Chroom(VI)oksied

chemiese verbinding

Chroom(VI)oksied oftewel chroomsuuranhidried of chroomtrioksied is 'n verbinding van chroom in sy hoogste 6+ oksidasietoestand met suurstof. Die chemiese formule is CrO3. Dit is een van verskeie oksiede van hierdie metaal. Die stof is 'n sterk oksideermiddel en in teenstelling tot chroom(III)oksied baie toksies en kanakerverwekkend. Dit is 'n klas I karsinogeen volgens die International Agency for Research on Cancer (IARC)[1]

Eienskappe

Algemeen

Naam Chroom(VI)oksied
Struktuurformule van
Struktuurformule van
Chemiese formule CrO3
Molêre massa 99,994 [g/mol][1]
CAS-nommer 1333-82-0[1]  
Voorkoms donkerrooi vastestof[1]  
Reuk reukloos[1]
Fasegedrag  
Selkonstantes a=478,9 (5), b=855,7 (5), c=574,3 (4) pm (in C2cm) [2]  
Ruimtegroep C2cm (Ama2) 
Nommer 40
Smeltpunt 197 °C [1]
Kookpunt ~250 °C (ontbind) [1]
Digtheid 2,7 [1]
Oplosbaarheid oplosbaar; 617 [g/L] @ 0 °C[1] 
ΔsublHɵ 1970 [kJ/mol][3]

Suur-basis eienskappe

pKa

Veiligheid

Flitspunt onbrandbaar; oksideer organiese stowwe[1] 
LD50 80 [mg/kg] (oraal; rot)

Tensy anders vermeld is alle data vir standaardtemperatuur en -druk toestande.

 
Portaal Chemie

Dit is oplosbaar in water, etanol, diëtieleter, swawelsuur en salpetersuur. Dit is higroskopies en blootgestel aan vogtige lug vervloei dit.

Die oksied is teen hoër temperature effens vlugtig. Sy dampdruk is p~14,17 10-3 Torr @ 468K en kan 448<T<468 K beskryf word as:[3]

Kristalstruktuur

wysig

Chroomtrioksied kristallisser in 'n ortorombiese struktuur wat oneindige polimere kettings van [CrO4]-tetraëders bevat wat hoeke deel. Die Cr-O-afstand van die brugsuurstof atome is 174,8 pm en die eindstandige suurstofatome s'n is 159,9 pm. Die Cr-O-Cr-hoeke is 143°

Chemiese eienskappe

wysig

Chroom(VI)oksied is 'n suur oksied dat bv. reageer met kaliumkarbonaat onder vorming van kaliumchromaat:

 

Onder verhitting ontleed chroom(VI)oksied na chroom(III)oksied en stel suurstof vry:[4]

 

Omdat dit effens vlugtig is dan dit by reaksies van Cr2O3 met ander oksiede tot chemiese damptransport aanleiding gee.

Gebruike

wysig

Dit word as katalisator gebruik vir die kopolimerisasie van 1-hekseen met eteen om (LLDPE)poliëteen te vorm.

'n Ander, elektrochemiese aanwending is in chroomplatering, koperstroop, en aluminiumanodisering.[1]

Verwysings

wysig
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 "Chromium trioxide". PuBchem. Besoek op 22 Oktober 2023.
  2. Stephens, J.S., Cruickshank, D.W.J (1970). "The crystal structure of (CrO3)∞". Acta Cryst. B. 26: 222–226. doi:10.1107/S0567740870002182.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link)
  3. 3,0 3,1 Glemser, O., Müller, A. and Stöcker, U. (1964). "Dampfdrucke von SeO2, CrO3 und Re2O7". Z. anorg. allg. Chem. 333: 25–28. doi:10.1002/zaac.19643330105.{{cite journal}}: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link)
  4. Burg, J.H.N. van der (1935). Leerboek der scheikunde voor het voorbereidend hoger- en middelbaar onderwijs.{{cite book}}: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link)