Franz Kemp

Franz Kemp (*10 November 1938, Humandsorp distrik - † 6 Maart 2011, Johannesburg) was 'n gesoute joernalis en skrywer. Hy was vir 'n geruime tyd voor sy aftrede die adjunkredakteur van Huisgenoot in Johannesburg gewees. Kemp sterf op 6 Maart 2011 in die waakeenheid van die Flora-kliniek in Johannesburg aan leukemie (beenmurgkanker).

Lewe en werk

Franz Kemp is op 10 November 1938 op ’n plaas in die Humansdorp distrik gebore. Hy matrikuleer aan die Hoërskool Andrew Rabie in Port Elizabeth. Na skool sluit hy aan by die Weerburo, in die hoop dat hierdie posisie hom in staat sal stel om op Marion-eiland diens te doen. Wanneer dit duidelik word dat hierdie voorneme nie in die nabye toekoms verwesenlik sal word nie, reageer hy op ’n advertensie in die koerant wat kandidaat-joernaliste vir die Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie (SABC) soek. Na ses maande in hierdie posisie sluit hy in 1957 aan as joernalis by Die Oosterlig in Port Elizabeth, waarna hy by Nasionale Pers onder andere werk by Die Beeld (Sondagkoerant) en sy opvolger Rapport. In die vroeë sewentigerjare verteenwoordig hy hierdie koerante in Londen en in 1979 word hy as verteenwoordiger na Washington gestuur. Met sy terugkeer sluit hy aan by die redaksie van Huisgenoot, waar hy bevorder word tot die Johannesburgse burohoof en in 2007 aftree. In November 2009 word akute beenmurgkanker by hom gediagnoseer. Sy tweede huwelik is met Reinet, dogter van N.P. van Wyk Louw en Truida Pohl, en hulle bly in Linden in Johannesburg. Hy het ’n dogter, Inge, en ’n seun, Ewald. In 2003 is Inge selfdood deur van die Van Stadensrivierbrug in die Oos-Kaap af te spring, waarna hy ’n projek loods om geld in te samel vir ’n hoë tegnologie kamerastelsel wat bewegings op hierdie berugte brug monitor. Hierdie stelsel is in 2005 geïmplementeer en sodoende is talle verdere selfdode reeds voorkom.

Gedurende sy loopbaan verwerf hy byna legendariese status as koerantman wat belangrike stories uitsnuffel en dit dek. Nadat Chris Barnard in 1967 die wêreld se eerste hartoorplantingsoperasie doen, staan hy aanvanklik geen onderhoude toe nie. Franz kampeer dan op sy voorstoep totdat Chris hom eindelik binnelaat en hy dan die eerste joernalis ter wêreld word om die binneverhaal van die oorplanting te vertel. In die stadium dat Anneline Kriel kort nadat sy en Sol Kerzner ook nie onderhoude toestaan nie, bewerkstellig hy dit so dat hy langs haar in die vliegtuig beland. Hy is ook die eerste joernalis wat vertel van die onbekende jong Benoni meisie wat probeer om dit te maak in Hollywood, lank voordat Charlize Theron wêreldwyd bekend geraak het. Sy eie mening egter is dat sy grootste “scoop” in 1966 op Piet Retief was. Hy word na hierdie dorpie gestuur om ’n hofsaak te dek, maar vind uit dat die saak uitgestel is, waarna hy na die kroeg gaan en die kroegman pols oor die skinderstories op die dorp. Die kroegman vertel hom van die swart dogtertjie wat vir wit ouers gebore is en wat onlangs as “Kleurling” geklassifiseer is. So word die storie van Sandra Laing een van die opspraakwekkendste wat uit die apartheidsjare kom en baie jare later word daar selfs ’n rolprent gemaak oor haar lewe en ondervindings. Franz Kemp is op Sondag 6 Maart 2011 in die waakeenheid van die Flora-kliniek in Johannesburg aan leukemie (beenmurgkanker) oorlede

Skryfwerk

Sy reisverhaal “Sestig dae in die Suid-Soedan” begin wanneer hy in Augustus 2008 getaak word om veertig hoofsaaklik Arabiese televisiejoernaliste in Juba, hoofstad van Suid-Soedan, te gaan oplei. Net ’n handjievol kan Engels praat. Terwyl hy daar is, moet hy ook die nuwe televisiestasie van die grond af kry deur elke dag die daaglikse nuusbulletin op te stel. Hier moet hy werk met feitlik aanhoudende kragonderbrekings, feitlik geen paaie nie en onbeholpe maar geesdriftige joernaliste as sy gebrekkige ondersteuning – dit alles in versengende hitte. Daar is ook ’n disko wat elke nag deurnag duur. Hy hou ’n dagboek van sy ondervindinge in hierdie woeste wêreld, wat hy later in die reisverhaal omskep.

Eerbewyse

Na sy dood stel Huisgenoot, You en Drum die Franz Kemp-toekenning in vir belowende joernaliste, waardeur hulle buiten ’n kontantprys ook ’n jaar se internskap by een van hierdie tydskrifte teen markverwante salaris kry.

Bibliografie

• 60 Dae in Suid-Soedan – 30 joernaliste en 1000 blou plastiekbottels, 16 Julie 2010, Sagteband, 192pp, ISBN 978-0-624-04881-7

Eksterne skakels

• Mediamense: http://mediamense.co.za/wordpress/2016/01/08/franz-kemp/ Geargiveer 30 Oktober 2016 op Wayback Machine

Verwysings

Tydskrifte en koerante

• Barron, Chris “Franz Kemp: Journalist who lived for the next story” “Sunday Times” 13 Maart 2011
• Roggeband, Ilza “Vreesloos in Afrika” “Rapport” 26 September 2010