
Datum 13 Oktober 1899 - 17 Mei 1900 Ligging Mafeking (nou Mahikeng), Suid-Afrika Resultaat Britse oorwinning
Strydende partye
Verenigde Koninkryk	Zuid-Afrikaansche Republiek (Transvaal)
Bevelvoerders
Robert Baden-Powell Kolonel B T Mahon	Generaal Piet Cronje Generaal J. P. Snyman
Sterkte
1 500	8 000
Ongevalle
212 dood 600 gewond	2 000

Die beleg van Mafeking as filateliese periode

Boere tydens die beleg van Mafeking, 1899.

Obelisk in Mahikeng, wat aan die Britse soldate herinner, wat tydens die beleg van Mafeking in die stad gesneuwel het

Gedenkteken in die Kanadese stad Halifax, Nova Scotia, ter herinnering aan die beleg

Die beleg van Mafeking het nie die dorp se posdiens belemmer nie; danksy die verkenners uit die Swart gemeenskap is amptelike en privaatpos nog steeds deur die vyandelike linies gedra, terwyl die posdiens binne die dorpsgrense minder probleme ondervind het.

Nogtans bied Baden-Powell belonings vir sy jong verkenners aan, wat deur 'n verhoging van die postariewe gefinansieer is. Terwyl die dorp in 'n staat van beleg verkeer, bly die voorrade van posseëls egter beperk. Seëls uit die Kaapkolonie en die Britse protektoraat Betsjoeanaland is met die oordruk Mafeking Besieged ("Mafeking Onder Beleg") as plaasvervangers gebruik.

Nadat een van die verkenners daarin geslaag het om deur die Britse linies te kom en die chemikalieë vir die behandeling van sy fotopapier saam te bring, het die plaaslike fotograaf ingewillig om dié papier vir die uitreiking van posseëls te gebruik.

Baden-Powell het geweier om die portret van die koningin Victoria vir 'n eenvoudige plaaslike reeks seëls te gebruik. Daar is besluit om vir die seël ter waarde van een pennie 'n foto van die dertienjarige sersant en leier van die padvinders, Warner Goodyear, op sy fiets te neem. Vir die 3-pennies-seël maak die fotograaf gebruik van 'n portret van Baden-Powell in sy uniform. Alhoewel Baden-Powell nie sy goedkeuring vir die gebruik van hierdie foto verleen het nie, was toe reeds met die druk van die seëls begin. Om nie die beperkte voorraad papier te verspil nie, het Baden-Powell maar die druk laat voortgaan.

Op 9 April 1900 het kolonel Baden-Powell die verkoop van die seëls onder bepaalde voorwaardes goedgekeur: Die afsenders was verplig om hulle briewe te wys, en die aantal posstukke was beperk tot een brief per persoon per dag.

Ná die einde van die beleg en die bevryding van die gebied deur Britse troepe in Mei 1900 is die gebruik van hierdie seëls gestaak. Die posseël ter waarde van een pennie is in 9 476 eksemplare en die 3-pennie-seël in 9 108 eksemplare (met twee formate) uitgereik. Aangesien baie van die verkenners deur die Boerevegters aangehou is, is posstukke uit hierdie tydperk 'n gesogte rariteit onder seëlversamelaars.

Bronne

• Philippe Artru, L’épopée héroïque des premiers scouts de Baden-Powell, artikel vanuit Timbroloisirs, nommer 4, April 1989.

Eksterne skakels

• Die Beleg van Mafeking Geargiveer 16 Mei 2006 op Wayback Machine (Afrikaans)
• Berede soldaat William Fuller se dagboek van Mafeking (Engels)
• McGonagall on the Relief of Mafeking - William McGonagall se gedig en 'n kort geskiedenis van die beleg. (Engels)
• The Little Princess - 'n Shirley Temple-film wat die viering na die ontsetting van Mafeking kortliks uitbeeld. (Engels)